Po sezonie działalność gospodarczą można zawiesić. Podczas przerwy przedsiębiorca nie może uzyskiwać żadnych przychodów. Nie ma też prawa do wykonywania na podstawie umów-zleceń lub o dzieło tych samych usług, które wykonywał w ramach kontaktów zawartych w okresie prowadzenia firmy.
Po sezonie wakacyjnym wielu przedsiębiorców i firm ma dylemat: klientów niewielu, dalsze działanie generuje koszty, które nie równoważą zysków – co dalej? Przejściowa nieopłacalność firmy nie oznacza konieczności jej likwidacji. Przedsiębiorcom przysługuje uprawnienie do czasowego zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej.
Warunki i wymaganą procedurę zawieszenia określa art. 14a ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 672 ze zm.; dalej: u.s.d.g.) oraz art. 20c i 20d ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1142 ze zm.; dalej: u.k.r.s.).
Powód zawieszenia nie ma znaczenia. Przedsiębiorca nie musi go podawać ani uzasadniać we wniosku o zawieszenie działalności gospodarczej. Jednak nie zawsze zawieszenie jest możliwe. Podstawowym warunkiem czasowego zaprzestania prowadzenia firmy jest niezatrudnianie pracowników. W przypadku spółek jest to warunek trudny do spełnienia.
Ale z punktu widzenia małych firm – głównie indywidualnych działalności gospodarczych, a także też spółek osobowych, warto poznać nie tylko przesłanki skorzystania z tego uprawnienia oraz obowiązki, które się z tym wiążą, lecz także korzyści, jakie to rozwiązanie daje przedsiębiorcy.
1. PODSTAWOWE WARUNKI
Pracownik przeszkodą
Jak już wspomniano, podstawowym warunkiem jest niezatrudnianie pracowników. Chodzi tu wyłącznie o osoby, które łączy z firmą stosunek pracy nawiązany na podstawie umów o pracę.
– Przymiotu pracownika nie mają osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych – zleceń, o dzieło, umowy agencyjnej itp. Tym samym przedsiębiorca, który ma zawarte wyłącznie umowy cywilnoprawne, może skorzystać z instytucji zawieszenia – twierdzi Joanna Basińska, radca prawny, Głowacki i Wspólnicy sp. k. z siedzibą w Poznaniu
Jak zauważa z kolei Mariusz Kawczyński, radca prawny, doradca podatkowy, partner zarządzający w kancelarii Kawczyński Korytkowska Partyka, także wtedy, gdy pracownicy udadzą się na urlop bezpłatny, przedsiębiorca nie skorzysta z prawa do zawieszenia działalności gospodarczej.
– Jest to rozwiązanie rażąco niesprawiedliwe dla uczciwych pracodawców, zatrudniających legalnie pracowników. Motywuje do zwalniania pracowników w celu skorzystania z tego uprawnienia – dodaje mec. Kawczyński.
Odmienny pogląd reprezentuje mec. Basińska. W jej ocenie rozwiązanie ograniczające zawieszenie do przedsiębiorców niezatrudniających pracowników jest w pełni uzasadnione i racjonalne. Stosunek pracy co do zasady charakteryzuje się trwałością. Rozwiązanie stosunku pracy odbywa się na zasadach wskazanych w przepisach. – W okresie zawieszenia przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Mogłoby to zagrażać interesom pracowników, czyli realizacji obowiązku wypłaty przez pracodawcę wynagrodzenia za pracę – podkreśla.
W spółce
Szczególne wymagania umożliwiające przerwę w funkcjonowaniu firmy dotyczą spółek osobowych. W przypadku spółek cywilnych, partnerskich to nie firma czasowo wstrzymuje aktywność ekonomiczną, ale jej wspólnicy. Dlatego oni wszyscy muszą zgłosić w urzędzie gminy przerwę w prowadzeniu firmy.
– Jeżeli ten warunek nie zostanie spełniony, uznaje się, że przedsiębiorcy wykonujący działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej traktowani będą w sferze praw i obowiązków, w tym w sferze podatkowej, tak jakby nadal wykonywali działalność gospodarczą – uważa Joanna Basińska.
Długość przerwy
Przedsiębiorca może zawiesić działalność gospodarczą minimalnie na 30 dni, a maksymalnie na 24 miesiące. W myśl art. 14a ust. 1a u.s.d.g. jeżeli okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej obejmuje wyłącznie pełny miesiąc luty danego roku kalendarzowego, za minimalny okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przyjmuje się liczbę dni miesiąca lutego przypadającą w danym roku kalendarzowym. Przepis ten wprowadza wyjątek od zasady, że minimalny okres zawieszenia musi wynosić 30 dni. Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się na zawieszenie działalności gospodarczej w lutym, to minimalny okres jej zawieszenia wynosi 28 lub 29 dni w zależności zatem od tego, czy mamy rok przestępny, czy też nie.
Gdy celem zaprzestania prowadzenia firmy jest sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, ten okres wynosi do 3 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 5. roku życia. Warunkiem skorzystania z tego uprawnienia jest prowadzenie działalności gospodarczej przez co najmniej 6 miesięcy.
W przypadku dziecka niepełnosprawnego zawieszenie działalności może trwać do 6 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 18. roku życia. Z uprawnienia można skorzystać nie tylko jednorazowo, lecz także w częściach – maksymalnie czterech. Jest to urlop wychowawczy dla przedsiębiorców. Z uprawnienia tego przedsiębiorca może korzystać jednorazowo w całości lub nie więcej niż w czterech częściach.
Początek i koniec
Okres zawieszenia wykonywania działalności rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku, nie wcześniej jednak niż w dniu jego złożenia, i trwa aż do momentu przedstawienia podania o wznowienie działalności. Może być on liczony w dniach, miesiącach albo miesiącach i dniach.
– Przykładowo przedsiębiorca może złożyć wniosek 12 marca, a jako datę rozpoczęcia zawieszenia określić 1 kwietnia. Konieczne jest także wskazanie przewidywanego okresu zawieszenia – zauważa mec. Joanna Basińska.
Nie oznacza to jednak, że działalność zostanie odwieszona automatycznie tego dnia. Jest to tylko data przewidywana. – Jeśli więc przedsiębiorca wskaże jako przewidywany okres zawieszenia 30 czerwca, aby działalność została faktycznie odwieszona, przed 30 czerwca przedsiębiorca zobowiązany jest do złożenia kolejnego wniosku, tym razem o wznowienie działalności – wyjaśnia prawniczka.
Zatem okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej biegnie od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej.
Długość przerwy w działalności firmy oblicza się zgodnie z przepisami ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 267 ze zm.; dalej: k.s.a.). W tym kontekście istotny jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 23 października 2012 r. (sygn. akt III SA/Kr 354/12). W orzeczeniu tym sąd stwierdził, że w sprawie wniosku o zawieszenie działalności gospodarczej nie ma zastosowania art. 61 par. 3 k.p.a., który mówi, że datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi administracji publicznej. Krakowski WSA wyjaśnił, że wniosek o wpis do ewidencji nie wszczyna postępowania administracyjnego. Dlatego w przypadku złożenia wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej przez nadanie go listem poleconym w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego datą złożenia tego wniosku jest data stempla pocztowego placówki nadawczej na kopercie zawierającej wniosek, a nie data doręczenia do organu ewidencyjnego. Oznacza to, że od tego dnia może najwcześniej biec termin zawieszenia.
PRZYKŁAD
Początek biegu okresu zawieszenia
Przedsiębiorca 31 sierpnia 2015 r. listem poleconym wysłał wniosek do urzędu gminy o zawieszenie działalności gospodarczej. W jego treści tę samą datę wskazał jako dzień rozpoczęcia okresu zawieszenia. Korespondencja doszła do urzędu 10 września 2015 r. Urzędnicy przyjęli, że wskazana data rozpoczęcia zawieszenia była wcześniejsza niż dzień złożenia wniosku.
Pogląd ten jest wadliwy. W przypadku złożenia wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej przez nadanie go listem poleconym w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego datą złożenia tego wniosku jest data stempla pocztowego placówki nadawczej na kopercie zawierającej wniosek, a nie data doręczenia korespondencji do organu ewidencyjnego. Zatem należy uznać, że wskazana data rozpoczęcia okresu zawieszenia, tj. 31 sierpnia 2015 r., nie jest terminem wcześniejszym niż data złożenia wniosku.
Przepisy u.s.d.g. nie nakazują, aby z możliwości zawieszenia trzeba było korzystać jednorazowo lub przez okres pełnych 24 miesięcy. Oznacza to, że po wznowieniu działalności gospodarczej (chociażby na krótki czas) możliwe jest kolejne zawieszenie tej działalności, i to ponownie na okres do 24 miesięcy.
2. PROCEDURY
Przygotowanie formularza
Zawieszenie działalności gospodarczej zawsze następuje na wniosek przedsiębiorcy. Składa się go na formularzu CEIDG-1. Formularz ten jest jednocześnie wnioskiem o wpis do ewidencji, zatem aby dotyczył zawieszenia, należy zaznaczyć symbol x w rubryce 01.3. Nie trzeba wypełniać wszystkich pól formularza.
Zgodnie z informacjami zawartymi na stronach internetowych CEIDG przy zawieszaniu działalności gospodarczej należy wypełnić jedynie w części formularza CEIDG-1 rubryki i pola: 03.3, 03.4, 03.5, 03.6, 03.7, 03.13, 04, 05, 07, 10, 11.1-3, 0.6 (tylko w zakresie nazwy firmy), 13.1.2, 14, 17. [ramka 1]
W przypadku kiedy osoba zgłaszająca zawieszenie działalności gospodarczej jest wspólnikiem istniejących już spółek cywilnych, ma również obowiązek wypełnienia załącznika CEIDG-SC. Szczególną uwagę należy zwrócić na daty wskazane we wnioskach, data zawieszenia nie może bowiem być wcześniejsza niż dzień złożenia wniosku CEIDG-1. Wniosek należy wypełnić na maszynie lub odręcznie drukowanymi literami, bez poprawek i skreśleń.
Złożenie wniosku
Istnieje kilka sposobów na złożenie wniosku o wpis informacji o zawieszeniu działalności. Można to zrobić:
●osobiście lub przez pełnomocnika w urzędzie gminy,
●listownie – należy wówczas notarialnie poświadczyć podpis, a dokument go poświadczający dołączyć do wniosku,
●elektronicznie – przy użyciu podpisu elektronicznego weryfikowanego za pomocą kwalifikowanego certyfikatu, podpisem potwierdzonym profilem zaufanym e-PUAP, podpisem osobistym, o którym mowa w przepisach o dowodach osobistych, albo w inny sposób akceptowany przez system CEIDG umożliwiający jednoznaczną identyfikację osoby składającej wniosek oraz czasu jego złożenia.
Wnioskodawca, składając wniosek bezpośrednio w urzędzie gminy, musi okazać dowód osobisty (do wglądu). Przy wniosku w postaci elektronicznej dostarczenie dokumentu tożsamości nie jest wymagane. Jeśli się okaże, że wniosek o wpis do CEIDG został błędnie wypełniony, organ gminy niezwłocznie wzywa wnioskodawcę do skorygowania lub uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni roboczych. Gdy wniosek został złożony online, system CEIDG poinformuje niezwłocznie o niepoprawności wniosku.
Wpis w ewidencji
Po przyjęciu prawidłowo wypełnionego wniosku organ gminy wydaje kopię wniosku (z potwierdzoną datą) z informacją o zawieszeniu działalności gospodarczej. Może on jednak w drodze decyzji administracyjnej odmówić dokonania wpisu. Następuje to wtedy, gdy:
●zgłoszenie dotyczyło działalności gospodarczej, która nie jest objęta przepisami u.s.d.g. (np. dotyczy zawieszenia działalności spółki handlowej),
●zgłoszenie zawiera braki formalne, których mimo wezwania przedsiębiorca nie usunął w wyznaczonym terminie (np. nie zostało podpisane);
●został prawomocnie orzeczony zakaz wykonywania działalności gospodarczej określonej w zgłoszeniu.
Wniosek o wpis do ewidencji informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej (a także o wpis do ewidencji informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej) stanowi jednocześnie wniosek zintegrowany (czyli zgłoszenie do ZUS lub KRUS, Głównego Urzędu Statystycznego oraz naczelnika urzędu skarbowego). Ta zasada obowiązuje jednak w przypadku przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobowo firmę.
W razie zawieszenia lub wznowienia działalności spółki cywilnej należy złożyć odpowiednie formularze w urzędzie statystycznym (RG-1) oraz urzędzie skarbowym (NIP-2). Następnie trzeba zewidencjonować tę informację w CEIDG poprzez wypełnienie rubryki 26 wniosku o zmianę wpisu.
Wszystkie niezbędne formularze można odszukać na stronie: http://prod.ceidg.gov.pl. Można tu wypełnić i online złożyć wniosek o zawieszenie działalności gospodarczej.
Wnioski o wpis do CEIDG są wolne od opłat.
Zgłoszenie do KRS
Przedsiębiorcy, których firmy, działające w formie spółek handlowych (np. spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka z o.o.), wpisane są do Krajowego Rejestru Sądowego, muszą złożyć wniosek w trybie art. 20c u.k.r.s. Wpis do tego rejestru polega na zamieszczeniu w dziale 6 rejestru przedsiębiorców daty rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.
Wniosek o wpis informacji o zawieszeniu jest zwolniony z opłat sądowych. Wpisy dokonane w wyniku rozpoznania takich podań podlegają ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o KRS wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej oraz wniosek o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej powinien zawierać:
●nazwę lub firmę;
●numer KRS i NIP;
●siedzibę i adres przedsiębiorcy;
●datę rozpoczęcia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej albo datę wznowienia wykonywania działalności gospodarczej.
Do podania dotyczącego wpisu informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca załącza oświadczenie o niezatrudnianiu pracowników.
Obowiązek wznowienia
Przedsiębiorca, który korzysta z zawieszenia działalności gospodarczej, musi pamiętać o obowiązku złożenia wniosku o jej wznowienie. Z uwagi na to, że zarówno zawieszenie, jak i wznowienie następuje na wniosek przedsiębiorcy, nawet po upływie ustawowego maksymalnego 24-miesięcznego terminu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, jej wznowienie nie nastąpi z urzędu.
Ważne
Okres zawieszenia zadeklarowany przez przedsiębiorcę przy składaniu wniosku o zawieszenie nie ma charakteru wiążącego. Oznacza to, że nawet gdy przedsiębiorca zawiesił działalność na rok, to może wznowić prowadzenie działalności gospodarczej np. po trzech miesiącach
Jeżeli po upływie 24 miesięcy od dnia zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca nie złoży wniosku o dokonanie wpisu informacji o wznowieniu zawieszonej działalności gospodarczej, to wówczas organ ewidencyjny, po uprzednim pisemnym wezwaniu i wyznaczeniu dodatkowego trzydziestodniowego terminu na złożenie wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, dokona z urzędu wykreślenia działalności gospodarczej z ewidencji. Podobne rozwiązanie dotyczy wykreślenia z rejestru przedsiębiorców (art. 24 ustawy o KRS).
Sąd może wezwać przedsiębiorcę, aby ten w ciągu siedmiu dni dopełnił formalności dotyczących wniosku o wpis informacji o wznowieniu działalności, i to pod rygorem nałożenia na niego grzywny. Jeżeli nałożenie grzywny nie poskutkuje, to sąd rejestrowy może wykreślić przedsiębiorcę z rejestru przedsiębiorców.
Regulacje u.s.d.g. nie przewidują sytuacji, w której następuje przedłużenie okresu zawieszenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorca ma jednak możliwość wznowienia działalności, a następnie ponownego jej zawieszenia, jeżeli nadal spełnia wymogi upoważniające go do skorzystania z zawieszenia. Dokonuje się go w trybie opisanym powyżej, na wniosku CEIDG-1.
3. PRAWA I OBOWIĄZKI W OKRESIE ZAWIESZENIA
Ograniczenia
Podczas zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej oraz uzyskiwać z tego tytułu przychodów. Dodatkowo nie ma prawa do wykonywania na podstawie umowy-zlecenia lub o dzieło tych samych usług, które były przedmiotem kontaktów zawartych w trakcie prowadzenia firmy.
W okresie zawieszenia podatnik nie ma również prawa do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych. Zgodnie bowiem ustawą z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.) oraz ustawą z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) amortyzacji nie podlegają składniki majątku nieużywane w związku z zawieszeniem działalności gospodarczej. W tej sytuacji zaprzestania odpisów dokonuje się od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono działalność. [ramka 2]
Powstaje pytanie: co w sytuacji, kiedy działalność zawiesza przedsiębiorca, który posiada zezwolenie na sprzedaż alkoholu.
Jak wskazał WSA w Gdańsku w wyroku z 10 października 2013 r. (sygn. akt III SA/Gd 538/13), zadeklarowanie przez przedsiębiorcę braku woli prowadzenia sprzedaży alkoholu w danym lokalu i faktyczne zaprzestanie tej sprzedaży należy uznać za likwidację punktu sprzedaży alkoholu, co jest podstawą wygaśnięcia zezwolenia (art. 18 ust. 12 pkt 1 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1286).
PRZYKŁAD
Wygaśnięcie zezwolenia na sprzedaż alkoholu
W związku z zawieszeniem działalności gospodarczej przedsiębiorca wystąpił do urzędu gminy o wygaszenie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych w lokalu gastronomicznym wydanego na 4 lata. Wójt wydał decyzję odmowną. W uzasadnieniu wskazał, że wygaśnięcie zezwolenia powoduje zmiana podmiotu gospodarczego prowadzącego działalność, zmiana rodzaju tej działalności lub likwidacja konkretnego punktu sprzedaży ujętego w zezwoleniu. Nie można mówić o likwidacji punktu sprzedaży w przypadku zawieszenia prowadzenia działalności w związku z jej sezonowym charakterem. Zdaniem wójta w sprawie nie wystąpiła przesłanka wygaśnięcia.
Rozstrzygnięcie to jest błędne, gdyż przedsiębiorca, który przerwał działalność gospodarczą, nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów.
Co z ZUS
Po zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie musi składać deklaracji rozliczeniowej i opłacać składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne. Spowoduje to jednak utratę prawa do świadczeń krótkoterminowych (np. zasiłku chorobowego, zasiłku opiekuńczego), jednorazowych (odszkodowania za wypadek przy pracy) oraz obniży świadczenia długoterminowe (emeryturę, rentę).
Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą zostaną wyrejestrowane jako płatnicy składek za ubezpieczenie społeczne własne oraz pracowników po zawieszeniu działalności gospodarczej w CEIDG. W przypadku gdy podmiotem zatrudniającym była spółka cywilna, to oprócz dokonania zawieszenia w CEIDG należy wyrejestrować spółkę jako płatnika składek. Wyrejestrowania dokonuje się na formularzu ZUS ZWPA.
Przez 30 dni od zawieszenia działalności przedsiębiorca ma jeszcze prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Po upływie tego czasu, a więc już w okresie zawieszenia działalności gospodarczej, przedsiębiorca będzie mógł opłacać składki na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne lub rentowe. Musi je jednak regulować terminowo (do 10. dnia następnego miesiąca) i w pełnej wysokości, pod groźbą wyłączenia z ubezpieczenia.
Co z podatkami
W zakresie prawa podatkowego możliwość zawieszenia działalności gospodarczej skutkuje zwolnieniem przedsiębiorcy z obowiązku wpłacania zaliczek na podatek dochodowy oraz składania deklaracji VAT-7 czy VAT-7K za te okresy rozliczeniowe, których dotyczy zawieszenie.
Jeżeli podatnik uzyskuje przychody (np. z tytułu sprzedaży środków trwałych) i w okresie zawieszenia powstaje obowiązek podatkowy, to musi złożyć deklarację VAT.
Zwolnienie z obowiązku składania deklaracji VAT nie dotyczy:
●podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
●podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary, w zakresie których są podatnikiem,
●okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego,
●okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.
Przerwa w prowadzeniu firmy nie zwalnia przedsiębiorcy od obowiązków w zakresie:
●złożenia rocznego zeznania podatkowego,
●zapłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych lub od osób prawnych bądź
●ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
●rozliczenia VAT.
Podatnik rozliczający się w formie karty podatkowej zwolniony jest zaś od obowiązku zapłaty podatku w wysokości 1/30 miesięcznej należności za każdy dzień zawieszenia działalności gospodarczej. W zakresie opłacania karty podatkowej istnieje możliwość wyboru przerwy lub zawieszenia, przy czym przerwa w działalności nie może trwać dłużej niż 10 dni.
Przedsiębiorca nie musi zamykać ksiąg rachunkowych, gdy:
●zawiesza działalność gospodarczą przez cały okres roku obrotowego,
●nie dokonuje w okresie zawieszenia odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, a w jego przedsiębiorstwie nie wystąpią inne zdarzenia wywołujące skutki o charakterze majątkowym lub finansowym.
Zwolnienie z obowiązku zamykania ksiąg rachunkowych nie dotyczy emitentów papierów wartościowych zamierzających ubiegać się o dopuszczenie lub ubiegających się o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym w państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na tym rynku.
W orzecznictwie wskazuje się, że nawet zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej przez podatnika nie jest tożsame z zaprzestaniem jej prowadzenia. W dalszym ciągu jest on przedsiębiorcą, a w konsekwencji znajdujące się w jego posiadaniu budynki powinny być opodatkowane według stawek najwyższych, związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (por. np. wyrok WSA w Lublinie z 30 stycznia 2013 r., sygn. akt I SA/Lu 891/12, wyrok WSA w Bydgoszczy z 3 kwietnia 2012 r., sygn. akt I SA/Bd 24/12). [ramki 3 i 4]
Ramka 1. Treść wniosku
Druk CEIDG-1 o zmianę wpisu w przedmiocie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej zawiera następujące dane:
● firmę przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL, o ile taki posiada;
● datę urodzenia przedsiębiorcy;
● numer identyfikacyjny REGON przedsiębiorcy, o ile taki posiada;
● numer identyfikacji podatkowej (NIP);
● oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu zamieszkania przedsiębiorcy, adres do doręczeń przedsiębiorcy oraz adresy, pod którymi jest wykonywana działalność gospodarcza, w tym adres głównego miejsca wykonywania działalności i oddziału, jeżeli został utworzony; dane te są zgodne z oznaczeniami kodowymi przyjętymi w krajowym rejestrze urzędowym podziału terytorialnego kraju, o ile to w danym przypadku możliwe;
● numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz numer identyfikacyjny REGON spółek cywilnych, jeżeli przedsiębiorca zawarł umowy takich spółek;
● oświadczenie o niezatrudnianiu pracowników.
Ramka 2. Co wolno w czasie przerwy
W okresie przerwy w prowadzeniu firmy przedsiębiorca:
● ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;
● ma prawo przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
● ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
● ma prawo lub obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
● wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
● ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
● może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą;
● nie musi zamykać ksiąg handlowych lub podatkowych ani też likwidować innych atrybutów utożsamianych z działalnością (np. prowadzenie konta firmowego).
Ramka 3. Roczne zeznanie podatkowe na PIT-36
W okresie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca składa zeznanie podatkowe na formularzu PIT-36, nawet wówczas gdy nie osiągnął żadnego dochodu. Pogląd ten potwierdza pismo dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 9 września 2015 r. (znak: IBPB-1-1/4511-271/15/BK). Stwierdził on, że w okresie zawieszenia działalności gospodarczej nie następuje jej likwidacja, zatem nie ustaje obowiązek w zakresie składania przez przedsiębiorcę zeznań podatkowych jako osobę działalność taką prowadzącą. Z obowiązku tego nie zwalnia podatnika również to, że nie uzyskał przychodów ani też nie ponosił żadnych kosztów, jak również że działalność gospodarcza została zawieszona. Interpretacja ta dotyczyła lekarza, który w związku z planowaną reorganizacją szpitala, którego był etatowym pracownikiem, 23 lipca 2012 r. założył działalność gospodarczą (indywidualną praktykę lekarską). Nigdy jednak nie podjął działalności, tzn. nigdy nie wystawił żadnego rachunku i nie odprowadzał składek. Formalnie ją zawiesił. Za lata 2012–2014 złożył zeznania podatkowe na formularzu PIT-37. Dyrektor izby nakazał podatnikowi skorygowanie tych zeznań poprzez złożenie stosownych korekt na formularzu PIT-36.
Ramka 4. Szykują się zmiany
Sejm 25 września 2015 r. uchwalił nowelizację ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Obecnie projekt nowelizacji trafił do Senatu. Większość zmian wejdzie w życie w terminie 6 miesięcy od ogłoszenia nowelizacji w Dzienniku Ustaw. Najważniejsze zmiany w zakresie zawieszenia działalności gospodarczej to:
● we wniosku o zmianę wpisu w CEIDG o zawieszenie działalności gospodarczej przedsiębiorca nie będzie musiał jeszcze raz podawać wszystkich danych adresowych związanych z prowadzoną firmą ani wszystkich adresów wykonywania działalności gospodarczej (np. spółek cywilnych),
● sprostowanie błędnego wpisu (np. literówka w adresie) nie będzie następowało w drodze postanowienia,
● po upływie 24 miesięcy od zawieszenia wykreślanie przedsiębiorcy nie będzie następowało w drodze postępowania administracyjnego, co oznacza, że nie będzie w tym zakresie wydawana decyzja przez ministra gospodarki.