Będzie można blokować SMS-y o rzekomej wygranej, a usługodawca w sposób przejrzysty poinformuje o opłacie za przesłanie horoskopu.
Już od najbliższej niedzieli udział w konkursach SMS-owych czy zamawianie informacji o pogodzie będą mniej ryzykowne. 4 grudnia wchodzi bowiem w życie nowelizacja prawa telekomunikacyjnego, która nakazuje dostawcom takich usług informować w sposób przejrzysty o cenie, jaką będzie trzeba zapłacić za udział w zabawie.
Nowe obowiązki przedsiębiorców / DGP

Problemy abonentów

Główny cel ustawy to zwiększenie ochrony abonentów korzystających z usług premium rate. Są to usługi opłacane droższymi SMS-ami. Nowe przepisy obejmą więc m.in. organizatorów loterii SMS-owych. To dobra wiadomość dla abonentów biorących udział w takich konkursach. W przeszłości bowiem wielokrotnie zdarzało się, że firmy świadczące takie usługi zastawiały pułapki na klientów.
– Dużo konsumentów ma problem z takimi SMS-ami. Dociera do nas wiele skarg, które często są podstawą do przyjrzenia się danemu konkursowi. Przykładowo: zgłosiła się do nas kilka miesięcy temu konsumentka, która wysłała tysiąc SMS-ów w konkursie, wierząc, że nagroda jest jej – mówi Agnieszka Majchrzak z biura prasowego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Dodaje, że najczęściej konsumenci skarżą się na to, że w SMS-ie obiecano im nagrodę już po wysłaniu jednej wiadomości, gdy w rzeczywistości jej nie przyznano, nie było informacji o regulaminie ani o tym, gdzie go można znaleźć.
Obecnie prezes UOKiK prowadzi 11 postępowań dot. konkursów SMS-owych.

Więcej informacji

Nieuczciwe firmy świadczące usługi typu premium rate stosują wiele zabiegów, aby wprowadzić potencjalnego klienta w błąd.
Agnieszka Majchrzak jako przykłady takich niezgodnych z prawem działań wymienia podawanie ceny na dole strony internetowej promującej konkurs czy zamieszczanie informacji o cenie bardzo małą czcionką.
Dlatego też wchodząca w niedzielę ustawa znacznie zwiększa obowiązki informacyjne, które będą musieli wypełniać przedsiębiorcy oferujący abonentom usługi za podwyższoną opłatą.
– Od 4 grudnia użytkownik będzie musiał być informowany o dokładnej cenie usługi premium rate, a także o nazwie podmiotu realizującego tę usługę – wyjaśnia Natalia Marczuk, prawnik w kancelarii Baker & McKenzie.
Dzięki temu abonent będzie wiedział, kto oferuje mu np. udział w loterii lub otrzymywanie informacji pogodowych. Często bowiem SMS-y zawierające takie propozycje były napisane w taki sposób, że ich odbiorca nie miał pewności, czy nadawcą jest jego operator, czy jakaś inna firma.
W ustawie znalazły się także konkretne wymagania dla tych usługodawców, którzy będą podawać usługę do wiadomości publicznej, czyli np. reklamować się w telewizji.
– W takim przypadku podawana cena za usługę musi być czytelna, a rozmiar czcionki, którą jest ona podawana, nie może być mniejszy niż 60 proc. rozmiaru czcionki numeru, pod który konsument ma zadzwonić czy wysłać SMS-a, aby z tej usługi skorzystać – mówi Natalia Marczuk.
Dodaje, że czas prezentacji ceny nie może być krótszy niż czas prezentacji numeru dla tej usługi.
To jednak nie koniec nowych obowiązków, jakie spadną na firmy oferujące takie usługi.
Jak tłumaczy Natalia Marczuk, od najbliższej niedzieli usługodawca zostanie zobowiązany każdorazowo przed rozpoczęciem naliczania opłaty za połączenie telefoniczne podać dokładny koszt takiego połączenia. Natomiast w przypadku, gdy w trakcie połączenie cena ulegnie zmianie, usługodawca będzie musiał poinformować użytkownika o tym. Jest zobowiązany zrobić to co najmniej na 10 s przed zmianą wysokości opłaty.



Progi kwotowe

To jednak nie koniec zmian mających zapewnić lepszą ochronę abonentów. Otóż ustawa daje im prawo zastrzeżenia u operatora pewnego progu kwotowego. Po jego przekroczeniu operator będzie miał obowiązek poinformowania abonenta o tym i na jego żądanie zablokowania możliwości wykonywania i odbierania połączeń z numerami usług o podwyższonej opłacie. Operator nie będzie mógł za to pobierać żadnych opłat od abonenta.
– Dostawca zostanie zobowiązany do zaoferowania użytkownikom przynajmniej trzech progów kwotowych: 35, 100 i 200 złotych – mówi Natalia Marczuk.
Podkreśla, że dostawca będzie musiał także umożliwić użytkownikowi rezygnację z usługi w każdym czasie. Za to również nie będzie mógł pobrać żadnych dodatkowych opłat.
Jednak przepisy nowelizacji mówiące o możliwości blokowania połączeń wejdą w życie dopiero sześć miesięcy po ogłoszeniu nowelizacji w Dzienniku Ustaw, a więc 4 maja 2012 r.

Rejestr usługodawców

Ponadto omawiana ustawa wprowadza obowiązek prowadzenia przez prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej rejestru usług o podwyższonej opłacie. Podmioty, które będą chciały świadczyć takie usługi, będą musiały uzyskać do niego wpis najpóźniej na siedem dni przed rozpoczęciem działalności. Te przepisy także mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa konsumentów. Dzięki tej zmianie będą oni mogli w łatwy i szybki sposób sprawdzić, czy numer, z którego otrzymali SMS, jest wykorzystywany do świadczenia usług o podwyższonej opłacie. Rejestr będzie bowiem powszechnie dostępny na stronie Biuletynu Informacji Publicznej UKE.

Pozytywna ocena

Opisane zmiany są chwalone przez większość ekspertów. Niektórzy jednak zwracają uwagę na pewne ryzyko związane z podawaniem konsumentom zbyt dużej ilości informacji.
– Powyżej pewnej ilości informacji stają się one nieprzejrzyste. Jednakże w przypadku tych konkretnych zmian można zaryzykować stwierdzenie, że wpłyną one pozytywnie na ochronę konsumentów – komentuje Maciej Gawroński z kancelarii Bird & Bird.
Podkreśla, że zmiany mają raczej znaczenie porządkujące i dlatego nie wpłyną znacząco na rynek usług premium rate.
Podobnie zmiany ocenia Agnieszka Wiercińska-Krużewska, partner, adwokat w kancelarii WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr. Podkreśla, że nie są one zaskoczeniem dla operatorów telekomunikacyjnych oraz organizatorów konkursów SMS-owych. Branża od jakiegoś czasu liczyła się bowiem z wprowadzeniem zmian chroniących abonentów telefonów komórkowych.
Adwokat zwraca jednak uwagę na to, że może okazać się, iż przepisy zostały wprowadzone zbyt późno.
– Ze względu na dyskusję wokół praktyk firm usługowych oraz kary nakładane na operatorów telekomunikacyjnych wiedza wśród konsumentów rosła z miesiąca na miesiąc. Niewykluczone więc, że ci, którzy nie mieli świadomości, dostali już nadspodziewanie wysokie rachunki, które musieli zapłacić – komentuje Agnieszka Wiercińska-Krużewska.
Podkreśla jednak, że niezależnie od tego zmiany należy ocenić pozytywnie.

Korzystający z telefonów komórkowych będą lepiej chronieni

Podstawa prawna
Ustawa z 16 września 2011 r. o zmianie ustawy — Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. z 2011 r. nr 234, poz. 1390)