Centralny Port Komunikacyjny (CPK) to projekt, który swoim zasięgiem obejmuje cały kraj, ponieważ przebudujemy sieć kolejową na terenie całej Polski - powiedział w piątek w Łodzi pełnomocnik rządu ds. budowy CPK, wiceminister infrastruktury Mikołaj Wild.

"Centralny Port Komunikacyjny to projekt, który swoim zasięgiem obejmuje cały kraj, ponieważ przebudujemy sieć kolejową na terenie całej Polski. Szczególne korzyści wiążą się z obszarem położonym między Łodzią a Warszawą. Naszym celem - poza budową nowego międzykontynentalnego portu lotniczego i przebudową systemu kolejowego - jest również bardzo mocne wsparcie rozwojowe tego obszaru w kierunku stworzenia binarnej metropolii opartej o Łódź i Warszawę" - podkreślił Mikołaj Wild na konferencji zorganizowanej w piątek w Łodzi.

Według Wilda, brak lotnisk jest jedną z trzech barier rozwojowych utrudniających rozwój lotnictwa w całej Europie - na co wskazuje w swoich raportach Komisja Europejska. Brak portu przesiadkowego dla Europy Środkowo-Wschodniej powoduje zmniejszoną dostępność komunikacyjną dla 180 mln mieszkańców tego regionu. Plany budowy CPK są zgodne z Europejską Strategią dla Lotnictwa.

Zdaniem wiceministra, poziom polskich kolei jest daleki od doskonałości - sieć kolejowa jest rzadsza niż w Europie Zachodniej, podróże trwają zbyt długo, a polska kolej "wciąż pozostaje pod zaborami", a więc składa się z trzech niezintegrowanych ze sobą systemów kolejowych z liniami prowadzącymi do stolic nieistniejących już mocarstw XIX-wiecznych. W konsekwencji sto polskich miast powyżej 10 tys. mieszkańców pozbawionych jest dostępu do połączeń kolejowych.

Realizacja CPK będzie - jak podał Wild - wiązać się z uzyskaniem bezpośrednich połączeń kolejowych do tego portu przez 120 miast na terenie całego kraju. Plany zakładają, że wszyscy mieszkańcy Polski będą mieć stację kolejową w odległości nie większej niż 30 km od swego miejsca zamieszkania.

"Z CPK chcemy zapewnić dostęp do Łodzi w 25 minut, do Warszawy w 15 minut, do największych aglomeracji w czasie sięgającym 2 godzin - z wyłączeniem Szczecina. Chcemy przeprowadzić bezpośrednie linie kolejowe do Wrocławia, Poznania przez Łódź - to oznacza lepsze wykorzystanie Dworca Łódź Fabryczna i bezpośrednie połączenia na kolejach dużych prędkości prowadzone przez Łódź, co da gigantyczną szansę rozwojową. Planujemy, by zintegrować Łódź i Warszawę w duopolis - miasto binarne o dwóch centrach, wokół których będzie następował rozwój" - zaznaczył wiceminister.

W opinii Wilda, działanie miastotwórcze, które zawsze towarzyszy budowie lotnisk, zostanie zwielokrotnione poprzez stworzenie dogodnych połączeń kolejowych. Do 2030 roku ma powstać 300 km nowych linii kolejowych dużej prędkości (do 250 km/h). Przez Łódzkie przebiegać będzie m.in. linia Warszawa - CPK - Łódź, Łódź - Sieradz, Sieradz - Kalisz, Sieradz - Wieruszów. Budowa kolei dużej prędkości ma też uwolnić już istniejące trasy dla przewozów regionalnych, aglomeracyjnych i cargo.

Jak podał wiceminister, pierwszy terminal CPK ma kosztować 20 mld, kolejny wydatek - 15 mld - będzie dotyczył budowy trasy kolejowej Warszawa - Łódź oraz infrastruktury drogowej prowadzącej do portu. "Nie wykluczamy żadnej z formuł finansowania" - dodał.

Obok Łódzkiego, korzyści z budowy CPK mają odnieść także inne regiony. W woj. kujawsko-pomorskim oraz pomorskim do sieci kolei dużych prędkości włączona zostanie Bydgoszcz i Toruń, Grudziądz włączony zostanie w system połączeń dalekobieżnych do Trójmiasta, powstanie też efektywne połączenie Starogard Gdański - Tczew - Gdańsk.

Centralny Port Komunikacyjny ma być usytuowany w Stanisławowie w gminie Baranów, koło Grodziska Mazowieckiego, na ok. 3 tys. gruntów. Ma być jednym z największych przesiadkowych portów lotniczych w Europie. Po pierwszym etapie budowy ma obsługiwać do 45 mln pasażerów rocznie; docelowo będzie mogło być rozbudowane do ok. 100 mln. Obiekt wraz z towarzyszącą infrastrukturą drogową i kolejową ma kosztować ok. 30-35 mld zł. Do końca 2019 r. mają się zakończyć prace przygotowawcze, a sam port powinien być zbudowany do końca 2027 r.