Przede wszystkim rząd Beaty Szydło zamierza wprowadzić znaczące zmiany w emeryturach mundurowych, ale korektę czekają także świadczenia dla rolników. Nie ma co prawda mowy o likwidacji KRUS, ale osoby z gospodarstwem o areale do jednego hektara mają zostać włączone do ZUS. Dokładnie jakie zmiany emerytalne planuje rząd dla mundurowych i rolników, dowiesz się tutaj>>
Jak teraz dostać emeryturę rolniczą? Według obecnie obowiązujących przepisów, prawo do rolniczej emerytury przysługuje osobom ubezpieczonym w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) jako rolnicy lub ich domownicy - czyli członkowie rodziny rolnika, którzy pracują w gospodarstwie, ale nie łączy ich z rolnikiem stosunek pracy. Świadczenie przysługuje, o ile rolnik lub jego krewny:
- osiągnął wiek emerytalny - obecnie wynosi on docelowo 67 lat dla kobiet i mężczyzn, ale planowane jest jego obniżenie (Osiecki: Poczekaj z emeryturą. Dostaniesz dużo więcej>>),
- podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat (100 kwartałów).
Te warunki muszą zostać spełnione łącznie. W przypadku okresów podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu chodzi o okresy:
- podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990,
- prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.,
- od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi, czyli okresy składkowe (na przykład zatrudnienie czy służba wojskowa) lub nieskładkowe (na przykład urlop wychowawczy) - nie uwzględnia się tym przypadku osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r.
A co z osobami, które prowadziły gospodarstwo (KRUS) i pracowały na podstawie umowy o pracę (ZUS)? Jeśli rolnik był ubezpieczony zarówno w ZUS, jak i KRUS, to może otrzymać podwójne świadczenie wypłacane z dwóch systemów, o ile urodził się do 31 grudnia 1948 r., a jego świadczenia w systemie powszechnym są ustalane w sposób kapitałowy.
Tak więc osobom urodzonym przed 1 stycznia 1949 r. do okresu ubezpieczenia w KRUS można doliczyć okresy z ZUS, o ile wysokość tych ostatnich nie wystarcza do przyznania emerytury przez Zakład. KRUS wlicza wtedy w wymiarze półtorakrotnym okresy składkowe ZUS do emerytury rolniczej. I odwrotnie: osoby, które mają za mały staż w KRUS, aby otrzymać świadczenie rolnicze, dostaną je w ZUS, a Zakład zwiększy emeryturę o okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników. W tym wypadku zwiększenie wyniesie po 1 proc. emerytury podstawowej za każdy rok podlegania ubezpieczeniu rolników.
Jednak rolnicy urodzeni po 31 grudnia 1948 r. już nie mogą doliczać do stażu w KRUS okresów ubezpieczenia w ZUS. Ale odwrotnie - ZUS uwzględni także w tym wypadku okresy opłacania składek na ubezpieczenie rolnicze. Więcej o tym, kiedy rolnik może ubiegać się o emeryturę w KRUS i ZUS dowiesz się tutaj>>
Jaka jest wysokość rolniczej emerytury? Składa się na nią część składkowa i uzupełniająca. Jeśli rolnik zaprzestanie działalności rolniczej, otrzyma pełną wysokość świadczenia. W innym wypadku część uzupełniająca emerytury może zostać zawieszona w całości lub części (25 proc. lub 50 proc.).
Jeśli rolnik nie osiągnął jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, może - tak jak ubezpieczeni w ZUS - uzyskać prawo do wcześniejszej emerytury, jeżeli:
- osiągnął wiek 55 lat w przypadku kobiet albo 60 lat w przypadku mężczyzn,
- podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 30 lat,
- zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej.
Jednak wcześniejsza emerytura będzie przyznawana tylko rolnikom, którzy spełnią łącznie te warunki do dnia 31 grudnia 2017 roku.
Rolnicy mają prawo ubiegać się również o emeryturę częściową, o ile spełnią łącznie warunki:
- osiągnęli wiek co najmniej 62 lata dla kobiet i co najmniej 65 lata dla mężczyzn,
- podlegali rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn.
Wysokość emerytury częściowej wynosi 50 proc. podstawowej emerytury rolniczej, ale nie podlega podwyższeniu do kwoty świadczenia podstawowego. Natomiast emerytura częściowa nie jest zmniejszana, nawet jeśli uprawniony nadal prowadzi działalność rolniczą.