Brak wymaganej strategicznej oceny oddziaływania na środowisko i niezaopiniowanie projektu planu przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska stanowi istotne naruszenie trybu sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Sygn. akt II OSK 2331/13
WYROK NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO
z 28 kwietnia 2015 r.
STAN FAKTYCZNY
Prokurator okręgowy w G. zaskarżył do WSA w Gdańsku uchwałę z 30 grudnia 2009 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego S. – rejon ulic S., Ł. i P. T. w mieście G. Zarzucił radzie miasta, że nie określiła zasad ochrony wiązu szypułkowego rosnącego przy ul. P. w G. Zdaniem prokuratora uchwalona regulacja pozwala na trwałe zniekształcenie rzeźby terenu i zmianę stosunków wodnych w procesach inwestycyjnych, co stwarza podstawy do działań uchylających ochronę pomnikowego wiązu.
WSA w Gdańsku stwierdził nieważność tej uchwały. W uzasadnieniu wyroku wskazał, że podejmując zaskarżoną uchwałę, rada miasta G. nie dostrzegła, iż 3 października 2008 r. została uchwalona ustawa środowiskowa. Regulacja weszła w życie 15 listopada 2008 r., a więc ponad rok przed dniem podjęcia zaskarżonej uchwały. Tym samym, zdaniem sądu, rada miasta G. od chwili wejścia w życie tej ustawy była zobligowana postępować zgodnie z jej normami. W niniejszej sprawie uchwała została natomiast podjęta bez ich uwzględnienia. Prezydent miasta G. nie wystąpił o uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko ani też nie uzyskał opinii regionalnego dyrektora ochrony środowiska (RDOŚ) w G. odnośnie do projektu zaskarżonego planu miejscowego wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. Tymczasem organ ten opiniuje projekt planu wraz z prognozą, którą ocenia także pod kątem uwzględnienia dokonanych uprzednio uzgodnień dotyczących zakresu i stopnia szczegółowości wymaganych informacji. W aktach sprawy brak jest jednak dowodów na to, aby RDOŚ wydał opinię o projekcie zaskarżonego planu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. Brak jest także potwierdzenia, że prezydent wystąpił o uzgodnienie zakresu prognozy do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Ponadto w trakcie procedury nie przeprowadzono strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Znajdująca się w aktach sprawy prognoza nie może zostać uznana za odpowiadającą wymogom nowej ustawy środowiskowej, ponieważ o jej zakresie i stopniu szczegółowości zawartych w niej informacji, zgodnie z przepisami obowiązującymi od 15 listopada 2008 r., muszą zadecydować RDOŚ i państwowy powiatowy inspektor sanitarny. Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożyła gmina G. Naczelny Sąd Administracyjny ją oddalił.
UZASADNIENIE
Stwierdzenie nieważności całego planu było skutkiem pominięcia w toku procesu planistycznego zmian stanu prawnego, wprowadzonego ustawą środowiskową obowiązującą od 15 listopada 2008 r.. Na skutek tego nie przeprowadzono uzupełniającego postępowania planistycznego. Sąd I instancji, stwierdzając, że prezydent miasta G. nie wystąpił o uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko ani też nie uzyskał opinii RDOŚ odnośnie do projektu zaskarżonego planu miejscowego wraz z prognozą oddziaływania na środowisko, doszedł do wniosku, że niedopełnienie obowiązków wynikających z art. 17 pkt 6 lit. a oraz z art. 46 ust. 1 ustawy stanowi istotne naruszenie trybu sporządzenia miejscowego planu. Sąd I instancji, analizując zmiany ustawowe wskazał, że nowo obowiązujące przepisy wprowadziły obowiązek sporządzania strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, której w tej sprawie brakuje. Zaś znajdująca się w aktach sprawy prognoza nie może zostać uznana za odpowiadającą wymogom nowej ustawy.
Ocena całości tych pominięć musi prowadzić do wniosku, że tryb sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego został istotnie naruszony. Potwierdzenie tej kwestii można też znaleźć w dalszych fragmentach pisma RDOŚ załączonego do skargi, w którym, obok uzgodnienia, zastrzeżono, że w prognozie należy umieścić załącznik graficzny obrazujący położenie obszaru planu na tle występujących i sąsiadujących form ochrony przyrody. Nie wiadomo zatem, jak traktować tak dokonane uzgodnienie, skoro rozporządzenie wojewody pomorskiego nr 13/07 w sprawie uznania za pomniki przyrody niektórych drzew i głazów w województwie pomorskim pochodzi z 23 kwietnia 2007 r., zaś prognoza została sporządzona w 2006 r. Trzeba zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 55 ust. 1 ustawy środowiskowej organ opracowujący projekt dokumentu, o którym mowa w art. 46 lub 47 tej ustawy, bierze pod uwagę ustalenia zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko, opinie organów, o których mowa w art. 57 i 58 ustawy, oraz rozpatruje uwagi i wnioski zgłoszone w związku z udziałem społeczeństwa. Ponieważ w ogóle nie opracowano wymaganych przez ustawę z 3 października 2008 r. projektów dokumentów, jest oczywiste, że nie poddawano poszczególnych elementów wymaganej procedury postępowaniu z udziałem społeczeństwa. Powyższe uwagi i zastrzeżenia zawarte w piśmie RDOŚ w żadnym razie nie uprawniają do przyjęcia tezy, że mogłoby ono być podstawą do zaakceptowania wymaganego w procedurze przygotowania projektu planu uzgodnienia, pozwalającego na sanowanie ex post wadliwej uchwały na jakimkolwiek etapie postępowania kontrolnego prowadzonego w odniesieniu do tego planu, a na pewno nie w fazie oceny sądowoadministracyjnej. ©?