Aby skorzystać z funduszy europejskich, nie trzeba wypełniać skomplikowanych wniosków. Porady, szkolenia, pożyczki czy poręczenia kredytowe są dostępne niemal od zaraz
Panuje opinia, że korzystanie z Funduszy Europejskich jest skomplikowane, wymaga przygotowywania obszernych wniosków i stosowania się do drobiazgowych wymagań formalnych. Rzeczywiście, uzyskanie dotacji jest sporym wyzwaniem, jednak nie jest to jedyny sposób korzystania z unijnego wsparcia. Coraz szerszy jest wachlarz możliwości udostępnianych przedsiębiorcom czy osobom bezrobotnym w bardzo przystępny sposób.
Pieniądze na rozwój
Jedną z najczęściej wskazywanych barier rozwoju polskich przedsiębiorstw jest utrudniony dostęp do kapitału. Dlatego część Funduszy Europejskich przeznaczana jest na wypełnienie tej luki na rynku usług finansowych. Jednak, wbrew utartym przekonaniom, unijne pieniądze na rozwój firm to nie tylko dotacje. Finansowane są w ten sposób bardziej i mniej skomplikowane instrumenty finansowe.
Najprostsze w formie są kredyty, pożyczki i poręczenia. Środki na ten cel trafiają do wyspecjalizowanych instytucji, takich jak fundusze pożyczkowe i poręczeniowe oraz banki, które w dalszej kolejności udostępniają je przedsiębiorcom. Ci ostatni przechodzą procedury podobne jak w przypadku standardowych usług finansowych. Z reguły nie są też obciążeni dodatkowymi obowiązkami związanymi już z samym wykorzystaniem uzyskanych pieniędzy. Kredyty i pożyczki są udzielane na określony cel, a ich spłata jest rozłożona na raty. Oprocentowanie i ewentualne koszty dodatkowe są zazwyczaj atrakcyjne w porównaniu z ofertą komercyjną. Kwoty udostępniane w ten sposób sięgają kilkuset tysięcy, a niekiedy nawet miliona złotych. Wsparcie w tej formie wymaga co prawda od przedsiębiorcy zwrotu, jednak w wielu przypadkach może okazać się znacznie korzystniejsze niż bezzwrotna dotacja. Oprócz minimalnych wymagań formalnych ma dodatkową zaletę – pozwala zachować elastyczność działania. Inwestycji poczynionych za środki uzyskane z tzw. instrumentów zwrotnych nie obowiązuje zasada trwałości występująca w dotacjach. Oznacza to, że nie ma wskazanego okresu, w którym przedsiębiorca musi utrzymać w niezmienionym stanie inwestycję czy też powiązane z nią zatrudnienie. Przy dotacjach jest to okres 3 lub 5 lat, w zależności od wielkości firmy i niekiedy może ograniczać pole działania w przypadku pojawiających się problemów czy też potrzeb zmian. Maszyny czy urządzenia zakupione za pieniądze z kredytu lub pożyczki można w dowolnym momencie sprzedać lub zmodyfikować.
Dla młodych i przedsiębiorczych
Na wsparcie finansowe z Funduszy Europejskich mogą też liczyć osoby, które dopiero chcą się stać przedsiębiorcami. Na uruchomienie niewielkich biznesów przez osoby pozostające bez zatrudnienia udzielane będą pożyczki w kwotach kilkudziesięciu tysięcy złotych lub granty nieprzekraczające 40 tys. zł. Te ostatnie zarezerwowane są jednak wyłącznie dla osób w wyjątkowo trudnej sytuacji, na przykład w wieku 50+.
Dla młodych firm wyróżniających się dużą innowacyjnością i nowoczesnością technologii, które zastrzyk finansowy może wywindować do rangi liderów krajowych, a nawet międzynarodowych, przewidziane są bardziej zaawansowane instrumenty finansowe. Unijne pieniądze mogą w nie na przykład zainwestować fundusze podwyższonego ryzyka. Inwestor staje się udziałowcem w firmie, jednak już na wstępie zastrzeżone jest, że po określonym czasie wycofa się z przedsięwzięcia, odsprzedając swoje udziały. Górną granicą wartości takiej inwestycji jest 200 tys. euro. Koszt uzyskania kapitału nie jest z góry określony i zależy od sukcesu firmy. Inwestor może zyskać – jeżeli przedsięwzięcie okaże się komercyjnym strzałem w dziesiątkę i wartość firmy wzrośnie, lub stracić w przypadku niepowodzenia. Ryzyko rozkłada się na obie strony tego układu, dlatego też korzystając z takiej formy finansowania, trzeba się liczyć z tym, że inwestor będzie miał swój udział w zarządzaniu firmą.
Wyższe kwalifikacje
Czynnikiem decydującym w dzisiejszych czasach o sukcesie jest wiedza. Dotyczy to zarówno firm i ich pracowników, jak i osób konkurujących na rynku pracy. Jednak korzystanie z kursów, szkoleń czy studiów podyplomowych często przekracza możliwości finansowe osób tym zainteresowanych. Dzięki dofinansowaniu z Funduszy Europejskich oferta ta staje się o wiele bardziej dostępna. Przedsiębiorcy, szczególnie mikro, mali i średni, będą mogli uzyskać dofinansowanie do dowolnie wybranych usług edukacyjnych lub doradczych, których oferta znajdzie się w ogólnopolskim Rejestrze Usług Rozwojowych. Cała procedura przebiegać będzie w sposób prosty i nieprzeformalizowany. Podnosić kwalifikacje będą mogli zarówno właściciele firm, jak i ich pracownicy.
Również osoby mające problemy na rynku pracy – bezrobotne lub zagrożone bezrobociem – będą mogły liczyć na wsparcie edukacyjne. Często znalezienie zatrudnienia wymaga nabycia nowych umiejętności zawodowych lub personalnych. Takie szkolenia oferowane będą bezpłatnie, jako element szerszych działań mających na celu przywrócenie aktywności zawodowej.
Usługi dodatkowe
Z Funduszy Europejskich finansowane są też przedsięwzięcia stwarzające obecnym i przyszłym przedsiębiorcom przyjazne warunki do rozwoju. W całym kraju zrealizowane zostały na przykład inwestycje w inkubatory i parki technologiczne. Lokowanie w nich działalności stwarza wiele korzyści – począwszy od dostępu do wyspecjalizowanej infrastruktury i laboratoriów, poprzez wsparcie doradcze aż po wspólne działania promocyjne i marketingowe.
Realizowane są też projekty, które mają na celu umożliwienie promocji ciekawych pomysłów na biznes wśród potencjalnych inwestorów wspierających ich rozwój i komercjalizację. Najczęściej przybierają one formę platform elektronicznych, których użytkownicy mogą też brać udział w spotkaniach networkingowych.
Specjalne wsparcie udostępniane jest też firmom planującym ekspansję międzynarodową. Sieć wyspecjalizowanych Centrów Obsługi Inwestorów i Eksporterów przygotowuje na ich zlecenie opracowania dotyczące uwarunkowań specyficznych dla poszczególnych krajów i branż. Wydaje też publikacje przydatne w procesie zdobywania zagranicznych rynków.
Bezpłatnie i bez zbędnych formalności zasięgnąć można również wiedzy na temat możliwości, jakie dają nam Fundusze Europejskie. W Polsce działa ponad 70 punktów informacyjnych Funduszy Europejskich. Dodatkowo organizowane są konsultacje w punktach mobilnych, które w konkretnych terminach pojawiają się nawet w najmniejszych miejscowościach. Doradcy są też dostępni telefonicznie.