Zasady funkcjonowania organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi (takimi jak np. ZAiKS) i wprowadzenie licencji wieloterytorialnych (międzynarodowych) na wykorzystywanie twórczości muzycznej w sieci - taki jest m.in. cel nowego rządowego projektu ustawy.

Przygotowany przez resort kultury i dostępny na stronie RCL projekt ustawy o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi powstał, jak wynika z uzasadnienia, z uwagi na konieczność wdrożenie do polskiego porządku prawnego tzw. unijnej dyrektywy CRM z 2014 roku.

Dyrektywa ta dotyczy zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz udzielania licencji wieloterytorialnych, dotyczących praw do utworów muzycznych wykorzystywanych online na rynku wewnętrznym.

Unijna dyrektywa wskazuje m.in. jak powinny działać organizacje zbiorowego zarządzania (w Polsce ZAiKS) w krajach europejskich, jakie powinny być zasady członkostwa, struktura wewnętrzna, jak powinny być dokonywane potrącenia od pobranych środków oraz jak powinna wyglądać wymiana informacji pomiędzy państwami członkowskimi.

Nowością w dyrektywie, której zapisy wprowadza projekt ustawy, jest wprowadzenie tzw. licencji wieloterytorialnych na korzystanie z utworów muzycznych w internecie. Dotąd bowiem np. ZAiKS udzielał licencji tylko na terytorium Polski. Po wejściu w życie ustawy będzie to mogło dotyczyć także innych krajów UE.

Według autorów projektu "udzielanie przez organizacje zbiorowego zarządzania licencji wieloterytorialnych – w ocenie Komisji Europejskiej – ułatwi świadczenie drogą cyfrową usług wykorzystujących muzykę i przyczyni się do ich większej dostępności".

Dokument zwraca bowiem uwagę, że dziś "znaczna część uprawnionych nie dysponuje środkami ani strukturą organizacyjną niezbędnymi do licencjonowania oraz stałego monitorowania wykorzystania – zarówno w sposób legalny jak i nielegalny – swojego repertuaru na całym świecie".