Bezprawny zwrot działki przy ulicy Marszałkowskiej 141
Przykładem takich działań może być sprzeciw wniesiony 7 lipca 2017 roku przez prokuratora z Prokuratury Regionalnej we Wrocławiu do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie. Dotyczy on niezabudowanego gruntu położonego przy ulicy Marszałkowskiej 141 w Warszawie.
Ostateczną decyzją z 7 lutego 2014 roku, sprostowaną postanowieniem z 10 czerwca 2014 roku, Prezydent m.st. Warszawy ustanowił na 99 lat prawo użytkowania wieczystego do niezabudowanego gruntu położonego przy ulicy Marszałkowskiej 141 w Warszawie na rzecz spadkobierców po dawnych właścicielach nieruchomości.
W ocenie prokuratury decyzja Prezydenta m.st. Warszawy została wydana z rażącym naruszeniem prawa. Organ błędnie bowiem uznał, że następcy prawni po zmarłym byłym właścicielu tej nieruchomości są stroną postępowania administracyjnego prowadzonego przez Prezydenta m.st. Warszawy w sprawie o przyznanie prawa własności czasowej do tego gruntu. Błędnie również Prezydent m.st. Warszawy decyzją z 10 czerwca 2014 roku rozstrzygnął o ich prawach do tej nieruchomości.
Na podstawie układu indemnizacyjnego z 19 marca 1948 roku pomiędzy Rządem Francuskim i Rządem Polskim, uzupełnionym następnie układem w sprawie zaspokojenia francuskich roszczeń finansowych z 7 września 1951 roku, zostało wypłacone odszkodowanie byłemu właścicielowi nieruchomości położonej przy ulicy Marszałkowskiej 141 w Warszawie. W konsekwencji jego spadkobiercy nie mieli interesu prawnego w toku prowadzonego postępowania.
W ocenie prokuratury wydając swoje rozstrzygnięcie Prezydent m.st. Warszawy nie wziął tych istotnych okoliczności pod uwagę, bowiem nie dochował obowiązku wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego. Również w tym zakresie organ dopuścił się rażącego naruszenia przepisów kodeksu postępowania administracyjnego.
Prokurator wniósł do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie o stwierdzenie nieważności ostatecznej decyzji Prezydenta m.st. Warszawy z 7 lutego 2014 roku.
Nowe zarzuty dla urzędników Biura Gospodarki Nieruchomościami
Poza działaniami pozakarnymi Prokuratura Regionalna we Wrocławiu prowadzi również śledztwo obejmujące swoim zakresem ostateczną decyzję Prezydenta m.st. Warszawy z 7 lutego 2014 roku dotyczącej niezabudowanego gruntu położonego przy ulicy Marszałkowskiej 141 w Warszawie.
W toku tego śledztwa 10 lipca 2017 roku prokurator uzupełnił zarzuty stawiane podejrzanym byłym urzędnikom Biura Gospodarki Nieruchomościami Urzędu m.st. Warszawy – Mariuszowi P., Gertrudzie J.-F. i Jerzemu M. Stawiany im w tym zakresie zarzut z art. 231 par. 1 kodeksu karnego dotyczy wydania niezgodnej z prawem decyzji z 7 lutego 2014 roku o ustanowieniu użytkowania wieczystego odnośnie ¾ nieruchomości położonej pod dawnym adresem przy ulicy Marszałkowskiej 141 w Warszawie, a także uchybień w prowadzonym w tym zakresie przez BGN postępowaniu administracyjnym. Zarzut w zakresie tej decyzji administracyjnej prokurator postawił również Alinie D. – byłej radczyni prawnej BGN.
Wartość szkody związanej z wydaniem decyzji z 7 lutego 2014 roku, odpowiadająca ¼ wartości nieruchomości położonej przy ulicy Marszałkowskiej 141 w Warszawie, wynosi 6 milionów 135 tysięcy 250 złotych.
Niesłusznie wypłacono ponad 1,5 miliona złotych odszkodowania
W innej ze spraw prokurator z Prokuratury Regionalnej w Warszawie wniósł sprzeciw do Wojewody Mazowieckiego od ostatecznej decyzji Prezydenta m.st. Warszawy z 4 lipca 2014 roku. Dotyczy ona nieruchomości położonej przy ulicy Melsztyńskiej 6 w Warszawie.
Decyzją tą Prezydent m.st. Warszawy ustalił na rzecz spadkobierców odszkodowanie w wysokości 1 miliona 543 tysiące 856 złotych. Zostało ono wypłacone za przejętą dekretem z 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy nieruchomość położoną przy ulicy Melsztyńskiej 6 w Warszawie.
Prokuratura ustaliła, że w zakresie tej nieruchomości już wcześniej została wydana ostateczna decyzja Prezydenta m.st. Warszawy z 13 lutego 1976 roku. Na jej mocy odmówiono ustalenia odszkodowania za nieruchomość położoną przy ulicy Melsztyńskiej 6 w Warszawie.
W swoim sprzeciwie prokurator podniósł, że okoliczność ta stanowi przesłankę do stwierdzenia nieważności decyzji Prezydenta m.st. Warszawy z 4 lipca 2014 roku na podstawie art. 156 par. 1 pkt 3 kodeksu postępowania administracyjnego.
Prokurator wniósł o wszczęcie w tej sprawie postępowania z urzędu i stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji.
Nieruchomość zwrócono bez ustalenia, kto jest jej właścicielem
Prokurator z Prokuratury Regionalnej w Warszawie wniósł także o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydenta m.st. Warszawy z 28 października 2010 roku dotyczącej nieruchomości położonej przy ulicy Czerskiej 3 w Warszawie.
Decyzją z 28 października 2010 roku Prezydent m.st. Warszawy ustanowił na 99 lat prawo użytkowania wieczystego do gruntu położonego przy ulicy Czerskiej 3 w Warszawie na rzecz Renaty O. – następcy prawnego po Piotrze O. Prokuratura ustaliła jednak, że treść księgi wieczystej założonej dla tej nieruchomości nie zawiera wpisu jawnego prawa własności na rzecz Piotra O. W ocenie prokuratury postępowanie dowodowe przeprowadzone przez organ administracji nie wykazało, że prawo własności tej nieruchomości przysługiwało Piotrowi O. Kwestia prawa własności nieruchomości położonej przy ulicy Czerskiej 3 w Warszawie nie została dotychczas wyjaśniona. Tym samym Renata O. nie mogła zostać uznana za następcę prawnego właściciela nieruchomości.
W swoim sprzeciwie prokurator podniósł, że postępowanie dowodowe, jakie miało miejsce w tej sprawie przed organem administracji, zostało przeprowadzone w sposób pobieżny, bez poczynienia ustaleń w zakresie prawa własności nieruchomości. Prezydent m.st. Warszawy bezpodstawnie uznał, że prawo własności przysługuje Piotrowi O., pomimo znajdującego się w księdze wieczystej wpisu wskazującego na inną osobę jako właściciela tej nieruchomości.
Z tych względów prokurator wskazał, że wydając decyzję dotyczącą nieruchomości położonej przy ulicy Czerskiej 3 w Warszawie, Prezydent m.st. Warszawy dopuścił się rażącego naruszenia prawa: dekretu z 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy oraz kodeksu postępowania administracyjnego. Prokurator wniósł, by SKO w Warszawie, na podstawie art. 156 par. 1 pkt 2 kodeksu postępowania administracyjnego, stwierdził nieważność decyzji Prezydenta m.st. Warszawy z 28 października 2010 roku.
Współpraca prokuratury z Komisją do spraw reprywatyzacji
Po skierowaniu sprzeciwów prokuratorzy skierowali również ich odpisy do Komisji do spraw usuwania skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich wydanych z naruszeniem prawa, celem podjęcia działań prawnie przez nią przewidzianych.
W każdym przypadku kierowania przez prokuraturę sprzeciwu dotyczącego zapobieżenie bezprawnym skutkom tzw. dzikiej reprywatyzacji warszawskich nieruchomości, prokuratura powiadomi Komisję o takich działaniach w związku z jej ustawowymi uprawnieniami.
We wszystkich przypadkach kierowania wniosków przez prokuraturę do innych organów, kopia tych wniosków będzie przekazywana do Komisji.
Prokurator Krajowy powołał specjalne zespoły prokuratorów
Sprzeciwy w opisywanych sprawach zostały wniesione przez prokuratorów wchodzących w skład specjalnego zespołu prokuratorów podejmujących m.in. działania cywilnoprawne i administracyjnoprawne w związku z tzw. dziką reprywatyzacją nieruchomości w Warszawie. Zgodnie z decyzją I Zastępcy Prokuratora Generalnego - Prokuratora Krajowego Bogdana Święczkowskiego od 17 października 2016 roku takie specjalne zespoły prokuratorów funkcjonują w Prokuraturze Regionalnej w Warszawie oraz w Prokuraturze Regionalnej we Wrocławiu.
- Sprawy reprywatyzacji gruntów warszawskich wyjaśniają także doświadczeni prokuratorzy zajmujący się prawem administracyjnym i cywilnym. Systematycznie podejmują oni stosowne kroki prawne zmierzające między innymi do zablokowania nielegalnego obrotu przejętymi nieruchomościami - mówił Prokurator Krajowy Bogdan Święczkowski.
Wszystkie działania podejmowane w sprawach związanych z tzw. dziką reprywatyzacją nieruchomości położonych na terenie m.st. Warszawy koordynowane są w Prokuraturze Krajowej. Pracami zespołu koordynującego kieruje I Zastępca Prokuratora Generalnego - Prokurator Krajowy. W jego skład wchodzą doświadczeni prokuratorzy specjalizujący się w różnych dziedzinach prawa - nie tylko karnego, ale także cywilnego, administracyjnego i gospodarczego.