List referencyjny, inaczej zwany też pisemnymi referencjami, jest obecnie jednym z najbardziej pożądanych dokumentów, jakich oczekujemy od naszego byłego pracodawcy. Ma on być także swoistą „nagrodą” za sumienne wykonywanie powierzonych obowiązków i głębokie zaangażowanie w sprawy firmy dla której - jako pracownicy - świadczyliśmy swoje usługi. Nie zawsze jednak pracodawca chce nam referencje wystawić. Czy zatem możemy od niego tego zażądać?

Czym jest list referencyjny?

List referencyjny ma charakter polecający. Nasz były już pracodawca (przełożony) może w ten sposób zarekomendować nas następnym pracodawcom. Referencje maja więc pomóc pracownikowi w znalezieniu nowej pracy, dlatego ważne jest, by w sposób poprawny były sporządzone. W liście referencyjnym zamieszcza się więc opinię o pracowniku, nie zapominając jednak o podaniu chociażby danych pracodawcy, okresu zatrudnienia pracownika, jego stanowisku i wykonywanych przez niego zadaniach czy zakresu odpowiedzialności. List referencyjny musi być także wiarygodny. Ma on zawierać rekomendację byłego pracownika, a więc powinny znaleźć się w nim argumenty przemawiające za podjęciem z nim współpracy. Nie można jednak przesadzić z opisywaniem zalet byłego pracownika, gdyż istnieje niebezpieczeństwo, że osoba czytająca taki list referencyjny uzna informacje w nim zawarte za mało rzetelne czy wręcz nieprawdziwe. Pamiętajmy, że list referencyjny ma pracownikowi pomóc, a nie zaszkodzić.

Referencje pisemne są lepsze niż referencje ustne

Więcej korzyści byłemu pracownikowi przynoszą referencje wystawione pisemnie aniżeli ustnie. Dlatego pracownicy chętniej proszą o sporządzenie listu referencyjnego niż o ewentualne przekazanie informacji polecającej w drodze rozmowy telefonicznej. Mając „referencje na piśmie” mamy także pewność co do treści o nas przekazywanych. List referencyjny zajmuje ważne miejsce w dokumentach aplikacyjnych. Chętnie dołączamy go do CV i listu motywacyjnego. W przeciwieństwie do tego ostatniego, list referencyjny pozwala przyszłemu pracodawcy w pewnym sensie zweryfikować informacje nas dotyczące.

List referencyjny to nie świadectwo pracy

List referencyjny nie należy do dokumentów, których wydania możemy od pracodawcy bezwzględnie oczekiwać. Przepisy prawa pracy nie wprowadzają bowiem takiego wymogu. W świetle Kodeksu pracy podstawowym i bezwzględnym obowiązkiem pracodawcy powstającym po ustaniu stosunku pracy jest obowiązek wydania świadectwa pracy (zob. R. Terlecki, N. Szok, Prawo pracy w praktyce, Warszawa 2015, s. 187). W świadectwie pracy także znajdują się informacje przydatne w procesie rekrutacji. Zgodnie z normą art. 97 § 2 Kodeksu pracy w świadectwie pracy należy podać informacje dotyczące m.in. okresu i rodzaju wykonywanej pracy czy zajmowanych stanowisk. Świadectwo pracy nie jest jednak listem referencyjnym. Jest ono dokumentem prywatnym, wystawianym przez pracodawcę, w którym ten zamieszcza informacje dotyczące zatrudnienia pracownika. W świadectwie pracy nie znajdziemy jednak opinii o pracowniku czy jego rekomendacji.

Pracownik może zawnioskować o wydanie referencji

Choć z przepisów prawa pracy nie wynika obowiązek wystawienia pracownikowi listu referencyjnego, to nie ma przeszkód, by pracownik o to zawnioskował. Przykładowo pracownik może w formie pisemnej złożyć do pracodawcy wniosek o wystawienie opinii o pracowniku, w którym prosi o wystawienie opinii o przebiegu jego zatrudnienia oraz o jego predyspozycjach zawodowych. W praktyce jest też tak, że pracownik, który miał dobrą relację ze swoim pracodawcą sam sporządza list referencyjny, przedstawiając jego treść pracodawcy do akceptacji i podpisu.

Podsumowanie

Choć pracodawca nie ma obowiązku sporządzania listu referencyjnego, zawsze możemy go o to poprosić. Występując o wystawienie referencje musimy jednak pamiętać, że dobra rekomendacja na pewno nam pomoże, zła zaś definitywnie zaszkodzi. Jeżeli więc nie byliśmy najlepszym pracownikiem, a wykonywane przez nas zadania pozostawiały wiele do życzenia, lepiej darować sobie „żądanie” wystawienia listu referencyjnego, by jego treść mocno nas nie zaskoczyła.

List referencyjny [ wzór dokumentu ] >>

Podstawa prawna

Art. 97 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (T.j. Dz.U. z 2014 r., poz.1502)

Natalia Szok, aplikant radcowski, redaktor SerwisPrawa.pl