Jeżeli organizator pokazu lub wykładu zapewniał w ulotkach, że uczestnik otrzyma upominek o wartości 150 zł, to właśnie takiej wartości prezenty musi wręczyć
TEZA Skuteczność dokonania przyrzeczenia publicznego uzależniona jest od publicznego ogłoszenia, w tym poprzez reklamy, bannery czy ulotki. Ważne jest by było ono publiczne, a nie adresowane do określonej, konkretnej osoby lub osób.
STAN FAKTYCZNY M.F. wniosła o zasądzenie od pozwanej U.J., prowadzącej działalność gospodarczą, kwoty 140 zł. Otrzymała zaproszenie na spotkanie (wykład). W zamian za obecność pozwana miała zapewnić jej upominek o wartości 150 zł w postaci zestawu kosmetyków wysokiej jakości.
Powódka przybyła na spotkanie i po wysłuchaniu wykładu zamiast gwarantowanego zestawu kosmetyków otrzymała dwa kremy, których wartość nie przekraczała w sumie 10 zł. Bezskutecznie wezwała pozwaną do dostarczenia kosmetyków o przyrzeczonej wartości. Sąd Rejonowy w Toruniu nakazał pozwanej, aby w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaciła na rzecz powódki lub wniosła sprzeciw.
Pozwana wniosła sprzeciw. Przyznała, że organizowała wykład, którego słuchacze otrzymywali zestaw kosmetyków o wartości 150 zł. Podkreśliła jednak, że wartość upominków, zgodnie z regulaminem spotkań, ustalana była indywidualnie przez nią samą na podstawie cen z katalogu produktów. Regulamin udostępniony był w czasie wykładu, a jego akceptacja następowała poprzez wypełnienie „Kuponu szczęścia”. Sąd zasądził od niej na rzecz powódki kwotę 140 zł.
UZASADNIENIE W ocenie sądu treść zaproszenia wskazuje na to, że pozwana będąca jego autorem złożyła przyrzeczenie publiczne z art. 919 par. 1 kodeksu cywilnego. W myśl tego przepisu, kto przez ogłoszenie publiczne przyrzekł nagrodę za wykonanie oznaczonej czynności, obowiązany jest przyrzeczenia dotrzymać.
Przyrzeczenie jest specyficzną czynnością prawną, stanowi bowiem jednostronne oświadczenie woli, którego adresatem jest nieograniczony krąg osób. Rodzi zobowiązanie już z chwilą złożenia odpowiedniego oświadczenia woli przez przyrzekającego, które to oświadczenie powoduje stan związania przyrzekającego wobec osób, do których zostało ono skierowane, i zobowiązuje go do spełnienia obiecanego świadczenia (nagrody) w razie wykonania czynności wskazanej w tym oświadczeniu.
Skuteczność dokonania przyrzeczenia publicznego uzależniona jest od publicznego ogłoszenia, w tym poprzez reklamy, bannery czy ulotki. Ważne jest, by było ono publiczne, a nie adresowane do określonej, konkretnej osoby lub osób. Jednakże nic nie stoi na przeszkodzie, aby przyrzekający nagrodę, zwracając się do ogółu lub do określonej grupy osób, ograniczył zarazem krąg adresatów takiego przyrzeczenia, na przykład zastrzegając, że o nagrodę mogą ubiegać się tylko osoby pełnoletnie.
Wobec poczynionych w sprawie ustaleń nie budzi wątpliwości fakt, że pozwana poprzez rozpowszechnienie ulotek złożyła jednostronne oświadczenie woli, którego treścią było przyrzeczenie publiczne nagrody o wartości 150 zł za wykonanie określonej czynności (przybycie i wysłuchanie wykładu). Wobec istoty przyrzeczenia publicznego, tj. zaciągnięcia przez pozwaną ściśle określonego zobowiązania już w chwili składania przyrzeczenia (tu: rozpowszechnienia ulotek z zaproszeniem) bez znaczenia dla oceny prawidłowości wykonania tegoż zobowiązania było istnieniae regulaminu czy też jego treści. Regulamin taki miałby ewentualnie znaczenie przy ustaleniu, że strony łączyła umowa, którą regulamin mógł w jakiś sposób uzupełniać. Fakt zaś nieistnienia między stronami umowy był bezsporny.
Według przedłożonej faktury VAT pozwana zakupiła oferowane kremy w cenie hurtowej 0,55 zł netto za sztukę. Sąd podzielił twierdzenia powódki, że łączna wartość dwóch otrzymanych od pozwanej kremów nie mogła przekraczać równowartości 10 zł.
Tak więc, skoro pozwana zobowiązała się do przekazania powódce zestawu kosmetyków o wartości 150 zł, wykonanie jej zobowiązania poprzez świadczenie kosmetyków o łącznej wartości nieprzekraczającej 10 zł należy uznać za nienależyte wykonanie zobowiązania.
Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z 23 lipca 2015 r., sygn. akt I C 1017/15
DGP przypomina

Treść przyrzeczenia
Przyrzeczenie winno zawierać oznaczenie nagrody, przy czym przepis nie precyzuje, jakiego rodzaju mogą być to nagrody, stąd też może być ona pieniężna lub wyrażona w określonych rzeczach. Przyrzeczenie stanowi nieskomplikowaną relację prawną sprowadzającą się do prostego wykonania oznaczonej jednej czynności. Złożony stosunek prawny regulowany regulaminem składający się z kilkudziesięciu postanowień nie mieści się w ramach tej instytucji (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 7 września 2011 r., sygn. akt VI ACa 284/11).
KOMENTARZ EKSPERTA

Uczestnictwo w wykładzie
Do przedmiotowo istotnych elementów jednostronnej czynności prawnej, jaką stanowi przyrzeczenie publiczne, należy przede wszystkim dostateczne określenie zachowania, które determinuje otrzymanie przyrzeczonego świadczenia. Oświadczenie przyrzekającego rodzi po jego stronie zobowiązanie już w momencie złożenia tegoż przyrzeczenia, zaś jego skuteczność nie jest warunkowana oświadczeniem woli drugiej strony. Jedynym wymogiem jest bowiem wykonanie czynności określonej w treści przyrzeczenia – w tej sprawie czynność takową stanowiło uczestnictwo w wykładzie. Istotne jest również skonkretyzowanie przez przyrzekającego samej nagrody, co również miało miejsce. Jeżeli zaś chodzi o samą formę wyrażenia oświadczenia woli przez przyrzekającego, art. 919 par. 1 k.c. określa expressis verbis konieczność publicznego ogłoszenia przyrzeczenia. Przymiot publiczności ogłoszenia rozumieć należy w sposób szeroki. Pod względem podmiotowym ogłoszenie takie kierowane jest do nieokreślonej liczby osób. W ujęciu przedmiotowym przyrzeczenie dokonane może być za pomocą mediów, ulotek, plakatów, a nawet w formie ustnej – w takim przypadku pod warunkiem dokonania ogłoszenia ustnego w miejscu publicznie dostępnym.