Będzie zmiana ustawy o PIP. Dzięki niej inspekcja będzie mogła wpisywać lub wykreślać pracowników z wykazu osób wykonujących prace w szczególnych warunkach.
Ministerstwo Pracy zadeklarowało podjęcie prac nad nowelizacją ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2012 r. poz. 404 ze zm.). Jak informuje wiceminister Marek Bucior, celem zmian będzie umożliwienie inspektorom pracy przeprowadzania merytorycznej oceny zasadności umieszczania pracowników w prowadzonej przez płatnika składek ewidencji pracowników zatrudnionych w trudnych warunkach.
– To dobrze, że resort w końcu dostrzegł problem i rozpoczął prace nad zmianą przepisów. My jednak niezależnie od działań rządu przygotowaliśmy własny projekt zmiany prawa dotyczący uprawnień PIP w zakresie egzekwowania wpisów pracowników do ewidencji osób pracujących w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Możliwe, że jeszcze w tym roku jako inicjatywa poselska trafi do laski marszałkowskiej – komentuje Wiesława Taranowska, wiceprzewodnicząca OPZZ.

Wreszcie jest efekt

Państwowa Inspekcja Pracy od ponad roku bezskutecznie wnioskowała do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej o nowelizację ustawy o PIP, która m.in. pozwoliłaby inspektorowi pracy nakazać przedsiębiorcy umieszczenie pracownika w ewidencji osób wykonujących prace w szczególnym charakterze. Sprawą rozszerzenia kompetencji inspektorów pracy zajęła się prof. Irena Lipowicz.
W piśmie skierowanym do szefostwa resortu w październiku br. RPO zaapelowała o podjęcie inicjatywy ustawodawczej umożliwiającej inspektorom pracy wydawanie nakazów umieszczenia pracowników w ewidencji wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Obecne przepisy są w tym zakresie niejednoznaczne i w efekcie sądy administracyjne ograniczają uprawnienia inspektorów PIP do skutecznego nakazania przedsiębiorcom wpisania pracownika do ewidencji. Tymczasem – co podkreśliła RPO – zgodnie z ustawą z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2008 r. nr 237, poz. 1656 ze zm.) jednym z warunków skorzystania z prawa do pomostówki jest figurowanie w wykazie wykonujących pracę o szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach.
Wystąpienie prof. Lipowicz przyniosło efekt. Wiceminister pracy Marek Bucior poinformował właśnie RPO, że resort po gruntownej analizie problemu podjął decyzję o rozpoczęciu prac nad projektem nowelizacji ustawy o PIP.
– Z zadowoleniem przyjęliśmy informację o opracowaniu przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej projektu zmian w naszej ustawie. Mam nadzieję, że dzięki temu zostaną zwiększone, a właściwie doprecyzowane zadania inspektorów w zakresie kontroli wykazów pracy i ewidencji pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Tym bardziej że o dokonanie takich zmian wnioskowaliśmy już ponad rok temu – komentuje Iwona Hickiewicz, główny inspektor pracy. – Nowelizacja ustawy powinna przyczynić się do skutecznego egzekwowania obowiązków pracodawców – dodaje.

Związki chcą więcej

Tymczasem w listopadzie Ogólnopolski Związek Zawodowy Straży Ochrony Kolei zwrócił się do rzecznika praw obywatelskich z prośbą, by ten wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie ustawy o emeryturach pomostowych. W jego ocenie, a także niezależnych ekspertów, istnieje bowiem kolizja przepisów dotyczących uprawnień pracodawców (ustalają wykazy stanowisk, na których jest wykonywana praca w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze), Państwowej Inspekcji Pracy (kontroluje wpisy do wykazów) a ZUS, który dopiero po latach ocenia, czy dany rodzaj pracy uprawniał do świadczenia.

350 tys. - od tylu pracowników firmy odprowadzają składki na Fundusz Emerytur Pomostowych

11,1 tys. - tyle osób pobiera obecnie emeryturę pomostową