Po raz kolejny wraca temat oskładkowania umów cywilnoprawnych. Na pierwszy ogień idą umowy-zlecenia. Jak dowiedział się DGP, rząd zgodzi się na propozycję związkowców, którzy chcą przymusowego opłacania składek od wszystkich umów-zleceń. Jak twierdzą eksperci, to pierwszy krok do wprowadzenia obowiązku odprowadzania należności do ZUS od wszystkich umów. Zdaniem ministra pracy i polityki społecznej dzięki takiemu rozwiązaniu pracownicy będą mieli wyższe emerytury.
Kwestią zleceń zajmie się w piątek zespół problemowy ds. ubezpieczeń społecznych komisji trójstronnej. Podstawą do dyskusji jest przygotowany przez NSZZ „Solidarność” projekt nowelizacji ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.). Autorzy dokumentu proponują oprócz zaostrzenia zasad oskładkowania zleceń m.in. rozszerzenie obowiązkowych ubezpieczeń na umowy o dzieło. Domagają się także, aby członkowie rad nadzorczych otrzymujący za swoją pracę wynagrodzenie przymusowo opłacali składki emerytalne, rentowe i wypadkowe, o ile nie są ubezpieczeni z innego tytułu. Dodatkowo chcą znieść obecnie obowiązującą hierarchię kolejności powstania obowiązku opłacania składek. Tym samym w przypadku zbiegu kilku tytułów danina na rzecz ZUS byłaby odprowadzana od każdej umowy.
– To rozwiązanie zachęci firmy do zatrudniania pracowników na podstawie umowy o pracę. Równocześnie takim osobom ułatwi to odłożenie pieniędzy na przyszłe świadczenia – wylicza zalety nowego rozwiązania Wiesława Taranowska, wiceprzewodnicząca OPZZ.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej już wcześniej chwaliło takie rozwiązanie, bowiem utrzymywanie obecnych zasad prowadzi często do patologii. Ponieważ oskładkowana jest pierwsza umowa, zazwyczaj jest ona podpisywana na niewielką kwotę, a dopiero kolejne odpowiadają prawdziwym zarobkom zleceniobiorcy. W efekcie wysokość przyszłej emerytury może się okazać dramatycznie niska.
– Zmiana spowoduje, że osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych uzyskają w przyszłości wyższe wypłaty z ZUS – mówi Władysław Kosiniak-Kamysz, minister pracy i polityki społecznej.
Zasady opłacania składek za umowy-zlecenia / Dziennik Gazeta Prawna

Szara strefa

Obowiązek odprowadzania składek nie podoba się przedsiębiorcom.
– W obecnej sytuacji gospodarczej rząd nie powinien wprowadzać żadnych dodatkowych obciążeń dla firm – wskazuje Andrzej Malinowski, prezydent Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej.
Podobnie uważa Jerzy Bartnik, prezes Związku Rzemiosła Polskiego. Jego zdaniem małe i średnie firmy nie udźwigną takiego ciężaru.
– Doprowadzi to do sytuacji, że firmy będą zatrudniać pracowników na podstawie umów o dzieło albo będą uciekać w szarą strefę – tłumaczy Jerzy Bartnik.
Na problem ograniczania zatrudniania zwraca także uwagę Dorota Wolicka, dyrektor biura interwencji Związku Przedsiębiorców i Pracodawców. – To pracodawcy, a nie związki zawodowe tworzą nowe miejsca pracy. Wprowadzenie przymusu opłacania składek od każdej umowy-zlecenia spowoduje, że właściciel firmy wkrótce sam się stanie bezrobotnym. Zwyczajnie bowiem zabraknie mu pieniędzy na prowadzenie działalności – dodaje Dorota Wolicka.
O jakich obciążeniach mowa? W przypadku gdy zleceniobiorca wykonuje pracę za 3500 zł brutto, to pracodawca łącznie musi mu potrącić z wynagrodzenia 1161,65 zł (z czego 681,80 zł jest traktowane jako koszty ponoszone przez firmę, a 479,85 zł – pracownika).
Tylko Jeremi Mordasewicz, doradca prezesa Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”, zakłada, że możliwy jest kompromis ze związkowcami.
– Trzeba jednak założyć, że składki od umów-zleceń będą płacone wyłącznie do czasu osiągnięcia kwoty płacy minimalnej, czyli obecnie 1600 zł. A powyżej tej kwoty byłyby już zwolnione z obciążeń – dodaje.

Musimy myśleć o przyszłych emeryturach

Władysław Kosiniak-Kamysz, minister pracy i polityki społecznej
W piątek w czasie prac zespołu ubezpieczeń społecznych przeanalizujemy propozycję „Solidarności”, aby składki na ubezpieczenia społeczne były płacone od każdej umowy-zlecenia, a nie tylko pierwszej. To spowoduje, że osoby wykonujące pracę na podstawie takich umów cywilnoprawnych będą mieć w przyszłości wyższe emerytury. Ograniczy też możliwość manipulowania umowami przez pracodawców w taki sposób, aby wysokość należności na rzecz Funduszu Ubezpieczeń Społecznych była jak najniższa. Warte rozważenia są także inne propozycje związkowców, np. wprowadzenie obowiązku opłacania składek od uposażeń od wynagrodzeń otrzymywanych przez członków rad nadzorczych.