Wójt otrzymał propozycję zostania prezesem koła łowieckiego. Czy nie naruszy ustawy antykorupcyjnej? Czy nie będzie to stanowiło przyczyny wygaśnięcia jego mandatu?
W myśl art. 4 ust. 6 ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne – ustawa antykorupcyjna –wójt (burmistrz, prezydent) nie może prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem albo pełnomocnikiem w jej prowadzeniu. Zgodnie zaś z przepisami ustawy – Prawo łowieckie (dalej: u.p.ł.) oraz ze statutem Polskiego Związku Łowieckiego koło łowieckie ma osobowość prawną i może prowadzić działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (dalej: u.s.d.g.). Zatem prowadzenie działalności gospodarczej przez koło łowieckie, którego prezesem byłby włodarz gminy, wyczerpuje przesłanki naruszenia przepisów ustawy antykorupcyjnej, gdyż byłoby to równoznaczne z zarządzaniem przez niego działalnością gospodarczą prowadzoną przez koło. Zgodnie z art. 492 par. 1 pkt 5 kodeksu wyborczego zaistniałaby zatem podstawa wygaśnięcia mandatu.
Powyższe wnioski potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 marca 2017 r. (sygn. akt II OSK 150/17). Sąd wskazał w nim, że koło łowieckie ma osobowość prawną i może prowadzić działalność gospodarczą w rozumieniu u.s.d.g., o czym świadczą postanowienia art. 35 u.p.ł., jak również statutu Polskiego Związku Łowieckiego. NSA podkreślił, że gospodarczego celu działalności koła łowieckiego nie niweczy to, że działalność ta przynosiła stratę lub dochód z niej był nieznaczny i przeznaczany na cele statutowe.
Sąd zaznaczył też, że działalność gospodarcza jest faktem – kategorią o charakterze obiektywnym. Nie ma znaczenia to, że podmiot prowadzący określoną działalność nie ocenia jej (subiektywnie) jako gospodarczej, nie nazywa jej tak bądź oświadcza, że jej nie prowadzi. Zatem jeśli tylko dana działalność jest obiektywnie (potencjalnie) zdolna przynosić zysk podmiotowi ją prowadzącemu (i nie jest nielegalna), powinna być traktowana jako działalność gospodarcza. Sąd stwierdził przy tym, że bycie członkiem zarządu koła łowieckiego nie jest samo w sobie objęte zakazem. Zakazane jest dopiero zarządzanie prowadzoną przez koło działalnością gospodarczą. Z art. 4 pkt 6 ustawy antykorupcyjnej wynika bowiem, że zabronione jest wyłącznie prowadzenie działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a także zarządzanie taką działalnością. Muszą więc zaistnieć łącznie dwie okoliczności: koło łowieckie musi prowadzić działalność gospodarczą oraz członek zarządu musi nią zarządzać. Co istotne, sama okoliczność prowadzenia działalności gospodarczej przez koło łowieckie nie będzie jeszcze wystarczająca dla przyjęcia, że członek jego zarządu narusza przepisy ustawy antykorupcyjnej.
Podstawa prawna
Art. 492 par. 1 pkt 5 ustawy z 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 15).
Art. 4 ust. 6 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 216, poz. 1584 ze zm.).
Art. 35 ustawy z 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2168 ze zm.).