Właściciel gruntu działa w charakterze podatnika VAT, gdy sprzedaje go spółce, która sama podjęła już działania przekraczające zwykły zarząd nieruchomością – orzekł NSA
Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika, że podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą są osoby, które podejmują aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami. Taka aktywność może polegać np. na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia.
Co innego, gdy sprzedający nieruchomość podejmuje typowe czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wówczas nie jest on uznawany za przedsiębiorcę i nie rozlicza VAT od sprzedaży.
Granica między zarządem prywatnym majątkiem a działalnością gospodarczą bywa jednak bardzo płynna i stąd liczne spory podatników z fiskusem.
Sprawa, która stanęła na wokandzie NSA, dotyczyła małżonków zamierzających sprzedać spółce cztery działki będące początkowo zwykłym pastwiskiem. Najpierw jednak spółka miała w imieniu małżonków wybudować na tym terenie osiedle domków jednorodzinnych. W tym celu miała wystąpić o decyzje dotyczące podziału nieruchomości, warunków zabudowy, zatwierdzające projekt budowlany osiedla mieszkaniowego, o pozwolenia na budowę itd.
Podstawą tych działań miały być pełnomocnictwa udzielone spółce przez małżonków na podstawie umowy nieodpłatnego użyczenia gruntów.
Małżonkowie uważali, że nie można ich uznać za przedsiębiorców aktywnie zaangażowanych w przygotowanie działek do sprzedaży, bo to spółka, a nie oni, podejmuje wszystkie czynności zmierzające do realizacji inwestycji. Zwracali uwagę na to, że nie dali nawet żadnego ogłoszenia o sprzedaży, a spółka zgłosiła się do nich sama.
Interpretacja ministra finansów była jednak dla nich niekorzystna. Stwierdził on, że małżonkowie będą działać w charakterze podatników VAT, ponieważ planowana przez nich sprzedaż działek spełni przesłanki działalności gospodarczej. Nie jest to typowy sposób wykonywania prawa własności – zwrócił uwagę fiskus.
Małżonkowie przegrali też w sądach obu instancji. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie stwierdził, że działania małżonków wraz z działaniami przyszłego nabywcy (a więc spółki) świadczą o aktywności porównywalnej do tej, jaką realizują podmioty profesjonalnie obracające nieruchomościami.
Tak samo orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Nawet jeśli małżonkowie nie podjęli osobiście działań zmierzających do uatrakcyjnienia działek, to planowana przez nich dostawa działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej – uznał sąd.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 14 czerwca 2017 r., sygn. akt I FSK 2032/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia