W połowie zeszłego roku zostałem zatrudniony przez osobę prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą na umowę na czas nieokreślony. 1 grudnia 2013 r. mój pracodawca przekształcił się i od tego dnia zaczęła obowiązywać nowa umowa z firmą jako sp. z o.o. Według mnie nastąpiła zmiana pracodawcy. Czy okres zatrudnienia u obecnego pracodawcy mam liczyć od 1 grudnia i jak wpłynie to na długość i termin okresu wypowiedzenia? Na to pytanie odpowiada Marcin Nagórek, specjalista z prawa pracy.
Założenie przyjęte w pytaniu, że zmiana pracodawcy od 1 grudnia skutkuje liczeniem okresu zatrudnienia pracownika u obecnego pracodawcy, nie jest trafne.
W przedstawionej sytuacji do zmiany po stronie pracodawcy doszło na podstawie art. 551 par. 5 kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.). Zgodnie z nim przedsiębiorca będący osobą fizyczną, wykonujący we własnym imieniu działalność gospodarczą – na podstawie ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 672 ze zm. (przedsiębiorca przekształcany) – może zmienić formę prowadzonej działalności na jednoosobową spółkę kapitałową (spółkę przekształconą).
Osoba fizyczna dokonująca przekształcenia staje się więc wspólnikiem spółki przekształconej. Zgodnie z art. 231 par. 1 kodeksu pracy (dalej: k.p.) w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy.
Najważniejsza jest jednak zmiana podmiotowa po stronie pracodawcy w kontekście art. 36 par. 1 i art. 36 par. 11 k.p. Zgodnie bowiem z art. 36 par. 1 k.p. okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
● 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
● 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
● 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Do okresu zatrudnienia, wlicza się zatrudnienie u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na zasadach określonych w art. 231 k.p., a także w innych przypadkach, gdy nowy pracodawca jest następcą prawnym pracodawcy poprzednio zatrudniającego tego pracownika.
Jak więc wskazano, okres wypowiedzenia zależy od okresu zatrudnienia, ale u danego pracodawcy. Pojęcie okresu zatrudnienia u danego pracodawcy wyjaśnił z kolei Sąd Najwyższy, w uchwale z 15 stycznia 2003 r., (sygn. akt III PZP 20/02, LexPolonica nr 358946), gdzie wskazano, że przy ustalaniu okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony uwzględnia się wszystkie okresy zatrudnienia u tego samego (danego) pracodawcy.
Zmiana pracodawcy co do zasady powoduje, iż staż pracy u przedsiębiorcy wyliczany do długości wypowiedzenia ustala się na nowo, lecz jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na skutek przejęcia zakładu pracy przez następcę prawnego poprzedniego pracodawcy, staż pracy u poprzedniego pracodawcy również uwzględnia się przy ustalaniu długości okresu wypowiedzenia.
Dla zobrazowania powyższego rozwiązania można przedstawić hipotetyczny stan faktyczny.
Skoro pracownik przepracował już 5 miesięcy i został przejęty przez nowego pracodawcę w trybie art. 231 k.p., to po przepracowaniu u niego okresu 2 lat i 6 miesięcy otrzyma wypowiedzenie umowy z okresem 3-miesięcznym. Takie postępowanie nowego pracodawcy będzie prawidłowe, ponieważ do stażu pracy należy zaliczyć pracownikowi również 5-miesięczny okres pracy u poprzedniego pracodawcy.
Innym problemem jest to, czy o długości okresu wypowiedzenia decyduje staż pracy pracownika u danego pracodawcy w chwili składania oświadczenia woli o wypowiedzeniu, czy też raczej w dniu, w którym dochodzi do rozwiązania stosunku pracy na skutek wcześniejszego wypowiedzenia. W orzecznictwie przyjęte jest jednolite stanowisko, że do okresu pracy u danego pracodawcy wlicza się również sam okres wypowiedzenia. Potwierdził to SN w uchwale z 4 kwietnia 1979 r. (sygn. akt I PZP 33/78, OSNC 1979/10/188) oraz w wyroku z 11 maja 1999 r. (sygn. akt I PKN 34/99, OSNP 2000/14).
Podstawa prawna
Art. 36 par. 1 i 11 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.).
Art. 551 par. 5 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.).