Ochroną zostanie objętych około 72 tys. miejsc pracy w firmach, które tracą na rosyjskim embargu. Chodzi m.in. o transport, handel i przetwórstwo
Jacek Męcina, wiceminister pracy i polityki społecznej / DGP / Wojtek Gorski

Ministerstwo Pracy chce znowelizować ustawę antykryzysową, czyli ustawę z 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach dotyczących ochrony miejsc pracy. Przygotowało już odpowiedni projekt. Dziś trafi on do konsultacji. To odpowiedź na oczekiwania wyrażone przez premier Ewę Kopacz w exposé.

Dotarliśmy do dokumentu. Wynika z niego, że firmy dotknięte rosyjskim embargiem będą mogły liczyć na taką pomoc, jaką w poprzednich latach otrzymywały przedsiębiorstwa, w które uderzył globalny kryzys finansowy. W praktyce otrzymają więc dopłaty do pensji (w tym do składek na ubezpieczenia społeczne) wypłacanych pracownikom podczas przestoju lub w okresie ograniczeń w czasie pracy, a ponadto dofinansowanie do szkoleń. Pieniądze będą im przekazywane maksymalnie przez 6 miesięcy.

– Pomoc skierujemy do przedsiębiorców, którzy w swojej działalności handlowej, przetwórczej, transportowej lub usługowej doznali ograniczeń w obrocie na krajowym lub zagranicznym rynku z przyczyn niezależnych od siebie, a wynikających z czasowego ograniczenia wwozu towarów na terytoria innych krajów – wyjaśnia Jacek Męcina, wiceminister pracy.

Projekt precyzuje, jaki konkretnie biznes otrzyma wsparcie, poprzez odwołanie do wybranych kodów PKD.

Aby zdobyć dofinansowanie, trzeba będzie wykazać odpowiedni spadek obrotów w ciągu trzech kolejnych miesięcy przypadających po 6 sierpnia 2014 roku w porównaniu z analogicznymi miesiącami poprzedniego roku.

Pieniądze na wsparcie, w sumie 500 mln zł, mają pochodzić z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Będą do wykorzystania w latach 2015-2016

Przedsiębiorstwa mogłyby się zwracać o pomoc w latach 2015–2016

Dziś do konsultacji społecznych trafi przygotowany przez resort pracy projekt ustawy uprawniającej do pomocy państwa przedsiębiorców dotkniętych ograniczeniami wwozu produktów na terytoria innych krajów. Przepisy określające zasady udzielania pomocy i warunki, jakie trzeba spełnić, by ją uzyskać, znajdą się w znowelizowanej ustawie z 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy (Dz.U. z 2013 r. poz. 1291). Przy czym resort pracy nie zakłada przyznania szczególnych świadczeń firmom dotkniętym embargiem Rosji. Będą one mogły skorzystać z powszechnie obowiązujących rozwiązań antykryzysowych.
Kto skorzysta
Kluczowym elementem projektu jest określenie katalogu przedsiębiorców, którzy będą mogli pozyskać pieniądze na ochronę etatów w swoich zakładach. Resort pracy zaproponował, by o świadczenia mogły się ubiegać firmy, u których przeważający rodzaj działalności gospodarczej zalicza się do handlu, przetwórstwa lub transportu. Podstawą do weryfikacji będzie wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej określony na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2007 r. nr 25, poz. 1885 ze zm.). O wsparcie będą mogli się starać prowadzący działalność określoną w sekcji C, G i H PKD.
Jednak działanie w określonej branży nie będzie automatycznie upoważniać do pomocy. Pracodawca będzie musiał wykazać, że doznał z przyczyn od siebie niezależnych ograniczeń ilościowych lub wartościowych w obrocie handlowym na krajowych lub zagranicznych rynkach w następstwie wystąpienia czasowego ograniczenia wwozu towarów na terytoria innych państw.
Przedsiębiorca będzie musiał wykazać 15–procentowy spadek obrotów gospodarczych. Przy weryfikacji tego kryterium pod uwagę będą brane obroty w ciągu dowolnie wskazanych 3 kolejnych miesięcy kalendarzowych przypadających w okresie po 6 sierpnia 2014 r., w porównaniu do tych samych 3 miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego. Za miesiąc będzie się także uważać 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, jeśli trzymiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego.
Przedsiębiorcy na razie ostrożnie wypowiadają się o przygotowanym projekcie.
– Oczywiście, popieramy wszelkie działania prewencyjne zmierzające do utrzymania miejsc pracy. Wiadomo, że tańsze jest utrzymanie zatrudnienia niż jego odbudowywanie. Ważne jest jednak, by precyzyjnie określić krąg przedsiębiorców, którzy skorzystają ze wsparcia. Pod tym kontem pracodawcy będą analizować propozycje rządu – mówi Grażyna Spytek-Bandurska, ekspert Konfederacji Lewiatan.
Co można zyskać
Każdy pracodawca, który z powodu dekoniunktury zostanie zmuszony do przestoju lub ograniczenia czasu pracy załogi, będzie mógł ubiegać się o świadczenia z FGŚP na częściowe zaspokojenie i zrekompensowanie wynagrodzeń załogi, dla której nie było zajęcia. Oczywiście wprowadzenie przestoju lub ograniczenie wymiaru czasu pracy musi być wprowadzone w porozumieniu ze związkami zawodowymi, a tam gdzie ich nie ma, z przedstawicielami załogi. Pomoc obejmuje także opłacenie składek na ubezpieczenie społeczne pracowników od wypłaconych świadczeń.
Rząd planuje, by pomoc była wypłacana od 1 lutego 2015 r. Dla firm to za późno.
– Oczekiwaliśmy szybszej i bardziej zdecydowanej reakcji rządu na embargo. Do lutego przyszłego roku wiele firm transportowych upadnie, a ludzie w nich zatrudnieni trafią na bruk. Pomoc dla przedsiębiorców np. polegająca na ulgach czy czasowym zwolnieniu z opłacania składek na ZUS powinna być uruchomiona natychmiast – stwierdza Jan Buczek, prezes Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych.
Etap legislacyjny
Projekt w konsultacjach
Chcemy, by pomoc jak najszybciej trafiła do przedsiębiorców
Projekt zmian został przygotowany w ekspresowym tempie, gdyż zależało nam, by pomoc jak najszybciej dotarła do firm dotkniętych rosyjskimi sankcjami. Ochrona potencjału zatrudnienia, która będzie się odbywać na zasadach przyjętych w obowiązującej ustawie o ochronie miejsc pracy, pozwoli zmniejszać koszty zatrudnienia w sytuacji ograniczenia działalności firmy w związku ze spadkiem obrotów. Pomoc będą realizować wojewódzkie urzędy pracy na zasadach przewidzianych w ustawie, a więc by ją uzyskać, wystarczy uproszczona forma wniosku z wraz z oświadczeniem przedsiębiorcy. Liczymy, że dzięki nowym rozwiązaniom ochronimy blisko 72 tys. miejsc pracy. Do połowy listopada chcemy zakończyć konsultacje projektu i po akceptacji rządu jak najszybciej skierujemy go do parlamentu. Mimo napiętego harmonogramu pomoc powinna ruszyć już od 1 lutego 2015 r.