Reforma emerytalna zniosła emeryturę częściową, ale nadal można starać się o pomostówkę czy świadczenie przedemerytalne.

Od 1 października 2017 roku obniżony został powszechny wiek emerytalny, który wynosi teraz 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn. W efekcie na emeryturę już mogą przejść osoby, które:

  • skończą 60 lub 65 lat po 30 września 2017 roku,
  • skończyły 60 lub 65 lat do 30 września 2017 roku, ale nie osiągnęły do tego czasu podwyższonego wieku emerytalnego (67 lat),
  • do 30 września 2017 roku osiągnęły podwyższony wiek emerytalny, a nie miały przyznanej emerytury powszechnej.

W każdym przypadku przejście na emeryturę zależy od decyzji osoby, która spełniła wymagane prawem warunki. Zobacz, jak dokładnie ubiegać się o emeryturę na nowych zasadach>> Poza emerytura przyznawaną na zasadach powszechnych część seniorów może starać się o wcześniejsze świadczenia.

Emerytura pomostowa. Osoby rodzone po 31 grudnia 1948 r. mogą więc nadal ubiegać się o emerytury pomostowe, jeśli:

  • ukończyły co najmniej 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna),
  • posiadają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn;
  • udowodniły okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat.

Chodzi o pracę przed 1 stycznia 1999 r. w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienioną w dotychczasowych przepisach lub w nowych wykazach prac, czy też pracę po 31 grudnia 2008 r. wymienioną w nowych wykazach prac. Kto dokładnie wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, dowiesz się tutaj>>

Prawo do emerytury pomostowej przysługuje także rolnikom. A co z wcześniejszymi emeryturami rolników od 2018 roku?

Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury (po waloryzacji od 1 marca 2018 r. kwota najniższej gwarantowanej emerytury wyniesie 1028,90 zł), a oblicza się ją poprzez podzielenie podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według tablicy średniego dalszego trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o przyznanie tej emerytury.

Świadczenie przedemerytalne. Natomiast osoby, które straciły pracę z winy pracodawcy - między innymi z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy - mogą starać się o świadczenie przedemerytalne. Mają do niego prawo również byli renciści oraz osoby, które przestały prowadzić pozarolniczą działalność gospodarczą ze względu na upadłość.

Jednym z podstawowych warunków otrzymania świadczenia przedemerytalnego jest nabycie uprawnienia do zasiłku dla bezrobotnych i pobieranie go przez 6 miesięcy (180 dni). W tym czasie dana osoba nie może bez uzasadnionej przyczyny odmówić przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych. Ponadto bezrobotny musi ukończyć minimalnie 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni) i wykazać się przynajmniej 20-letnim (dla kobiet) i 25-letnim (dla mężczyzn) stażem pracy.

O świadczenie mogą starać się także przedsiębiorcy, którzy ogłosili upadłość firmy, o ile prowadzili ją przynajmniej przez 24 miesiące i z tytułu działalności odprowadzali składki do ZUS. Muszą też mieć skończone 56 lat (kobiety) lub 61 lat (mężczyźni) i wykazać się stażem pracy w wysokości 20 lat (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni).

Gwarantowana kwota przedemerytalnego zasiłku od 1 marca 2017 r. wynosi 1040 zł, a po waloryzacji od 1 marca 2018 roku wyniesie 1081 zł. Waloryzacja emerytur 2018: Zobacz, o ile wzrosną dodatki do świadczeń

Uwaga! Osoby, które 1 października 2017 r. miały prawo do emerytury pomostowej lub świadczenia przedemerytalnego mogą pobierać pieniądze z tego tytułu do osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego, ale po ukończeniu 60 lub 65 lat maja prawo złożyć wniosek o powszechną emeryturę. Ponadto osoby, które ukończyły 60 lub 65 lat do końca września 2017 r. mogą złożyć wniosek po tym terminie i pobierać świadczenie do dnia poprzedzającego osiągnięcie podwyższonego wieku emerytalnego.

Emerytura częściowa zniesiona. Obniżenie wieku emerytalnego zniosło natomiast emeryturę częściową, ponieważ świadczenie to zostało wprowadzone po reformie emerytalnej z 11 maja 2012 roku, podwyższającej wiek emerytalny. Mogły je więc otrzymać osoby, które otrzymywałyby emeryturę powszechną, gdyby nie podwyższany stopniowo wiek emerytalny.

Po wejściu w życie najnowszej reformy emerytalnej osoby, które już pobierały emeryturę częściową, zachowały prawo do świadczenia na dotychczasowych zasadach do czasu zamiany emerytury częściowej na emeryturę powszechną. Emerytura częściowa nadal podlega waloryzacji.

Następnie, na wniosek uprawnionego do świadczenia, emerytura częściowa jest zamieniona na emeryturę powszechną ustaloną wedle reguł obowiązujących od 1 października 2017 r.