TEZA: Przedsiębiorca, który składa wniosek o zbycie lub wydzierżawienie nieruchomości samorządu, uzasadniając go rzeczywistą wolą rozwoju firmy w drodze poprawienia warunków zagospodarowania swojej nieruchomości przyległej, ma interes prawny.
Linia orzecznicza / Dziennik Gazeta Prawna
Sygn. akt I OSK 861/15, WYROK NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO z 30 lipca 2015 r.
STAN FAKTYCZNY
A.K. 21 lutego 2014 r. zwrócił się do burmistrza gminy Ozimek o wydzierżawienie lub sprzedaż działek, które są niezbędne do rozwoju jego firmy. Pismem z 26 lutego 2014 r. burmistrz Ozimka poinformował go, że uchwałą nr XL/357/14 z 24 stycznia 2014 r. Rada Miejska w Ozimku wyraziła zgodę na wydzierżawienie tych działek w trybie bezprzetargowym firmie A. sp. z o.o. na 5 lat, w związku z czym wniosek pozostawia bez rozpoznania.
A.K. pismem z 28 kwietnia 2014 r., złożonym na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.; dalej: u.s.g.), wezwał Radę Miejską w Ozimku do usunięcia naruszenia prawa polegającego na podjęciu uchwały wyrażającej zgodę na wydzierżawienie działek A. Sp. z o.o. z siedzibą w Ozimku w trybie bezprzetargowym na 5 lat. Zarzucił naruszenie art. 37 ust. 4 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 518 ze zm.; dalej: u.g.n.). W odpowiedzi przewodniczący rady oświadczył, że nie doszło do naruszenia prawa, ponieważ pominięcie oferty A.K. spowodowane było tym, że w dacie złożenia oferty nieruchomość była przedmiotem umowy na okres 3 lat z innym przedsiębiorcą.
A.K. uchwałę nr XL/357/14 zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu. Ten uznał skargę za zasadną i stwierdził nieważność uchwały. Sąd wskazał, że doszło do uchybienia przez organ zasadzie jawności, co wynika już z samego porównania daty ogłoszenia wykazu nieruchomości przeznaczonych do oddania w dzierżawę (27 lutego 2014 r.) z datą uchwały o wyrażeniu zgody na wydzierżawienie działek w trybie bezprzetargowym (24 lutego 2014 r.). Procedowanie Rady Miejskiej w Ozimku nad konkretnymi nieruchomościami, co do których albo nie ogłoszono wykazu, o jakim mowa w art. 35 ust. 1 u.g.n., albo nie upłynął termin 21 dni od publicznego ogłoszenia – rażąco narusza prawo i nakazuje stwierdzenie nieważności uchwały.
Rada Miejska w Ozimku wniosła skargę kasacyjną. Wskazała, że właściciel nieruchomości przyległej do nieruchomości stanowiącej własność gminy, który wystąpił do gminy z wnioskiem o nabycie jej części w drodze bezprzetargowej na podstawie art. 37 ust. 2 pkt 6 u.g.n., nie ma interesu prawnego w świetle art. 101 u.s.g. Naczelny Sąd Administracyjny nie zgodził się z tym poglądem, dlatego skargę kasacyjną oddalił.
UZASADNIENIE
Stosownie do art. 37 ust. 2 pkt 6 u.g.n. nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, „jeżeli przedmiotem zbycia jest nieruchomość lub jej części, jeśli mogą poprawić warunki zagospodarowania nieruchomości przyległej, stanowiącej własność lub oddanej w użytkowanie wieczyste osobie, która zamierza tę nieruchomość lub jej części nabyć, jeżeli nie mogą być zagospodarowane jako odrębne nieruchomości”. Do tej okoliczności nawiązywało uzasadnienie wniosku A.K., gdyż odnosiło się ono do rozwoju przedsiębiorstwa prowadzącego działalność na sąsiednich nieruchomościach. Tym samym osoba wnioskująca o zbycie takiej nieruchomości, spełniająca przesłanki określone w ww. przepisie, ma interes prawny. W sprawie doszło natomiast do jego naruszenia, bo chociaż złożone przez A.K. pismo nie obligowało gminy do wydzierżawienia bądź zbycia mu spornej nieruchomości, to tworzyło sytuację procesową, w której miał on swój interes prawny do nabycia nieruchomości w trybie bezprzetargowym na podstawie art. 37 ust. 2 pkt 6 u.g.n. Na podstawie art. 32 Konstytucji RP oraz art. 6 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej miał prawo oczekiwać, że jego wniosek zostanie wzięty pod uwagę w procesie działania organów gminy Ozimek tak jak wnioski innych podmiotów (np. A sp. z o.o.). Wydzierżawienie innemu podmiotowi objętej wnioskiem nieruchomości naruszyło zatem jego interes prawny. Z tego względu A.K. wbrew ocenie skarżącej kasacyjnie posiadał legitymację z art. 101 ust. 1 u.s.g. do wniesienia skargi na uchwałę Rady Miejskiej w Ozimku.
Sąd I instancji prawidłowo stwierdził, że art. 35 ust. 1 i 2 u.g.n. stanowi wyraz zasady jawności w zakresie gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność jednostki samorządu terytorialnego. Zasada ta przejawia się w nałożeniu na właściwy organ obowiązku sporządzenia i podania do publicznej wiadomości wykazu nieruchomości przeznaczonych m.in. do sprzedaży lub dzierżawy. Takimi zapisami ustawodawca jednoznacznie przesądził obligatoryjność publikowania wykazu oraz jego obowiązkowy zakres. Zmiana przeznaczenia określonej nieruchomości w stosunku do wymienionego w wykazie wymaga zachowania trybu określonego w art. 35 ust. 1 u.g.n., czyli konieczności sporządzenia nowego wykazu i podania go do publicznej wiadomości.