Renciści, którym ubezpieczyciel przyznał świadczenie do ukończenia powszechnego wieku emerytalnego obowiązującego do końca 2012 r., będą mogli je pobierać do czasu osiągnięcia tego odpowiednio wydłużonego. Przedłużenie uprawnienia nastąpi bez konieczności stawienia się u lekarza orzecznika.
1 stycznia 2013 r. weszła w życie ustawa z 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw, przewidująca wydłużanie powszechnego wieku emerytalnego. Zgodnie z nowymi przepisami będzie on podwyższany stopniowo – dla mężczyzn urodzonych po 31 grudnia 1947 r. oraz dla kobiet urodzonych po 31 grudnia 1952 r. Dla osób z datą urodzenia w każdym kolejnym kwartale wiek emerytalny będzie podwyższony o miesiąc. Docelowo ma wynosić 67 lat dla wszystkich.

Odpowiedni staż

Ta zmiana będzie miała szczególne znaczenie dla osób pobierających rentę z tytułu niezdolności do pracy przyznaną do ukończenia powszechnego wieku emerytalnego obowiązującego do 31 grudnia 2012 r.
Jednym z warunków uzyskania tego świadczenia jest wydanie przez lekarza orzecznika lub komisję lekarską ZUS decyzji stwierdzającej u wnioskodawcy całkowitą lub częściową niezdolność do pracy. Zasadą jest, że może ona być orzeczona na okres nie dłuższy niż 5 lat.
Ale są też wyjątki. Jeden z nich (przewidziany w art. 13 ust. 3a ustawy emerytalnej) dotyczy osób, które co najmniej przez 5 ostatnich lat poprzedzających dzień badania lekarskiego były uprawnione do renty z tytułu niezdolności do pracy, a do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego brakuje im mniej niż 5 lat. W takim przypadku, jeśli zgłoszą wniosek o przyznanie renty na dalszy okres i zachodzą przesłanki medyczne do ponownego orzeczenia niezdolności do pracy, organ ZUS orzeka tę niezdolność do dnia osiągnięcia odpowiedniego wieku. Do końca 2012 r. było to 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Od 1 stycznia 2013 r., w związku ze stopniowym wydłużaniem wieku emerytalnego, jeśli zajdą przesłanki do orzeczenia niezdolności do pracy w trybie art. 13 ust. 3a ustawy emerytalnej, ZUS będzie orzekał ją do czasu ukończenia odpowiednio podwyższonego wieku emerytalnego (zróżnicowanego w zależności od daty urodzenia wnioskodawcy).

Zachowane prawa

W związku z reformą przepisy nowelizacji z 11 maja 2012 r. przewidują też szczególne rozwiązanie dla osób, które w dniu wejścia jej w życie (1 stycznia 2013 r.) są uprawnione do renty z tytułu niezdolności do pracy przyznanej do dnia osiągnięcia dotychczasowego wieku emerytalnego. Inaczej bowiem osoby te straciłyby prawo do niej, nie mając jeszcze możliwości uzyskania świadczenia na podstawie zmienionych regulacji. Na mocy wspomnianej nowelizacji zachowają jednak swoje uprawnienia aż do dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego. Od następnego dnia ZUS przyzna im z urzędu emeryturę (chyba że do końca miesiąca, w którym ukończą ten wiek, zgłoszą wniosek o przyznanie świadczenia – wtedy ZUS przyzna im emeryturę na wniosek).

Nowe legitymacje

Z uzyskanych informacji wynika, że do osób pobierających 1 stycznia 2013 r. rentę z tytułu niezdolności do pracy zostaną wysłane powiadomienia o zachowaniu uprawnień do tego świadczenia do dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego. Jeżeli prawo do niego będzie zawieszone, powiadomienia zostaną wysłane po wznowieniu wypłaty.
Do powiadomienia dołączona zostanie również nowa legitymacja emeryta – rencisty z odpowiednio wydłużonym okresem uprawnień do świadczenia (poprzednio wydana straci bowiem ważność z dniem osiągnięcia obecnie obowiązującego wieku emerytalnego).
Podstawa prawna
Art. 13, 24a i 27a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227 z późn. zm.).
Art. 1 i 17 ustawy z 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012 r., poz. 637).