Pani Magda niedawno wróciła z urlopu. – Podczas wyjazdu za granicę nabawiłam się przeziębienia, które po powrocie do Polski niestety nie minęło. Do pracy powinnam wrócić w piątek, poinformowałam jednak pracodawcę, że ze względu na złe samopoczucie nie przyjdę. Szef stwierdził, że w takim razie w piątek powinnam mieć jeszcze urlop, bo lekarz nie może wystawić zwolnienia lekarskiego wstecz. Mnie się jednak wydaje, że ma do tego prawo – pisze czytelniczka.
Najczęściej zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy jest wystawiane od dnia, w którym zostanie przeprowadzone badanie, lub od przypadającego bezpośrednio po dniu badania. W uzasadnionych przypadkach lekarz może jednak wystawić zwolnienie wstecz. Zdarzają się sytuacje, w których wizyta lekarska danego dnia nie jest możliwa, nie oznacza to jednak, że chory nie otrzyma zaświadczenia o niezdolności do pracy. Prawdopodobnie, przy długotrwałym złym samopoczuciu, lekarz wystawi zwolnienie wstecz i nieobecność w pracy będzie usprawiedliwiona. Należy jednak liczyć się z tym, że stwierdzi, iż pacjent jest zdolny do pracy, podobnie jak w poprzedni dzień roboczy.
Co do zasady, zwolnienie może zostać wypisane maksymalnie na 3 dni wstecz przed badaniem. Jego wyniki powinny jednak wskazywać, że pacjent był w tym okresie niewątpliwie niezdolny do pracy. Decyzja zawsze należy do lekarza. Jeśli chory narzeka na migrenę, zwolnienia na dzień lub dwa wstecz przed badaniem może nie otrzymać. Jeśli jednak choroba nie ulega wątpliwości, a objawy w ciągu kilku dni mogły się jedynie nasilić, nie powinno być problemów z uzyskaniem zwolnienia.
W niektórych przypadkach zwolnienie może zostać wystawione na okres wcześniejszy niż 3 dni wstecz. Dotyczy to jednak podejrzenia zaburzeń psychicznych, które ograniczają zdolność ubezpieczonego do oceny własnego postępowania. Tylko wtedy lekarz może podjąć decyzję o wypisaniu zaświadczenia o niezdolności do pracy na dłuższy wsteczny okres.
Zaświadczenie lekarskie może być też wystawione na okres przypadający po dniu przeprowadzenia badania, najpóźniej 4. dnia po badaniu. Jest to możliwe, jeśli po wizycie lekarskiej przypadają dni wolne od pracy, lub jeśli badanie zostało przeprowadzone w trakcie niezdolności do pracy orzeczonej już wcześniej.
Podstawa prawna
Art. 54–55 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2014 r. poz. 159). Par. 2, 3 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich, wzoru zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia lekarskiego wydanego w wyniku kontroli lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 229).