Projekt firmowany przez ministra koordynatora służb specjalnych Mariusza Kamińskiego i jego zastępcę Macieja Wąsika, znajduje się obecnie na etapie konsultacji. Uwagi do niego zgłosiły już zarówno organizacje pozarządowe, jak i instytucje publiczne.
Swoją opinię przedstawiła również Państwowa Komisja Wyborcza, chociaż nie została o to poproszona. Jej zastrzeżenia dotyczą głównie kwestii związanych z Rejestrem Korzyści, w którym ujawniane są m.in. profity uzyskiwane przez osoby pełniące funkcje publiczne. Niestety przedstawione regulacje zawierają wiele rozwiązań, które budzą wątpliwości interpretacyjne.
Jak zauważa PKW, w projekcie nie określono terminu dokonania pierwszego zgłoszenia do Rejestru Korzyści, ale jedynie czas, w jakim należy poinformować o zmianach danych, które są nim objęte (tj. 30 dni od momentu ich zaistnienia). Obecnie komisja udziela zainteresowanym wyjaśnień, iż zgłoszenie powinno nastąpić według stanu na dzień powołania na określone stanowisko, w możliwie krótkim terminie. Uważa jednak, że kwestia ta powinna być uregulowana przepisami ustawy w sposób niebudzący wątpliwości. Określone powinno zostać także wyraźnie, według stanu na jaki dzień (powołania, objęcia funkcji, wyboru, zatrudnienia) powinny zostać zgłoszone pierwsze informacje.
W projekcie wskazano także, iż obowiązek zgłaszania informacji do rejestru obejmuje m.in. sekretarzy i podsekretarzy stanu. Z kolei obowiązująca ustawa o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1393) wymienia sekretarzy i podsekretarzy stanu w ministerstwach i Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W związku z tym PKW ma wątpliwości, czy propozycja zawarta w projekcie rozszerza ten krąg o ministrów w Kancelarii Prezydenta, którzy dotychczas nie byli objęci tym obowiązkiem.
W swojej opinii porusza również kwestię sankcji karnych dotyczących podania w rejestrze nieprawdy albo zatajenia lub nieujawnienia korzyści w określonym terminie. PKW zwraca jednak uwagę, że projekt nie nakłada na żaden organ obowiązku weryfikacji zgodności z prawdą przesyłanych zgłoszeń oraz egzekwowania złożenia informacji do Rejestru Korzyści.
Wątpliwości budzi również interpretacja pojęcia „urzędu centralnego”, o którym mowa zarówno w projekcie, jak i w obecnie obowiązującej ustawie. Zdarza się, że osoby pełniące funkcje kierownicze (zobowiązane do zgłoszenia informacji w rejestrze) w danym urzędzie lub jednostce mają problem z jego kwalifikacją (czy jest centralnym, czy nie). Bo w żaden sposób nie wynika to wprost z przepisów, na podstawie których podmioty te zostały utworzone.
W tym kontekście PKW zwraca uwagę, że kwestia dotycząca osób zobowiązanych do dokonania zgłoszenia do Rejestru Korzyści nie powinna budzić wątpliwości. Zaznacza, że ona sama nie jest kompetentna do dokonywania wiążącej oceny w tym zakresie. Dlatego kwestie te powinny zostać doprecyzowane.
Etap legislacyjny
Projekt w konsultacjach