Samotny rodzic może uzupełnić PIT z dzieckiem, małżonkowie mogą zsumować swoje dochody przy rozliczeniu, zaś podatnik opiekujący się chorym rodzicem nie skorzysta z preferencji. Tak wynika ze stanowiska Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej ws. możliwości wspólnego opodatkowania dochodów.

Pytanie o możliwość wspólnego opodatkowania zadała podatniczka opiekująca się niepełnosprawną matką. Jak przedstawiono w piśmie, samej wnioskodawczyni przyznany jest zasiłek pielęgnacyjny, zaś jej matka ma orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Wnioskodawczyni wraz z mamą ponosi koszty badań specjalistycznych, wykupuje leki, opatrunki, okulary, protezy zębowe, aparat poprawiający słyszenie, skarpety uciskowe, laski, ponosi również duże koszty transportu itd. „Emerytura mamy nie wystarczałaby na pokrycie tych wydatków oraz na opłaty związane z utrzymaniem mieszkania i działki” – czytamy we wniosku. Co więcej, wnioskodawczyni, mimo że jest w wieku emerytalnym, nadal pracuje. Czy wówczas możliwe jest wspólne rozliczenie PIT? W opinii wnioskodawczyni, tak jak małżeństwa mogą rozliczać się wspólnie, tak samo podatniczka wraz z mamą mieszkając razem i pozostając ze sobą 24 godziny na dobę powinny rozliczyć się wspólnie z podatku.

Zgodnie ze stanowiskiem Krajowej Informacji Skarbowej, wspólne rozliczenie podatnika i chorego rodzica, którym się opiekuje nie jest możliwe. W interpelacji indywidualnej wspomniano natomiast o innych preferencjach – te dotyczą jednak małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci.

Jak zaznacza KIS, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przyznaje niektórym rodzajom podatników pewne przywileje czy też ulgi. Związane są one ze szczególnym statusem podmiotowym lub z określonymi właściwościami danej osoby, które w świetle przyjętych przez ustawodawcę zasad i wartości uzasadniają preferencyjne jej potraktowanie na tle innych podmiotów. „Preferencyjne zasady opodatkowania dotyczą małżonków, ale również i osób samotnie wychowujących dzieci” – wskazano w interpretacji.

W interpelacji przywołano także wyrok WSA w Gliwicach z 2011 roku. (sygn. akt I SA/Gl 1272/10). Sąd zauważył, że „wspólne opodatkowanie przewidziane w art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie można interpretować rozszerzająco. Podatnik chcąc skorzystać z tego preferencyjnego opodatkowania musi spełnić wszystkie wskazane w przepisie przesłanki.” Oznacza to, że preferencja stanowi odstępstwo od ogólnych zasad opodatkowania i możliwość wspólnego rozliczenia obwarowana jest szeregiem warunków wskazanych w ustawie o PIT.

W związku z powyższym Szef KIS potwierdził, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują możliwości wspólnego rozliczenia dochodów podatnika wspólnie ze swoim rodzicem. „Fakt, że rodzic jest niedołężny z racji podeszłego wieku i wymaga ciągłej opieki, co wiąże się z wysokimi kosztami, nie jest wystarczającą przesłanką do zastosowania wspólnego rozliczenia” – czytamy w interpretacji.

Wspólne rozliczenie małżonków

W świetle prawa małżonkowie, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy mogą być, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie. Wspólne opodatkowanie jest korzystne gdy dochody jednego z małżonków plasują się w innym przedziale skali podatkowej niż dochody drugiego małżonka. Oznacza to, że jeden z podatników odprowadza daninę, której wysokość obliczona jest według wyższej stawki podatkowej tj. 32 proc. Opodatkowanie dochodów zgodnie ze skalą podatkową do warunek wspólnego rozliczenia. Preferencja polega na obliczaniu podatku od połowy łącznych dochodów małżonków. Tak obliczony podatek mnoży się przez dwa. Innymi słowy, im większa dysproporcja między dochodami małżonków, tym więcej mogą zyskać na wspólnym opodatkowaniu.

Rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dziecko

Ustawa o PIT przewiduje również preferencyjny sposób rozliczenia dochodów przez rodzica lub opiekuna prawnego, który w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci. Preferencja ta dotyczy rodzica lub opiekuna prawnego, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci. Wówczas możliwe jest rozliczenie się wraz z dzieckiem (które nie musi wykazywać dochodów). Samotny rodzic wypełniając deklarację zapłaci podatek w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy swoich rocznych dochodów. Tym samym może skorzystać z niższej stawki podatku, w stosunku do tej, którą zastosowałby, rozliczając się samemu, a także odliczyć podwójnie kwotę wolną od podatku. Wiek dziecka nie ma znaczenia w przypadku tej preferencji jeśli rodzicom przysługuje zasiłek lub renta socjalna. Ponadto, preferencja dotyczy dzieci małoletnich i uczących się, pod warunkiem, że nie ukończyły 25 lat.

Interpretacja indywidualna ws. wspólnego rozliczenia PIT (Sygn. 0114-KDIP3-3.4011.385.2018.1.MP)