Gmina, która narzuca na podległych jej szefów placówek oświatowych wytyczne dotyczące zasad sporządzania arkuszy organizacyjnych na nowy rok szkolny, wychodzi poza swoje kompetencje i narusza przepisy. Tak orzekł wojewódzki sąd administracyjny w Krakowie.
Wójt gminy wydał dla dyrektorów placówek oświatowych zarządzenie dotyczące założeń prawno-organizacyjnych do sporządzenia arkuszy organizacyjnych na rok szkolny 2017/2018. Dokument ten był niczym innym jak wskazówkami dotyczącymi oszczędnego planowania nowego roku szkolnego (w tym ograniczania liczby etatów nauczycielskich).
Rodzice uczniów wnieśli na zarządzenie wójta skargę do sądu administracyjnego. Zarzucili mu, że wspomniane zarządzenie w sposób rażący narusza prawo. Ich zdaniem przepisy oświatowe nie mogą być interpretowane jako uprawnienie dla wójta, burmistrza lub prezydenta do wydawania zarządzeń, które w sposób generalny określać będą zasady organizacji roku szkolnego. Uważali, że jest to niedopuszczalne wkroczenie w zakres kompetencji i odpowiedzialności innych podmiotów. Argumentowali, że ustalanie wytycznych w zakresie zasad zatrudniania nauczycieli i pozostałych pracowników wkracza w zakres ustawowych zadań realizowanych przez kierujących nimi dyrektorów.
W odpowiedzi na skargę wójt wskazał, że kwestionowane zarządzenie nie widnieje w Rejestrze Zarządzeń Wójta Gminy w kadencji 2014–2018, dlatego też nie ma podstaw do zaskarżenia tego dokumentu. Dodatkowo przekonywał, że rodzice uczniów nie mają interesu prawnego, aby skarżyć ten dokument.
Innego zdania był wojewódzki sąd administracyjny, który orzekł, że skarżący są rodzicami dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej, a zarządzenie w sposób bezpośredni oddziałuje na ich sytuację, a tym samym ich przedstawicieli ustawowych – rodziców. Zgodnie z przepisami oświatowymi wójt nie miał kompetencji i nie mógł w drodze zarządzenia decydować o ustaleniu założeń prawno-organizacyjnych dotyczących sporządzania arkuszy organizacyjnych dla placówek oświatowych prowadzonych przez samorząd. Skład uznał, że czym innym jest sprawowanie nadzoru czy też zatwierdzenie konkretnych działań, a czym innym próba narzucenia dyrektorom określonych rozwiązań. W efekcie orzekł o nieważności zarządzenia.
ORZECZNICTWO
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 11 stycznia 2018 r. sygn. akt III SA/Kr 881/17.