Preferencyjność instrumentów zwrotnych polega na uproszczonych procedurach dostępu. Cechują się niskim oprocentowaniem, a niekiedy nie wymagają od wnioskodawców wkładu własnego – mówi Marceli Niezgoda, dyrektor Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości

fot. materiały prasoweMarceli Niezgoda, dyrektor Lubelskiej Agencji Wspierania PrzedsiębiorczościWdrażając instrumenty zwrotne, województwo kładzie duży nacisk na konkurencyjność przedsiębiorstw. Co w praktyce kryje się za tym pojęciem?Głównymi celami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014–2020 (RPO WL 2014–2020) są: podniesienie konkurencyjności regionu, zwiększenie innowacyjności oraz wzmocnienie aktywności zawodowej społeczeństwa. W województwie lubelskim drzemie ogromny potencjał, pozwalający, by gospodarka regionu stale się rozwijała. Jednak nie byłoby to możliwe w takim stopniu bez środków zewnętrznych pochodzących z budżetu Unii Europejskiej. Projekty, które podnoszą konkurencyjność, to te, w których przedsiębiorstwa wytwarzają nowe produkty i usługi oraz nawiązują współpracę w celu zwiększenia swojej pozycji wśród konkurencji. Największe szanse mają projekty, w których zakłada się rozwój przynajmniej jednej z dziedzin Regionalnej Strategii Innowacji (RSI), wśród których znajdują się: biogospodarka, medycyna i zdrowie, energetyka niskoemisyjna, a także informatyka i automatyka. Ważnym aspektem wsparcia kierowanego dla lubelskich firm będzie również to, czy dany projekt zakłada możliwość dostępu do profesjonalnych usług i fachowej wiedzy oraz promocji gospodarczej na rynkach krajowych i międzynarodowych.Jakiego rodzaju instrumenty finansowe są oferowane i dla kogo?W ramach RPO WL 2014–2020 przewidziane jest zarówno bezzwrotne finansowanie projektów w formie zaliczki lub refundacji, jak i finansowanie zwrotne. Bezzwrotne finansowanie projektów w formie zaliczek bądź refundacji w ramach działań, wdrażanych przez Lubelską Agencję Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie (LAWP), jest skierowane na rozwój mikro, małych, średnich oraz niekiedy dużych przedsiębiorstw, instytucji otoczenia biznesu (IOB) oraz spółek prawa handlowego, w których większość udziałów lub akcji posiadają jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki. Wszyscy potencjalni beneficjenci, chcący realizować projekty przy pomocy unijnego wsparcia, powinni realizować projekt na terenie województwa lubelskiego.Jakie są warunki finansowe pomocy?Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą na terenie województwa lubelskiego będą mieli możliwość skorzystania z pożyczki małej – w wysokości do 250 tys. zł, z możliwością spłaty w ciągu maksimum pięciu lat oraz pożyczki dużej – od 250 tys. zł do 1 mln zł, z możliwością spłaty w czasie nie dłuższym niż osiem lat. Oba rodzaje pożyczek przeznaczone są dla mikro, małych oraz średnich firm – także tych, które znajdują się na początkowych etapach rozwoju. Będą one udzielane na warunkach rynkowych bądź korzystniejszych. Partnerem, który oferuje te pożyczki, jest Biłgorajska Agencja Rozwoju Regionalnego, natomiast z czasem będzie przybywało instytucji finansowych, które także będą zajmowały się zadaniami tego typu. Środki mogą zostać przeznaczone w szczególności na stworzenie czy doposażenie infrastruktury przedsiębiorstw, w celu wprowadzenia nowych lub ulepszonych produktów bądź usług oraz zastosowanie nowoczesnych technologii czy rozwój produktów i usług opartych na technologiach informacyjno-komunikacyjnych. Możliwe jest też wsparcie działań inwestycyjnych, związanych z rozszerzeniem działalności eksportowej, np. zakup linii produkcyjnych dostosowanych do potrzeb nowego rynku zbytu.Jak będzie wyglądało wsparcie w postaci wejścia kapitałowego?Chodzi o wsparcie w formie zasilenia kapitałem powstającej spółki prowadzącej działalność gospodarczą na terenie woj. lubelskiego, w której część udziałów będzie obejmował pośrednik finansowy, a część udziałów pomysłodawca, rozumiany jako osoba fizyczna lub prawna. Celem tworzenia spółki będzie wdrażanie innowacyjnego pomysłu zgłaszanego przez pomysłodawcę. Maksymalna wysokość zasilenia kapitałowego dla jednej firmy z przeznaczeniem na rozwój wyniesie 1,5 mln zł.Wsparcie ma być udzielane m.in. na „adaptacyjność przedsiębiorstw i pracowników do zmian”.Firmy z Lubelszczyzny będą mogły liczyć na znaczące pokrycie kosztów analizy swoich potrzeb rozwojowych, szkoleń i doradztwa. Grupę docelową stanowią pracodawcy i ich pracownicy przechodzący procesy restrukturyzacyjne oraz pracownicy dużych przedsiębiorstw przechodzących takie zmiany. Działania mają na celu złagodzenie skutków zmian gospodarczych oraz zmian na rynku pracy poprzez osłonę i wsparcie osób znajdujących się w okresie wypowiedzenia lub zagrożonych zwolnieniem. Obejmują one takie działania, jak doradztwo zawodowe, poradnictwo psychologiczne i pracy, mające na celu wsparcie w poszukiwaniu zatrudnienia, ponadto szkoleń, kursów, studiów podyplomowych, staży i praktyk zawodowych, służących poprawie szans na rynku pracy. W tej ofercie dostępna jest pomoc przez refundację pracodawcom kosztów ich zatrudnienia poniesionych na wynagrodzenia brutto oraz obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne, są to również bony na zasiedlenie, dodatek relokacyjny czy pomoc dla osób zamierzających rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej.Czy jest przewidziana jakaś oferta dla osób w trudnej sytuacji, nieradzących sobie na rynku pracy?Oferujemy wsparcie zarówno dotyczące aktywizacji społecznej, jak i aktywizacji zawodowej. Różnorodność problemów społecznych dotykających osoby bezrobotne lub nieaktywne zawodowo skutkuje częstokroć powstaniem barier społecznych utrudniających powrót na rynek pracy, a wielokrotnie grożących wykluczeniem społecznym. Proponujemy wsparcie w postaci działań nastawionych na zahamowanie zjawiska uzależnienia od pomocy społecznej, dziedziczenia biedy i niekorzystnych postaw oraz poprawę dostępu do rynku pracy osób wykluczonych bądź zagrożonych wykluczeniem. W szczególności w działaniu realizowanym przez Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie oferowana jest możliwość sfinansowania projektów na rzecz społeczności marginalizowanych oraz zagrożonych wykluczeniem społecznym, integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych, kompleksowych działań na rzecz aktywizacji i integracji bezrobotnych klientów ośrodków pomocy społecznej.Czym w praktyce różni się ubieganie o unijne dotacje, które są bezzwrotne, od ubiegania się o instrumenty zwrotne?W przypadku dotacji bezzwrotnych, które są składane w ramach konkretnych naborów wniosków, projekty przechodzą ocenę formalną oraz merytoryczną. Stąd czas oczekiwania na decyzję o przyznaniu dofinansowania jest dłuższy. Ponadto przedsiębiorcy, którzy starają się o bezzwrotną formę finansowania, muszą spełnić ściśle określone kryteria. Należy pamiętać, że dotacje bezzwrotne nigdy nie pokrywają całości planowanych kosztów. Przy wnioskowaniu o taki rodzaj wsparcia firma musi posiadać zabezpieczenie planowanych kosztów w postaci pieniężnego wkładu własnego. Przedsiębiorcy, którzy ubiegają się o instrumenty zwrotne, mogą otrzymać decyzję o przyznaniu środków finansowych w krótkim terminie. Taka forma wsparcia przyznawana jest w postaci pożyczek, poręczeń oraz wejść kapitałowych, które są współfinansowane ze środków europejskich i udzielane na preferencyjnych warunkach. Preferencyjność tych środków polega na uproszczonych procedurach dostępu. Instrumenty zwrotne cechują się niskim oprocentowaniem, a niekiedy nie wymagają od wnioskodawców wkładu własnego. Jest też możliwość wydłużenia czasu spłaty.