W wydanym wczoraj wyroku Sąd Najwyższy zaliczył nagrodę jubileuszową do wynagrodzenia. Uznał, że ustawa kominowa stanowi przeszkodę do wypłaty takiego świadczenia kierownikowi publicznego szpitala.
Kiedy pracodawca wypłaca premię, a kiedy nagrodę / Dziennik Gazeta Prawna
– To ważne rozstrzygnięcie, bo dotychczas SN nie zajmował się tym specjalnym świadczeniem w kontekście przepisów ograniczających wynagrodzenia w jednostkach publicznych lub z udziałem Skarbu Państwa – mówi Artur Kołcz, radca prawny z Kancelarii Ostrowski i Wspólnicy, reprezentujący stronę pozwaną w sprawie, którą rozpatrywał SN.
Może ono także zmienić stosowaną obecnie praktykę. Podając ustne motywy rozstrzygnięcia, sędzia sprawozdawca Bogusław Cudowski zauważył, że Ministerstwo Pracy prezentuje w omawianej kwestii odmienne stanowisko i np. w wielu placówkach służby zdrowia nagrody jubileuszowe są obecnie wypłacane ich kierownikom.

Są przepisy

Spór, który znalazł swój finał przed Sądem Najwyższym, toczył się pomiędzy dyrektorem zakładu opieki zdrowotnej i zatrudniającym go szpitalem dla nerwowo i psychicznie chorych. Zdaniem SN zasadniczym problemem w rozpatrywanej sprawie było ustalenie, czy dyrektorowi szpitala jako pracownikowi przysługuje prawo do uzyskania nagrody jubileuszowej. Z mocy ustawy należy się ona każdemu pracownikowi placówki po spełnieniu warunku długoletniego stażu pracy w danym zakładzie.
Zgodnie z art. 62a ustawy z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2007 r. nr 14, poz. 89 z późn. zm.) nagroda jubileuszowa przysługuje każdemu pracownikowi po raz pierwszy po 20 latach pracy i następnie – w wyższej wysokości – co 5 lat. W rozpatrywanej sprawie pojawił się spór, czy na przeszkodzie przyznaniu tego świadczenia stoi ustawa kominowa (z 3 marca 2010 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi, t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 254). Limituje ona wynagrodzenia kadry zarządczej podmiotów publicznych, w tym także kierowników SP ZOZ. Zgodnie z jej art. 5 dyrektorowi placówki szpitalnej przysługuje wyłącznie wynagrodzenie miesięczne. Ustawa wyraźnie przewiduje tylko dwa wyjątki od tej zasady – do limitu względem niektórych osób nie wlicza się świadczeń dodatkowych i nagrody rocznej.
Sąd I instancji uznał, że nagroda jubileuszowa dyrektorowi się nie należy, ponieważ kominówka ma charakter przepisów lex specialis względem ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, a przez to wyłącza stosowanie przepisów o nagrodach do kierownika jednostki.
Powód złożył apelację do sądu II instancji, który nie podzielił stanowiska sądu rejonowego i zmienił zaskarżony wyrok, zasądzając na rzecz powoda od pozwanego zakładu 18 tys. zł tytułem nagrody jubileuszowej. Ustalił, że dyrektor osiągnął wymagalny przepisami staż pracy. W związku z tym nabył prawo do świadczenia z mocy przepisów. Ponadto stwierdził, że nagroda nie stanowi wynagrodzenia dodatkowego, które podlegałoby limitom z ustawy kominowej, ponieważ oprócz wymiaru finansowego, ma także motywować pracownika.

Bez świadczenia

W tej sytuacji strona pozwana zaskarżyła wyrok do Sądu Najwyższego. Ten uwzględnił skargę kasacyjną. Uchylił wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania sądowi okręgowemu.
SN zauważył, że mimo utraty mocy obowiązującej przez ustawę o zakładach opieki zdrowotnej (1 lipca 2011 r.) rozpoznawany problem dotyczący możliwości wypłaty nagrody jubileuszowej kierownikowi publicznej placówki zdrowotnej jest nadal aktualny. W obecnie obwiązującej ustawie z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. nr 112, poz. 654 z późn. zm.) znalazł się bowiem przepis tożsamy pod względem treści do tego, który jest podstawą orzekania.
Sąd wskazał też na bardzo niejasne przepisy kominówki, które w wielu kwestiach powodują kłopoty interpretacyjne. Zdaniem SN nagroda jubileuszowa nie jest świadczeniem dodatkowym, o którym jest mowa w tej ustawie. W omawianej sprawie dyrektor szpitala może zatem otrzymać wyłącznie wynagrodzenie miesięczne.
Ponadto SN stwierdził, że nagroda jubileuszowa, mimo mylnej nazwy, stanowi w rzeczywistości premię przyznawaną automatycznie po spełnieniu określonych warunków. Sąd uznał więc, że nagroda jubileuszowa ma charakter wynagrodzeniowy i przez to podlega pod ustawę kominową.
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu Najwyższego z 6 sierpnia 2013 r., sygn. akt II PK 43/13.