Zostałem zwolniony ze służby, bo nabyłem prawo do świadczenia z tytułu 30-letniej wysługi emerytalnej – pisze pan Marek, policjant. – Mimo tak długiej służby okazało się, że moja wypłata wyniesie jedynie 68 proc. podstawy wymiaru, jaką w przypadku funkcjonariuszy jest ich uposażenie na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym. Chciałbym podjąć jeszcze pracę, bo mam dopiero 52 lata. Czy pozwoli mi to podwyższyć otrzymywane świadczenie – pyta emerytowany funkcjonariusz
Trzydziestoletni okres służby nie musi oznaczać, że policjant otrzyma na pewno emeryturę w pełnej wysokości, czyli co do zasady 75 proc. ostatniego uposażenia. Oczywiście, gdyby faktycznie pełnił służbę przez cały ten okres, miałby ją zagwarantowaną po 28,5 latach. Jednak w wysłudze emerytalnej uwzględnia się także inne okresy składkowe i nieskładkowe, których znaczenie przy wyliczaniu wysokości świadczenia jest różne (patrz ramka).
W przypadku mundurowych istotne jest, kiedy rozpoczęli służbę. Ustawa emerytalna wyróżnia aż trzy grupy, do których stosuje się odmienne zasady ustalania wysokości świadczenia: przyjęci do służby przed 2 stycznia 1999 r, przyjęci do służby po 1 stycznia 1999 r., ale przed 31 grudnia 2012 r., i ci, którzy założyli mundur później. Czytelnik jest emerytem z pierwszej grupy, który jeśli nie ma pełnego świadczenia, może je dzięki aktywności na emeryturze podwyższyć: albo podejmując pracę, albo wracając do służby, niekoniecznie w formacji, z której wcześniej odszedł.
Zgodnie z art. 14 ustawy emerytalnej emerytowi policyjnemu, który pozostawał w służbie przed 2 stycznia 1999 r., można doliczyć do wysługi emerytalnej następujące okresy przypadające po zwolnieniu ze służby:

zatrudnienia przed 1 stycznia 1999 r. w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy (okresy te dolicza się do wysługi emerytalnej po ich przeliczeniu na okres zatrudnienia w pełnym wymiarze, np. cztery lata pracy na pół etatu odpowiadają dwóm latom na pełnym etacie);opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe po 31 grudnia 1998 r. lub okres nieopłacania składek z powodu przekroczenia w trakcie roku kalendarzowego kwoty rocznej podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia.

Za każdy rok wymienionych okresów emerytura zwiększa się o 1,3 proc. podstawy wymiaru. Ponowne ustalenie wysokości świadczenia przez doliczenie wymienionych okresów następuje z uwzględnieniem pełnych miesięcy na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po zakończeniu kwartału kalendarzowego, jeśli emeryt nadal pozostaje ubezpieczony, chyba że ubezpieczenie ustało w kwartale kalendarzowym. Jednak aby wymienione okresy mogły zostać doliczone do wysługi emerytalnej, muszą być spełnione dodatkowe warunki:

świadczenie musi wynosić mniej niż 75 proc. podstawy wymiaru,emeryt musi mieć ukończone 55 lat (mężczyzna) i 50 lat (kobieta) albo stać się inwalidą.

Oznacza to, że czytelnik, nawet jeśli teraz rozpocznie pracę albo np. działalność gospodarczą, będzie mógł doliczyć kolejne lata pracy dopiero po ukończeniu 55. roku życia. Wtedy będzie można ponownie ustalić wysokość jego emerytury. Może to nastąpić również w razie ponownego przyjęcia do służby w jednej ze służb mundurowych lub w razie powołania do zawodowej służby wojskowej.
W wymienionych sytuacjach prawo do emerytury policyjnej ulega zawieszeniu. Jeśli policyjny emeryt podejmie pracę w jednej ze służb mundurowych (poza wojskiem) i będzie pełnił służbę nieprzerwanie przez co najmniej 12 miesięcy, zostanie ustalona nowa podstawa wymiaru świadczenia, o ile sam zainteresowany zgłosi taki wniosek. Będzie nią uposażenie na ostatnim stanowisku służbowym zajmowanym w okresie ponownego przyjęcia do służby. Ten wariant jest korzystny dla funkcjonariusza, którego po powrocie do służby zatrudniono na wyższym stanowisku niż to, które pełnił wcześniej. Gdyby jednak poprzednia podstawa wymiaru emerytury była dla niego korzystniejsza, może wystąpić o podwyższenie przez zaliczenie do wysługi emerytalnej nowego okresu służby. W takiej sytuacji podstawa wymiaru emerytury nie ulega zmianie, zwiększy się tylko wysługa emerytalna.
Po zwolnieniu ze służby wojskowej można oczywiście wystąpić o ponowne ustalenie wysokości emerytury np. przez zaliczenie do wysługi emerytalnej okresu służby w wojsku, co zwiększy wysługę emerytalną, a tym samym wpłynie na wysokość świadczenia.
Ważne
Osoby, których emerytura stanowi 75 proc. podstawy jej wymiaru bez uwzględnienia podwyższenia z tytułu inwalidztwa pozostającego w związku ze służbą, mogą zarabiać bez ograniczeń. Oznacza to, że bez względu na wysokość osiąganych przez nich przychodów ich emerytura nie jest ani zmniejszana, ani zawieszana
Wysokość emerytury
Emerytura dla funkcjonariusza, który pozostawał w służbie przed 2 stycznia 1999 r., wynosi 40 proc. podstawy jej wymiaru za 15 lat służby i wzrasta o:
● 2,6 proc. podstawy wymiaru – za każdy dalszy rok tej służby;
● 2,6 proc. podstawy wymiaru – za każdy rok okresów składkowych poprzedzających służbę, nie więcej jednak niż za trzy lata tych okresów;
● 1,3 proc. podstawy wymiaru – za każdy rok okresów składkowych ponad trzyletni okres składkowy, o którym mowa wyżej:
● 0,7 proc. podstawy wymiaru – za każdy rok okresów nieskładkowych poprzedzających służbę.
Podstawa prawna
Art. 14, art. 15, art. 33 a–c, art. 40a ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 667 ze zm.).