Do końca marca rada gminy może wnieść stosowny wniosek do ministra spraw wewnętrznych i administracji o zmianę lub zniesienie urzędowej nazwy miejscowości. Składa się go na ręce wojewody.
Zdzisław Rygiel sekretarz miasta Stargard / Dziennik Gazeta Prawna
prof. Barbara Czopek-Kopciuch przewodnicząca Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych / Dziennik Gazeta Prawna
Jeżeli minister wyrazi zgodę, to ustalenie, zmiana lub zniesienie urzędowej nazwy miejscowości następuje od 1 stycznia roku następnego od złożenia wniosku. Gdy zaś minister nie zaakceptuje propozycji rady gminy, to musi ją przez wojewodę niezwłocznie poinformować i wskazać przyczyny nieuwzględnienia wniosku. Szczegółową procedurę określa ustawa z 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (Dz.U. nr 166, poz. 1612 ze zm.; dalej: u.u.n.m.o.f.).
Obok polskich nazw miejscowości (obiektów fizjograficznych) mogą być umieszczone także oznaczenia w języku mniejszości. Zasady i tryb ich nadawania określa z kolei ustawa z 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 573; dalej: u.m.n.e.j.r.).
Co myślą ludzie
Przepisy u.u.n.m.o.f. odmiennie regulują tryb ustalenia, zmiany lub zniesienia urzędowych nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych. Przede wszystkim w odniesieniu do tego pierwszego oznaczenia niezbędne jest przeprowadzenie konsultacji społecznych. Różnica polega także na właściwości organów, które muszą zaopiniować dany wniosek rady gminy.
Urzędowa nazwa jest ustalana, zmieniana lub znoszona na wniosek rady gminy, na której obszarze jest położona miejscowość lub obiekt fizjograficzny. [tabela]. Rada gminy przedstawia wniosek ministrowi spraw wewnętrznych i administracji za pośrednictwem wojewody. W przypadku wniosku dotyczącego nazwy miejscowości zamieszkanej, rada gminy musi uprzednio przeprowadzić w tej sprawie konsultacje z mieszkańcami tej miejscowości w trybie, o którym mowa w art. 5a ust. 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1515 ze zm.; dalej: u.s.g.).
Przeprowadzenie z mieszkańcami gminy konsultacji dotyczących zmiany urzędowej nazwy miejscowości jest obowiązkowe. Jest to jeden z warunków skuteczności wniosku do ministra w tym zakresie. Ani przepisy u.s.g., ani regulacje u.u.n.m.o.f. nie określają, jak konsultacje te mają się odbyć. Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji określa uchwała rady gminy. Tak wynika z art. 5a ust. 2 u.s.g.
Uchwała rady
Zdaniem Anny Kudry, prawnika w kancelarii Dr Ziemski & Partners, uchwała rady gminy wyznacza ogólne ramy dla przeprowadzania konsultacji społecznych w danej gminie, stanowiąc w dalszej kolejności podstawę do podjęcia uchwały w sprawie przeprowadzenia konsultacji w konkretnej sprawie, np. w sprawie zmiany nazwy miejscowości z X na Y (ewentualnie do wydania zarządzenia o przeprowadzeniu konsultacji w konkretnej sprawie, o ile rada gminy kompetencję w tym zakresie powierzyła organowi wykonawczemu).
– Delegacja z u.s.g. pozostawia radzie gminy relatywnie dużą swobodę w wyznaczaniu zasad i trybu przeprowadzenia konsultacji – dodaje prawniczka.
W uchwale podejmowanej na podstawie art. 5a ust. 2 u.s.g. rada gminy powinna m.in. określić:
wkto inicjuje konsultacje,
wsposób i formę konsultacji,
wczas i miejsce ich przeprowadzenia,
wreguły ustalania wyników oraz
wsposób przekazania tych wyników do wiadomości społeczności lokalnej.
Uchwała taka stanowi akt prawa miejscowego (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 10 maja 2013 r., sygn. akt III SA/Wr 140/13, LEX nr 1330077).
– Obecnie brak jest jednolitego i powszechnego w skali kraju modelu przeprowadzenia konsultacji społecznych na poziomie gminnym, w tym konsultacji z mieszkańcami w sprawie zmiany nazwy miejscowości, a przyjmowane w poszczególnych samorządach rozwiązania cechuje duże zróżnicowanie – wyjaśnia Maciej Kiełbus, partner w kancelarii Dr Ziemski & Partners.
– Poszczególne uchwały różnią się nie tylko dopuszczonymi w nich formami konsultacji (ankiety, głosowania elektroniczne, dyskusje na zebraniach z mieszkańcami itp.), lecz także m.in. rozwiązaniami w zakresie przygotowania procedury konsultacji, zasadami przeprowadzania akcji informacyjnej poprzedzającej konsultacje, progami frekwencyjnymi pozwalającymi na uznanie ich za skutecznie przeprowadzone czy też rozwiązaniami dotyczącymi podawania wyników do wiadomości publicznej – mówi prawnik.
Niewiążąca opinia
Konsultacje są przeprowadzane z mieszkańcami gminy. Chodzi o osoby zamieszkujące w miejscowości położonej na jej obszarze z zamiarem stałego pobytu (rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody zachodniopomorskiego z 15 lipca 2015 r., nr NK-3.4131.207.2015.AB, Legalis nr 1285357). Konsultacje mają charakter opiniodawczy i w odróżnieniu od referendum gminnego ich wyniki nie wiążą organów gminy.
– Przyjęty przez radę gminy model przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy, w tym konsultacji w sprawie zmiany nazwy miejscowości, powinien gwarantować możliwie wysoką reprezentatywność uzyskanej w ich wyniku opinii społeczeństwa. W konsekwencji uznać należy, że przebieg, czas i formy konsultacji powinny być dostosowane za każdym razem do poddawanego pod osąd mieszkańców przedmiotu – twierdzi Anna Kudra.
Kolejnym etapem jest podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie wystąpienia o ustalenie, zmianę lub zniesienie urzędowej nazwy. Wobec tego, że konsultacje nie są dla rady wiążące, podjęcie tego aktu nie jest obowiązkowe.
Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w postanowieniu z 15 maja 2015 r. (sygn. akt III SAB/Kr 7/15, LEX nr 1757019) przepisy u.u.n.m.o.f. nie przewidują obowiązku podejmowania uchwały w sprawie zmiany nazwy urzędowej miejscowości. Regulacja ta nie nakłada także na radę gminy obowiązku wystąpienia do ministra właściwego do spraw administracji publicznej z wnioskiem o zmianę nazwy miejscowości lub jej części. Jedynym obowiązkiem rady gminy jest przeprowadzenie w tej sprawie konsultacji z mieszkańcami tej miejscowości.
Uchwała ta nie jest aktem prawa miejscowego i dlatego nie musi być publikowana w dzienniku urzędowym województwa (por. rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody małopolskiego z 7 lutego 2006 r., znak: PN.II. 0911-54/06, Lex nr 1731778).
Treść wniosku
Po przeprowadzeniu konsultacji rada gminy składa wniosek do wojewody. Ten musi go przekazać ministrowi spraw wewnętrznych i administracji w terminie 30 dni od jego otrzymania. Wniosek o ustalenie, zmianę lub zniesienie nazwy miejscowości musi zawierać:
wuchwałę rady gminy w sprawie wystąpienia o ustalenie, zmianę lub zniesienie urzędowej nazwy wraz z uzasadnieniem,
womówienie wyników konsultacji przeprowadzonych z mieszkańcami miejscowości, której wniosek dotyczy,
wopinię starosty powiatu, na którego terenie jest położona miejscowość, jako właściwego w sprawach geodezji i gospodarki gruntami,
wmapę topograficzną z zaznaczonymi granicami miejscowości (lub jej części) będącej przedmiotem wniosku;
winformację o kosztach finansowych proponowanej zmiany.
Gdy wniosek dotyczy ustalenia, zmiany lub zniesienia nazwy obiektu fizjograficznego, potrzebne są opinie zarządów województw, na których terenie się znajduje. Opinie te załącza się do wniosku. Oprócz tego musi on zawierać:
wuchwałę rady gminy w sprawie wystąpienia o ustalenie, zmianę lub zniesienie urzędowej nazwy obiektu fizjograficznego wraz z uzasadnieniem,
wopinię starosty powiatu, na którego terenie jest znajduje się obiekt fizjograficzny, jako właściwego w sprawach geodezji i gospodarki gruntami,
wmapę topograficzną z zaznaczonymi granicami obiektu fizjograficznego,
winformację o kosztach finansowych proponowanej zmiany.
Wniosek przekazany przez wojewodę podlega zaopiniowaniu przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych. Podmiot ten działa przy ministrze spraw wewnętrznych i administracji. Komisja ma również prawo sama występować do ministra z wnioskiem o ustalenie, zmianę lub zniesienie nazwy. W ramach swoich prac standaryzuje również nazwy tych obiektów fizjograficznych, które nie zostały dotychczas ustalone urzędowo.
Jeżeli minister zaakceptuje wniosek, to ustalenie, zmiana lub zniesienie urzędowej nazwy miejscowości lub obiektu fizjograficznego następuje w drodze rozporządzenia. Powinno ono określać dotychczasową nazwę urzędową, nazwę po zmianach, rodzaj miejscowości lub obiektu fizjograficznego, pierwszy i drugi przypadek deklinacji, a w przypadku nazw miast i wsi również formę przymiotnika utworzonego od tej nazwy.
Oznaczenie w języku mniejszości
Obok urzędowych nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych mogą być używane dodatkowe oznaczenia w języku mniejszości narodowej lub etnicznej albo w języku regionalnym. Oznaczenia te mogą być wprowadzone w gminie, jeżeli:
ww wyniku ostatniego spisu powszechnego urzędowo ustalona liczba jej mieszkańców deklarujących przynależność do mniejszości lub posługiwanie się językiem regionalnym jest nie mniejsze niż 20 proc.,
wwymóg ten nie został spełniony, ale na terenie gminy są miejscowości, których większość mieszkańców wypowiedziała się w konsultacjach za ustaleniem dodatkowej nazwy miejscowości w języku mniejszości lub w języku regionalnym.
Dodatkowe nazwy nie mogą nawiązywać do oznaczeń z okresu 1933–1945 nadanych przez władze Trzeciej Rzeszy Niemieckiej lub Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Mogą one być wprowadzone na terenie całej gminy lub w poszczególnych miejscowościach. Dodatkowe oznaczenie umieszcza się po nazwie w języku polskim i nie może ono być stosowane samodzielnie. Jego oznaczenie następuje zgodnie z zasadami pisowni języka mniejszości.
Warunkiem wprowadzenia dodatkowej nazwy miejscowości lub obiektu fizjograficznego jest wpisanie gminy do prowadzonego przez ministra spraw wewnętrznych i administracji rejestru gmin, na których obszarze są używane nazwy w języku mniejszości (dalej: rejestr). Minister dokonuje wpisu na wniosek rady gminy.
WAŻNE
Dodatkowe oznaczenia w języku mniejszości narodowej lub etnicznej albo języku regionalnym nie mogą nawiązywać do nazw z okresu 1933–1945 nadanych przez władze Trzeciej Rzeszy Niemieckiej lub Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
Rada przedstawia wniosek z własnej inicjatywy lub mieszkańców gminy należących do mniejszości. Jego wzór określa załącznik nr 1 do rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i Administracji z 30 maja 2005 r. w sprawie Rejestru gmin, na których obszarze są używane nazwy w języku mniejszości, wzorów wniosków o wpisanie do tego Rejestru oraz o ustalenie dodatkowej nazwy miejscowości lub obiektu fizjograficznego w języku mniejszości narodowej lub etnicznej albo w języku regionalnym (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1486; dalej: rozporządzenie MSWiA).
Do wniosku o wpisanie gminy do rejestru należy dołączyć:
wuchwałę rady gminy w sprawie złożenia wniosku o wpisanie gminy do rejestru,
wszczegółowy kosztorys wymiany tablic informacyjnych, o której mowa w art. 15 ust. 2 u.m.n.e.j.r.,
winformację wojewody o ważności ww. uchwały rady gminy,
wwniosek o ustalenie dodatkowej nazwy miejscowości lub obiektu fizjograficznego na formularzu, który stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia MSWiA.
Do wniosku o ustalenie dodatkowej nazwy miejscowości lub obiektu fizjograficznego należy natomiast dołączyć:
wuchwałę rady gminy w sprawie ustalenia dodatkowej nazwy miejscowości lub obiektu fizjograficznego,
wprawidłowe brzmienie urzędowej nazwy miejscowości lub obiektu fizjograficznego w języku polskim,
ww przypadku obiektu fizjograficznego opinie zarządów województw, na terenie których obiekt się znajduje,
wproponowane brzmienie nazwy dodatkowej w języku mniejszości,
womówienie wyników konsultacji z mieszkańcami gminy przeprowadzonych w trybie art. 5a ust. 2 u.s.g. w przypadku gmin, w których liczba mieszkańców gminy należących do mniejszości lub posługujących się językiem regionalnym jest mniejsza niż 20 proc.,
winformację o kosztach finansowych wprowadzenia proponowanej zmiany.
Rada gminy przekazuje wniosek za pośrednictwem wojewody. Ten składa wniosek ministrowi, dołączając swoją opinię. Minister z kolei przekazuje wniosek do zaopiniowania przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych. Negatywna opinia skutkuje odmową dokonania wpisu do rejestru i w konsekwencji brakiem możliwości używania tej nazwy jako nazwy dodatkowej na terenie gminy. Na odmowę dokonania wpisu radzie gminy przysługuje skarga do sądu administracyjnego.
8 kroków do zmiany nazwy miejscowości
Krok 1 Podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy.
Krok 2 Przeprowadzenie konsultacji z lokalną społecznością na temat zmiany nazwy miejscowości.
Krok 3 Podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie wystąpienia do ministra spraw wewnętrznych i administracji o zmianę urzędowej nazwy miejscowości.
Krok 4 Wystąpienie do starosty, na którego terenie jest położona miejscowość, o opinię. Ma on 30 dni na jej wydanie. Naruszenie tego terminu oznacza, że wymóg zasięgnięcia opinii jest spełniony.
Krok 5 Złożenie wniosku przez radę gminy o zmianę nazwy miejscowości do ministra spraw wewnętrznych i administracji za pośrednictwem wojewody. Musi to nastąpić do 31 marca roku poprzedzającego rok, w którym ma się zmienić nazwa.
Krok 6 Wojewoda musi przekazać wniosek do ministra wraz ze swoją opinią w terminie 30 dni od dnia jego złożenia.
Krok 7 Wniosek przekazany przez wojewodę podlega zaopiniowaniu przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych.
Krok 8 A. Jeżeli minister spraw wewnętrznych i administracji zaakceptuje wniosek, to zmiana urzędowej nazwy miejscowości następuje w drodze rozporządzenia od 1 stycznia.
B. Jeżeli minister spraw wewnętrznych i administracji nie wyrazi zgody na zmianę nazwy miejscowości, to musi radę gminy o tym niezwłocznie poinformować i wskazać przyczyny nieuwzględnienia wniosku. Informacja przekazywana jest za pośrednictwem wojewody.
TABELA. Ważne definicje

OPINIA EKSPERTA
Inicjatywa zmiany nazwy miejscowości Stargard Szczeciński na Stargard była inicjatywą oddolną zgłoszoną przez organizację pozarządową. Uzasadnienie nawiązywało m.in. do 900-letniej historii nazwy miejscowości, jej starosłowiańskiego pochodzenia, a także faktu, że przymiotnik „Szczeciński” został dodany dopiero w 1950 r. Nie pytano wówczas mieszkańców Stargardu o zdanie. Inicjatywa prezydenta miasta oraz rady miejskiej w sprawie zmiany nazwy miejscowości znalazła zrozumienie i poparcie mieszkańców, którzy wyrazili swój pogląd w tej sprawie w obligatoryjnych konsultacjach. Co najważniejsze, pozwoliło to również uzyskać pozytywną opinię Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych. Opinia tego organu jest w tym zakresie zasadnicza. Mimo tego stargardzkie doświadczenia były jednak długotrwałe i dość skomplikowane z kilku powodów. Wniosek o zmianę nazwy miejscowości został złożony w 2011 r., a ostateczną decyzję podjęto dopiero w 2015 r. z mocą wejścia w życie od 1 stycznia 2016 r. Powodem tego było oczekiwanie na wejście w życie nowej ustawy o dowodach osobistych. Dzięki temu nie ma konieczności wymiany dowodów osobistych. Stargardzki przykład ewidentnie wykazał, że dotychczasowe przepisy ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych w praktyce blokowały możliwość podjęcia decyzji o zmianie nazwy miejscowości w przypadku miast o większej liczbie mieszkańców. Gdyby nie zmiana tej regulacji, nie byłoby żadnej technicznej ani organizacyjnej możliwości przeprowadzenia wymiany dowodów osobistych w ciągu trzech miesięcy na tak dużą skalę. A brak wymiany tych dokumentów po upływie tego okresu powodowałby utratę ich ważności. Na szczęście ustawa o dowodach osobistych, która weszła w życie od 1 marca 2015 r., problem ten rozwiązała. Kolejną wskazaną przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji kwestią sporną były potencjalne koszty wymiany dowodów rejestracyjnych oraz praw jazdy. Rozwiązaniem okazała się nowelizacja ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1045), która wprowadzając zmiany do ustawy o kierujących pojazdami oraz prawa o ruchu drogowym, zwolniła posiadaczy z konieczności wymiany dowodów osobistych oraz praw jazdy, jeśli zmiana danych w wymienionych dokumentach nastąpiła m.in. z powodu zmiany nazwy miejscowości. Reasumując, po wejściu w życie powyższych regulacji, proces dokonywania zmiany nazwy miejscowości wydaje się być łatwiejszy i przede wszystkim łagodniejszy w swoich skutkach dla mieszkańców miejscowości.
PYTANIA DO EKSPERTA
Czasem dochodzimy do kompromisu, niekiedy decyduje głosowanie
Jakie zasady komisja bierze pod uwagę przy opiniowaniu wniosku o zmianę nazwy miejscowości?
Przy ustalaniu nazwy bierze się pod uwagę zgodność brzmienia i pisowni nazwy z zasadami polskiego języka ogólnego (tylko w wyjątkowych przypadkach ustala się nazwę w formie regionalnej lub tradycyjnej), etymologię nazwy, zapisy historyczne, tradycję użycia nazwy według odczucia lokalnej wspólnoty, częstość występowania formy na mapach i w innych opracowaniach. Urzędowe nazwy wsi i miast mają w zasadzie taką postać, jaką powinny mieć w polskim języku ogólnym, tj. bez uwzględniania ich lokalnej gwarowej wymowy. Nazwy są dobrem całego społeczeństwa (występują na mapach, w przewodnikach turystycznych), a nie tylko dobrem lokalnej społeczności. Komisja przyjęła więc, że zasadniczo nie akceptuje wniosków o zmianę postaci na gwarową, zwłaszcza wówczas, gdy chodzi o wnioski uwzględniające w nazwie taką cechę jak mazurzenie. Przykładem może być wniosek o zmianę nazwy Wola Żarczycka (woj. podkarpackie), której mieszkańcy walczyli o zmianę na Wola Zarczycka. Komisja trzykrotnie odrzuciła ten wniosek, próbując mieszkańcom wskazać, że to nazwa z cechą mazurzenia. Ostatecznie jednak, biorąc pod uwagę wolę mieszkańców i opinie dialektologów, ustalono postać Wola Zarczycka.
Komisja akceptuje natomiast zmiany nazw na Śląsku z Grabczak na Grabczok, bo są one typowe dla tego regionu i potwierdzone historycznie. Zmienia się – owiec na –ówiec, najpierw występujące w nazwach Kujaw i Wielkopolski, a potem w innych regionach, bo to cecha typowa i nazwy w takiej postaci funkcjonowały i funkcjonują.
Jak przebiega proces wydania opinii?
Komisja na bieżąco rozpatruje wpływające wnioski. Jej posiedzenia odbywają się co 2–3 miesiące. Przed posiedzeniem wyznaczony członek komisji sprawdza dokumentację nazwy (sięgając do dokumentów nadesłanych przez wojewodę), zapisy historyczne, motywację nazwy i przedstawia pozostałym członkom swój punkt widzenia. Często dyskusja nad wnioskami jest ożywiona, niekiedy nawet burzliwa. Ścierają się zasadniczo dwa punkty widzenia. Pierwszy reprezentują językoznawcy i historycy (często geografowie). Ich zdaniem nazw nie należy zmieniać zbyt pochopnie, gdyż traktuje się je jako zabytek kultury narodowej mówiący wiele o przeszłości i życiu minionych pokoleń. Drugi punkt widzenia reprezentuje lokalna społeczność, która na ogół kieruje się doraźną (bieżącą) sytuacją. To stanowisko jest obecne w postawie wnioskujących mieszkańców. Jeśli czują się urażeni lub ośmieszeni nazwą swej wsi, należy ją zmienić; jeśli istotnie jakiejś nazwy nie używają – należy ją wykreślić z urzędowych spisów. W toku dyskusji dochodzi czasem do kompromisu, czasem do głosowania. Niekiedy komisja próbuje przekonać mieszkańców, by nazwy nie zmieniać. Komisja jest organem doradczym ministra. To on podejmuje ostateczną decyzję, ogłasza zmianę w Dzienniku Urzędowym i dopiero od tego momentu nowa nazwa wchodzi w życie.
Jak pani profesor ocenia wpływające wnioski o zmianę nazwy miejscowości?
Bardzo często zdarza się, że wnioski są słabo umotywowane, nie do końca poparte przez lokalne społeczności. Trudno wyrokować, czy mieszkańców nie interesuje zmiana dotycząca nazwy miejscowości lub jej charakteru, czy też władze gminy nie informują dostatecznie o wadze takich zmian. Druga uwaga dotyczy niezrozumienia przez urzędników gmin różnicy między nazwą a charakterem obiektu. Prawie wyłącznie napływają wnioski o motywacji administracyjnej. Zmiany w nazwach polegają na dodawaniu lub ujmowaniu członów nazwy. Nowo powstające nazwy nawiązują do nazw macierzystych wsi. Najczęstszą tendencją jest administracyjne porządkowanie nazewnictwa, przez dopasowanie nazw do ich brzmienia w dokumentach, co jest w istocie sankcjonowaniem samowoli urzędniczej. Także znoszenie kłopotliwych nazw części wsi i przysiółków. Podziały administracyjne kraju ciągle się zmieniają. Częstym zmianom ulegają zwłaszcza sołectwa: zbyt małe łączą się, zbyt duże – dzielą. Rozbudowujące się wsie pragną się podzielić, wyodrębnić swe poszczególne części. Kiedy indziej zanikające i opustoszałe wsie trzeba łączyć. Lokalna administracja dąży ponadto do uporządkowania numeracji domów, a przyjęta koncepcja wymaga jasnych podziałów na wsie, ich części, sołectwa itd. A z tym wiąże się problem nazw. Dla lokalnej administracji najprostszą rzeczą jest rezygnowanie z nazw części wsi (bo nie trzeba np. wytyczać ich granic), a nazwy przecież świadczą o historii i kulturze. W 2014 r. z 66 wniosków o zniesienie nazw komisja negatywnie zaopiniowała 17.
Jaki był powód?
Przykładowo komisja zaopiniowała negatywnie wniosek o zniesienie nazw części miasta Władysławowo (pomorskie): Cetniewo, Poczernino, Lisi Jar. Uznała bowiem, że wymienione nazwy miejscowości są w użyciu w całym kraju. W Cetniewie jest znany ośrodek sportowy, a zniesienie nazw Lisi Jar i Poczernino zubożyłoby krajobraz kulturowy Władysławowa, gdyż nazwy, o których mowa, są znane od XIII–XIV wieku.
Jak są tworzone nowe nazwy?
Gminy występują na przykład z wnioskami o zmianę nazwy polegającą na ujęciu jakiegoś członu. Z takim przypadkiem mieliśmy do czynienia wówczas, gdy gmina sugerowała zmianę nazwy wsi Skrzeszewo Żukowskie na Skrzeszewo czy Dąbrowa Miszewska, część wsi Miszewo, na Dąbrowa – człony dyferencyjne w tych nazwach nie są niezbędne dla dobrej identyfikacji. Natomiast w przypadku propozycji zmiany Łapino Kartuskie na Łapino komisja negatywnie zaopiniowała wniosek, gdyż w sąsiedniej gminie Kolbudy leży wieś o nazwie Łapino i jest konieczność odróżniania obu wsi.
Pojawiają się też wnioski polegające na dodaniu drugiego członu. Są to zmiany uściślające położenie wsi, np. Bystra na Bystra Podhalańska (wieś w województwie małopolskim) lub oddające charakter administracyjny miejscowości, np. Dąbrowskie na Dąbrowskie-Osada (osada w województwie zachodniopomorskim).
Jak są uzasadniane wnioski o zmianę brzmienia fonetycznego nazwy?
We wniosku o zmianę nazwy wsi Łowiń w województwie kujawsko-pomorskim na Łowin gmina powoływała się na postać nazwy, która figuruje w dokumentach. W istocie współczesna urzędowa forma Łowiń jest późna, być może chodzi o pomyłkę w spisie nazw miejscowości z lat 1980–1982. Starsze dokumenty potwierdzają zapisy Łowin. Komisja przychyliła się do wniosku. Niekiedy gminy przytaczają argumenty historyczne wspierające zmianę kształtu fonetycznego nazwy. Gmina Skała w województwie małopolskim wnioskowała o zmianę nazwy Świnczów na Świńczów na podstawie starych zapisów nazwy. Nie zawsze jednak akceptacja zmiany jest możliwa. Gmina Lubiechowo w województwie pomorskim wystąpiła z wnioskiem o zmianę nazwy Krępki na Krampka. Nazwa Krampka to postać zniemczonej nazwy Krampken (1796–1802). Nazwa Krępki pojawiła się w 1921 r. w pierwszym urzędowym spisie nazw miejscowości. Jest to pierwotna postać nazwy miejscowości kryjąca się pod zniemczoną formą Krampken. Nazwa pochodzi od apelatywu krępa – sucha wyniosłość na bagnie. Wiąże się też z nazwą potoku Krępka (dopływ Wdy). W zapisach historycznych występuje też postać Kremka, z uproszczeniem grupy spółgłoskowej –mpk- > -mk-. Wieś istniała już w 1609 r. Komisja zaopiniowała negatywnie ten wniosek. Ta grupa nazw, choć zaliczana do wniosków o motywacji administracyjnej, ma drugoplanową motywację historyczną. Komisja nie waha się akceptować wniosków zgodnych z polską ortografią, szykiem rzeczownika i przymiotnika, np. z województwa warmińsko-mazurskiego wpłynął wniosek o zmianę szyku członów nazwy Stare Uściany na Uściany Stare. Taka zmiana jest zgodna z obecnie panującymi zaleceniami Rady Języka Polskiego. Bardzo częste są też zmiany czysto administracyjne, zmieniające charakter obiektu z części wsi na wieś lub ze wsi na kolonię, przysiółek lub osadę, część wsi. Takie wnioski rzadko są odrzucane.