PORADNIK Dotacje na kooperację firm z przedstawicielami świata nauki na dobre zadomowiły się już w naszym kraju. Ich popularność stale rośnie, a efekty bywają imponujące. W aktualnej ofercie Funduszy Europejskich każdy ambitny przedsiębiorca znajdzie możliwość adekwatną do swoich potrzeb.

Pieniądze przeznaczone na finansowanie współpracy przedsiębiorstw z sektorem badań i rozwoju są dostępne w programie krajowym Inteligentny Rozwój oraz w programach regionalnych. Firmy mają nie tylko możliwość realizowania prac badawczych wspólnie z naukowcami lub kupowania i wdrażania ich projektów. Mogą również tworzyć we własnych strukturach działy badawczo-rozwojowe z prawdziwego zdarzenia na potrzeby własne i innych przedsiębiorstw.

Nadrzędnym warunkiem we wszystkich dotacjach wspierających rozwój sektora B+R jest to, aby w wyniku projektu na rynek trafił nowy lub znacząco ulepszony produkt, usługa lub proces. Tak rozumiana innowacyjność w przypadku programu Inteligentny Rozwój powinna mieć wymiar co najmniej ogólnopolski. W programach regionalnych wymagania mogą być mniejsze. W odróżnieniu od lat poprzednich nie ma już możliwości uzyskania dotacji na opracowanie i wdrożenie rozwiązań, których efekty okażą się innowacyjne jedynie w odniesieniu do firmy, w której zostały zastosowane.

Kolejną różnicą między wsparciem z programu krajowego i programów regionalnych jest wartość realizowanych projektów. Chociaż podział ten nie w każdym działaniu jest tak jednoznaczny.

Na dobry początek

Dla firm, które nie mają jeszcze doświadczenia we współpracy z jednostkami badawczo-rozwojowymi, a chciałyby skorzystać z ich wiedzy w odniesieniu do mniej skomplikowanych i stosunkowo niedrogich usług, najkorzystniejszą formą wsparcia są bony na innowacje. To rodzaj dotacji, która pokrywa do 80 proc. kosztów zakupu usługi, której wartość kosztów kwalifikowalnych powinna się zamykać w przedziale 60–400 tys. zł. Powinna ona dotyczyć opracowania przez jednostkę naukową dla mikroprzedsiębiorcy, małego lub średniego przedsiębiorcy nowego lub znacząco ulepszonego produktu (wyrobu, usługi), technologii produkcji lub nowego projektu wzorniczego. Ocenie podlega użyteczność rezultatu dla przedsiębiorcy, zasadność, racjonalność oraz wpływ na potencjał rozwojowy firmy. W przypadku innowacji produktowej produkt powinien zaspokoić faktyczne zapotrzebowanie konsumentów i być konkurencyjny względem innych, podobnych produktów oferowanych na rynku. Jeżeli innowacja ma mieć charakter procesowy musi mieć pozytywny wpływ na cykl produkcyjny w przedsiębiorstwie oraz innych potencjalnych jej użytkowników lub znaczące podniesienie jakości świadczonych usług.

Premiowane będą projekty, w których w prace badawczo-rozwojowe przeprowadzane przez jednostkę naukową zostaną aktywnie włączeni ostateczni odbiorcy produktów lub usług, poprzez udział w testowaniu, recenzowaniu, opiniowaniu, identyfikacji potrzeb w zakresie nowego rozwiązania, usługi, prototypu wyrobu.

Za udzielanie wsparcia w postaci bonów na innowacje z programu krajowego odpowiada Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. W części województw analogiczne wsparcie, jednak o mniejszej wartości, jest udzielane z programów regionalnych.

Badania, rozwój, wdrożenie

Firmy, które zamierzają współpracować z jednostkami badawczo-rozwojowymi na większą skalę lub samodzielnie realizować prace ukierunkowane na opracowanie nowego lub znacząco ulepszonego rozwiązania, mają do dyspozycji dotacje przyznawane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju „Szybka ścieżka” i „Demonstrator” oraz analogiczne działania, dla mniejszych projektów, w programach regionalnych. Dofinansowaniu podlega faza badań, aż do przygotowania pierwszej produkcji. Mogą one obejmować budowę prototypów, a także linii pilotażowych.

Projekty takie muszą się zakończyć wdrożeniem gotowego produktu lub procesu, co jest rozumiane jako:

● wprowadzenie do oferty przedsiębiorstwa,

● sprzedaż licencji na użytkowanie,

● sprzedaż praw do rozwiązania.

Nowe rozwiązania powinny powstawać w toku badań przemysłowych, prac rozwojowych lub ich miksu. Te pierwsze wiążą się z wypracowaniem całkowicie nowych rozwiązań – nie tylko pod względem finalnego efektu, lecz także technologii czy materiałów umożliwiających jego osiągnięcie. Eksperymentalne prace rozwojowe to dążenie do nowych produktów, procesów lub usług poprzez zdobywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i biznesu.

W ramach „Szybkiej ścieżki” dotowane są projekty obejmujące badania przemysłowe i eksperymentalne prace rozwojowe, albo tylko te drugie. Z kolei „Demonstrator” oferuje dofinansowanie wyłącznie eksperymentalnych prac rozwojowych oraz wytworzenie na ich podstawie instalacji demonstracyjnej, czyli prototypu.

W obu rodzajach projektów możliwe jest dofinansowanie zakupów maszyn, urządzeń czy innych niezbędnych przyrządów, jednak pod warunkiem, że jest to niezbędne do uzyskania zamierzonego efektu.

Własne laboratorium

Kolejny rodzaj wsparcia dotyczy tworzenia własnych działów B+R przedsiębiorstw lub funkcjonujących niezależnie jednostek badawczo-rozwojowych świadczących usługi ogólnodostępne na rynku. Do dyspozycji znowu są programy regionalne oraz krajowy Inteligentny Rozwój. Tym razem za udzielanie dotacji w wymiarze ogólnopolskim odpowiada Departament Innowacji Ministerstwa Rozwoju.

Dofinansowane są inwestycje w aparaturę, sprzęt, technologie i inną niezbędną infrastrukturę.

Czynnikami decydującymi o przyznaniu dofinansowania są m.in.:

● opisany w agendzie badawczej zakres prac badawczo-rozwojowych, które przedsiębiorstwo zamierza realizować na wybudowanej lub zmodyfikowanej infrastrukturze, dobór i plan wykorzystania tej infrastruktury;

● zdolność przedsiębiorstwa do realizacji prac B+R, w tym potencjał kadrowy i doświadczenie w prowadzeniu prac B+R;

● planowany poziom nakładów na działalność B+R w stosunku do poziomu nakładów inwestycyjnych w przedsiębiorstwie.

Szerokie rozpowszechnienie

W części programów regionalnych oraz „Szybkiej ścieżce” i „Demonstratorze” dodatkowo premiowane w postaci wyższego poziomu dofinansowania projektu jest tzw. szerokie rozpowszechnienie, które oznacza, że w okresie trzech lat od zakończenia projektu jego wyniki:

● zostaną zaprezentowane na co najmniej trzech konferencjach naukowych i technicznych, w tym co najmniej jednej o randze ogólnokrajowej lub

● zostaną opublikowane w co najmniej dwóch czasopismach naukowych lub technicznych zawartych w wykazie czasopism opracowanym przez MNiSW lub powszechnie dostępnych bazach danych zapewniających swobodny dostęp do uzyskanych wyników badań (surowych danych badawczych), lub

● zostaną w całości rozpowszechnione za pośrednictwem oprogramowania bezpłatnego lub oprogramowania z licencją otwartego dostępu.

Ważne informacje

Program Inteligentny Rozwój, www.poir.gov.pl

● Bon na innowacje

– Pełna nazwa: Poddziałanie 2.3.2 Bony na innowacje dla MSP

– Budżet: 80 670 000 euro

– Instytucja: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, www.parp.gov.pl

– Dla kogo: mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa

– Nabory wniosków: do 30 stycznia 2017

– Warunki finansowe:

– maksymalny poziom dofinansowania kosztów kwalifikowalnych:

- mikro i małe przedsiębiorstwa – 80 proc.,

- średnie przedsiębiorstwa 70 proc.,

– wartość kosztów kwalifikowalnych projektu:

- minimum 60 tys. zł,

- maksimum 400 tys. zł.

● Szybka ścieżka

– Pełna nazwa: Poddziałanie 1.1.1 Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa

– Budżet: 1 879 958 563 euro

– Instytucja: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, www.ncbr.gov.pl

– Dla kogo: przedsiębiorstwa

– Nabory wniosków:

– dla MSP: do 29 lipca 2016 r.,

– dla MSP realizujących projekty w regionach słabiej rozwiniętych: 1 września – 30 grudnia 2016 r.

– Warunki finansowe:

– wartość kosztów kwalifikowalnych: 2 mln zł – 50 mln euro

– maksymalna wartość dofinansowania na jeden projekt:

- 20 mln euro – jeżeli więcej niż połowa kosztów kwalifikowalnych jest ponoszona na badania przemysłowe

- 15 mln euro – jeżeli więcej niż połowa kosztów kwalifikowalnych jest ponoszona na prace rozwojowe

● Demonstrator

– Pełna nazwa: Poddziałanie 1.1.2 Prace B+R związane z wytworzeniem instalacji pilotażowej/demonstracyjnej

– Budżet: 656.988.256 euro

– Instytucja: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, www.ncbr.gov.pl

– Dla kogo: przedsiębiorstwa

– Nabory wniosków:

– dla dużych przedsiębiorców – wsparcie eksperymentalnych prac rozwojowych związanych z tworzeniem linii pilotażowej: 6 lipca – 31 października 2016 r.

– dla MSP - wsparcie eksperymentalnych prac rozwojowych – weryfikacji nowych rozwiązań w warunkach zbliżonych do rzeczywistych i operacyjnych: nabór wniosków zakończony 29.02.2016 r., kolejny prawdopodobnie w przyszłym roku

– Warunki finansowe:

– wartość kosztów kwalifikowalnych: minimum 30 mln zł,

– maksymalna wartość dofinansowania na jeden projekt:

- 5 mln zł w przypadku MSP,

- 20 mln zł w przypadku dużych przedsiębiorstw.

● Dział B+R lub laboratorium

– Nazwa: Działanie 2.1 Wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw

– Budżet: 583 781 560 euro

– Instytucja: Ministerstwo Rozwoju, www.mr.gov.pl

– Dla kogo: przedsiębiorstwa

– Nabory wniosków: od 1 września do 31 października 2016 r.

– Warunki finansowe:

– wartość kosztów kwalifikowalnych: 2 mln zł – 50 mln euro,

– maksymalny poziom dofinansowania zależy od rodzaju pomocy i lokalizacji projektu i wielkości firmy:

- pomoc regionalna od 10 do 70 proc.,

- pomoc na prace rozwojowe od 25 do 45 proc.,

- pomoc de minimis od 25 do 45 proc.

Regionalne Programy Operacyjne

Analogiczne dotacje na mniejsze projekty są dostępne w programach regionalnych. Szczegółowe informacje są na stronach programów, dostępnych poprzez portal www.FunduszeEuropejskie.gov.pl.

Więcej informacji o Funduszach Europejskich na:

www.FunduszeEuropejskie.gov.pl

● oraz w Punktach Informacyjnych Funduszy Europejskich www.FunduszeEuropejskie.gov.pl/punkty

WEBINARIUM

Fundusze Europejskie dla przedsiębiorczych

● Dotacje na założenie działalności gospodarczej w PO WER i RPO: Ministerstwo Rozwoju

● Kompleksowe wsparcie start-upów: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

● E-Pionier – wsparcie dla programistów: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju

PROJEKT JEST WSPÓŁFINANSOWANY ZE ŚRODKÓW FUNDUSZU SPÓJNOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ

Monika Niewinowska