Pracownik, który został bezprawnie zwolniony przez pracodawcę, a następnie przeszedł na wcześniejszą emeryturę, może ubiegać się o wypłatę rekompensaty z układu zbiorowego pracy. Przysługuje mu odprawa z tytułu dobrowolnego przejścia na świadczenie.
Ubezpieczony, który znalazł się w takiej sytuacji, wniósł pozew przeciwko pracodawcy. Domagał się zasądzenia od firmy na jego rzecz blisko 22 tys. zł rekompensaty w związku z przejściem na wcześniejszą emeryturę. Sąd I instancji wskazał na przepisy Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy, które są analogiczne do art. 92[1] par. 1 k.p.
Ponadto zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego (SN) uznaje się, że dla nabycia prawa do odprawy emerytalnej wystarcza związek czasowy między rozwiązaniem (lub ustaniem) stosunku pracy a przejściem na świadczenie. Sąd wskazał, że nie jest istotna przyczyna rozwiązania umowy.
Dlatego też dla nabycia tego świadczenia nie miało znaczenia, że pracodawca miał zastrzeżenia do pracy pracownika i zwolnił go. Ważny był fakt, że po rozwiązaniu stosunku pracy przeszedł na emeryturę. Sąd I instancji uwzględnił żądanie pracownika.
Firma od wyroku odwołała się do sądu II instancji. Wskazała, że sąd I instancji przyjął błędnie, że wystarczającym do wykazania powiązania między ustaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę jest związek czasowy między tymi okolicznościami. Zdaniem pracodawcy ustanie stosunku pracy pracownika nastąpiło w wyniku nienależytego świadczeniem pracy, a nie przejścia na emeryturę.
Sąd II instancji podzielił takie stanowisko, wskazał, że pracodawca rozwiązał z zainteresowanym umowę z uwagi na nienależyte wykonywanie przez niego obowiązków.
Sąd podzielił więc zarzut apelacji, że ustanie stosunku pracy nastąpiło w związku przyczynowym i funkcjonalnym z nienależytym wykonywaniem czynności służbowych, a nie w związku z jego przejściem na świadczenie. W ocenie sądu nie została spełniona więc druga z przesłanek z układu, że po upływie okresu wypowiedzenia pracownik skorzystał z dobrodziejstwa wcześniejszej emerytury.
W efekcie sąd II instancji zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że żądania zwolnionego oddalił.
Sprawa trafiła do SN. Ten podzielił stanowisko skarżącego, że nie ma żadnych podstaw, aby pracownik, z którym rozwiązano stosunek pracy w okresie ochronnym i z rażącym naruszeniem przepisów (i który uzyskał w odrębnym postępowaniu odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy), a następnie przeszedł na wcześniejszą emeryturę, został ukarany pozbawieniem rekompensaty.
Zdaniem SN stosunek pracy pracownika ustał z woli i wyboru skarżącego w związku z przejściem na wcześniejszą emeryturę. Tym samym skarżący spełnił układowe przesłanki wymagane do nabycia dodatkowej rekompensaty pieniężnej z tego tytułu.
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu Najwyższego z 10 maja 2012 r., sygn. akt II PK 222/11