Nauczyciel mianowany ma prawo rozwiązać swój stosunek pracy w trybie natychmiastowym, jeżeli szkoła lub placówka, w której jest zatrudniony, dopuściła się wobec niego ciężkiego naruszenia swoich obowiązków.
Początkiem sprawy było złożenie przez dwie nauczycielki gimnazjum miejskiego w K. oświadczenia dotyczącego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 551 par. 11 Kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem może do tego dojść w sytuacji, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. W takim przypadku przysługuje mu odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Jeśli rozwiąże się umowę zawartą na czas określony, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.
Kobiety jako powód zwolnienia podały m.in. działania dyrekcji oraz współpracowników noszące znamiona mobbingu. Ponieważ konflikt w szkole był bardzo poważny, sprawa trafiła do sądu i tu doszło do nietypowej sytuacji – nauczycielki podjęły próbę wycofania się ze swoich wcześniejszych oświadczeń, gdyż były one zatrudnione na podstawie mianowania, na zasadach określonych w Karcie nauczyciela. A w tej sytuacji przysługiwałyby im większe uprawnienia w zakresie zmiany i kontynuacji stosunku pracy. Wniosły więc ostatecznie o uznanie bezskuteczności wcześniejszych oświadczeń woli, stwierdzenie istnienia stosunku pracy oraz zasądzenie odszkodowania za okres pozostawania bez pracy.
Pozwane gimnazjum, odwrotnie niż zazwyczaj w takich sprawach, twierdziło, że oświadczenia nauczycielek są skuteczne i doszło do prawidłowego rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia. Skądinąd okazało się w toku procesu, że próba wytoczenia sprawy karnej o mobbing przez byłe nauczycielki zakończyła się fiaskiem – prokuratura odmówiła wszczęcia postępowania.
Sąd I instancji powództwo oddalił, podobnie orzekł też sąd II instancji. Sprawa trafiła więc do Sądu Najwyższego, gdzie w skardze kasacyjnej pełnomocnik nauczycielek podniósł kwestię skuteczności złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę z art. 551 par.1 KP przez nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania. Jego zdaniem przepisy KN nie przewidują takiej możliwości, a zatem powódki nie mogły skutecznie i zgodnie z prawem rozwiązać w ten sposób swoich stosunków pracy, gdyż przesłanki do rozwiązania stosunku pracy nauczyciela mianowanego określa jedynie art. 23 KN.
Sąd Najwyższy nie podzielił jednak tych poglądów i oddalił skargę kasacyjną w całości. Wskazał, że istotnie, przesłanki rozwiązania stosunku pracy nauczyciela mianowanego określa art. 23 KN, ale nie wyczerpująco. Nie przewiduje bowiem w ogóle sytuacji, gdy pracodawca nauczyciela rażąco naruszy jego prawa, a zwłaszcza gdy dopuszczał się mobbingu. W takim wypadku poprzez art. 91c ust. 1 KN można zastosować przepisy kodeksowe.
– Nie można dopuszczać do takiej sytuacji, by nauczyciel, który podlega mobbingowi, mimo złożenia stosownego oświadczenia o rozwiązaniu stosunku pracy, musiał nadal wykonywać swoje obowiązki służbowe w miejscu i warunkach, które szkodzą jego zdrowiu. To oznacza, że także w stosunku do nauczycieli mianowanych art. 551 KP ma zastosowanie w sytuacji ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracodawcy wobec pracownika – podkreślił sędzia Dawid Miąsik.
Przesłanki do rozwiązania stosunku pracy nauczyciela określa art. 23 KN, ale nie wyczerpująco

orzecznictwo

Wyrok Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2018 r., sygn. akt III PK 59/17. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia