Jeżeli ubezpieczona osoba pracuje, może ubiegać się o doliczenie składek. I to już w styczniu. Także wtedy, gdy od przyznania emerytury nie upłynął jeszcze pełen rok.
Emerytura obliczana według nowych zasad przysługuje osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 r., a także tym spośród urodzonych przed 1949 r., którzy z wnioskiem o przyznanie świadczenia wystąpili po 2008 r. i kontynuują ubezpieczenia po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. Zasady obliczenia nowej emerytury, zarówno pierwszorazowego, jak i ponownego, są zupełnie inne niż ma to miejsce w przypadku emerytury obliczanej ,,po staremu”.

Zależnie od kapitału

Ustalając wysokość nowej emerytury, ZUS dokonuje podzielenia podstawy jej obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia, właściwe dla wieku przejścia wnioskodawcy na to świadczenie.
Podstawą obliczenia emerytury jest suma zwaloryzowanego kapitału początkowego (odtwarzającego przebieg ubezpieczenia do końca 1998 r.), składek na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowanych od 1 stycznia 1999 r. na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS, a w przypadku osób będących członkami otwartego funduszu emerytalnego, także środków zewidencjonowanych na subkoncie. Tych ostatnich nie uwzględnia się wtedy, gdy osoba wnioskująca o świadczenie spełnia warunki do uzyskania okresowej emerytury kapitałowej lub zgłosiła wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w OFE na dochody budżetu państwa w celu uzyskania wcześniejszej emerytury.

Trzeba rozwiązać umowę o pracę

Osoba, która nabyła prawo do emerytury (zarówno z tytułu ukończenia powszechnego, jak i wcześniejszego wieku emerytalnego) musi rozwiązać swój dotychczasowy stosunek pracy, aby pobierać przyznane świadczenie. W przeciwnym razie przysługująca jej emerytura podlega zawieszeniu, bez względu na wysokość przychodu. Jeśli po rozwiązaniu stosunku pracy wykonuje ona działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczeń społecznych, a nie ukończyła jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, musi uważać, aby uzyskiwany przychód nie przekroczył określonych progów zarobkowych. Pierwszy z nich to 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale (obecnie 2646,80 zł), którego przekroczenie powoduje odpowiednie zmniejszenie emerytury. Drugi próg zarobkowy wynosi 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (obecnie 4915,50 zł). W razie jego przekroczenia ZUS zawiesza wypłacane świadczenie. Po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego emeryt może dorabiać w nieograniczonej wysokości, bez konsekwencji dla wypłacanego świadczenia.
W związku z uzyskiwanym wynagrodzeniem emeryt pracujący po przyznaniu świadczenia ma na swoim indywidualnym koncie w ZUS ewidencjonowane nowe składki emerytalne. Dzięki temu, po określonym czasie może wystąpić z wnioskiem o przeliczenie emerytury, z uwzględnieniem tych składek.

Najwcześniej w nowym roku

Obowiązujące przepisy przewidują pewne ograniczenia co do czasu złożenia wniosku o ponowne obliczenie emerytury, z uwzględnieniem nowych składek emerytalnych. Wniosek ten zostanie bowiem pozytywnie rozpatrzony tylko wtedy, gdy został zgłoszony po ustaniu ubezpieczenia, a jeśli emeryt nadal w nim pozostaje – po upływie roku kalendarzowego.
Wymógł zgłoszenia wniosku przez emeryta pozostającego w ubezpieczeniu po upływie roku kalendarzowego nie oznacza jednak, że od czasu przyznania emerytury musi upłynąć pełne 12 miesięcy. Wystarczy, że wniosek zostanie złożony po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym wnioskodawca nabył prawo do emerytury. Tym samym emeryt, któremu przyznano świadczenie w 2014 r., a który podlegał ubezpieczeniom po nabyciu tych uprawnień, już w styczniu 2015 r. może zgłosić wniosek o ponowne obliczenie emerytury.
Osoba, która po przeliczeniu emerytury nadal pracuje, może powtórnie zgłosić wniosek o uwzględnienie nowo zgromadzonych składek emerytalnych i podwyższenie swojego świadczenia. Ważne tylko, aby – tak jak w przypadku wniosku pierwszorazowego –zaczekała z tym do początku roku kalendarzowego następującego po roku, w którym zgłaszała ostatni wniosek. [przykład 1]

Sposób zaliczenia

Dokonując ponownego ustalenia nowej emerytury dla pracującego świadczeniobiorcy, ZUS ustala najpierw kwotę składek emerytalnych, zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury, do miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne jej ustalenie. Następnie kwotę tych składek (odpowiednio zwaloryzowanych) dzieli przez średnie dalsze trwanie życia, ustalone dla wieku uprawnionego, obowiązujące w dniu, w którym zgłosił wniosek o przeliczenie emerytury. Ustalona w ten sposób kwota podlega doliczeniu do wypłacanego dotychczas świadczenia. [przykład 2]
Ważne
Osoba, która nabyła prawo do emerytury (zarówno z tytułu ukończenia powszechnego, jak i wcześniejszego wieku emerytalnego) musi rozwiązać swój dotychczasowy stosunek pracy, aby pobierać przyznane świadczenie
PRZYKŁAD 1
Pierwsze żądanie
Henryk D. w czerwcu 2014 r. nabył prawo do emerytury obliczonej na nowych zasadach. Niedługo po jej przyznaniu ponownie podjął zatrudnienie. Z pierwszym wnioskiem o przeliczenie świadczenia może wystąpić już w styczniu 2015 r. ZUS uwzględni wtedy składki zewidencjonowane od czerwca do grudnia 2014 r. Jeśli po tym czasie nadal będzie pozostawał w ubezpieczeniu, kolejne przeliczenie będzie możliwe na wniosek złożony najwcześniej w styczniu 2016 r.
PRZYKŁAD 2
Podwyższenie wypłaty
Maria K. (ur. 15 października 1953 r.) w lutym 2014 r., po uprzednim rozwiązaniu stosunku pracy, uzyskała prawo do emerytury. ZUS obliczył świadczenie ze składek emerytalnych i kapitału początkowego, ustalając je w kwocie 2245,50 zł. Od 1 marca 2014 r. uprawniona ponownie pozostaje w stosunku pracy i na początku stycznia 2015 r. wystąpiła z wnioskiem o przeliczenie emerytury, z uwzględnieniem nowych składek emerytalnych. ZUS przychylił się do tego wniosku. W tym celu podzielił sumę składek zewidencjonowanych w miesiącach luty – grudzień 2014 r. (14 340,60 zł) przez średnie dalsze trwanie życia dla osoby w wieku 61 lat i 2 miesiące (246,1 miesięcy). Podwyżka emerytury wyniosła 58,27 zł. W wyniku zsumowania jej z dotychczasową kwotą świadczenia nowa jego wysokość wynosi 2303,77 zł.
Podstawa prawna
Art. 25-26 i art. 108 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1440 ze zm.).
Komunikat prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 26 marca 2014 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn (M.P. z 2014 r. poz. 245).