Od 1 stycznia 2018 roku zmienia się kilka ważnych przepisów, które dotyczą pracy nauczycieli. Tracą oni sporą część przywilejów, a także będą podlegać surowszym ocenom.

1. Podstawa zatrudnienia

Od nowego roku nauczyciel nie będzie mógł być zatrudniony w oparciu o inną umowę niż umowa o pracę. Dotyczy to zarówno placówek prowadzonych przez samorządy, jak i tych niepublicznych czy prowadzonych przez stowarzyszenia

2. Likwidacja przywilejów

Nauczyciele zostają pozbawieni części przywilejów socjalnych dotyczących ich zakwaterowania. Od nowego roku nie mogą pobierać już zasiłku na zagospodarowanie i mieszkalnego, a także tracą prawo do mieszkań i działek szkolnych.

3. Urlop dla podratowania zdrowia

O możliwości odbycia rocznego urlopu dla poratowania zdrowia będzie decydował lekarz medycyny pracy, a nie jak do tej pory lekarz rodzinny. Nauczyciel będzie mógł z niego skorzystać, by pomóc w wyleczeniu choroby zawodowej lub choroby, w powstaniu której dużą rolę mogą odgrywać "czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy". Dodatkowo w tym czasie będzie mógł wyjechać na kurację lub rehabilitację. Jednocześnie lepiej chronieni będą ci nauczyciele, którzy z powodu choroby są długotrwale niezdolni do pracy. Pedagodzy, którzy uzyskali stopień mianowanego i zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, będą mogli chorować dłużej nie obawiając się zwolnienia. Dotychczas nauczyciel niezdolny do pracy przez okres dłuższy niż 182 dni był zwalniany, chyba że uzyskał prawo do świadczenia rehabilitacyjnego lub został mu udzielony urlop dla poratowania zdrowia. W sumie nieobecność w pracy mogła trwać nie dłużej niż 12 miesięcy i 182 dni.

4. Ocena pracy

Dotychczasowa ocena dorobku zawodowego za okres stażu zostanie zastąpiona oceną pracy. Będzie mogła być przeprowadzona w każdym czasie (nie wcześniej jednak niż po upływie roku od poprzedniej oceny) z inicjatywy dyrektora szkoły lub na wniosek:
● organu sprawującego nadzór pedagogiczny, a w przypadku placówek doskonalenia nauczycieli – kuratora oświaty;
● organu prowadzącego szkołę;
● rady szkoły;
● rady rodziców.
Będzie także dokonywana:
● po zakończeniu stażu na stopień nauczyciela kontraktowego (mianowanego i dyplomowanego);
● po zakończeniu dodatkowego stażu;
● co trzy lata pracy w szkole od dnia uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego (mianowanego i dyplomowanego).
Ocena pracy nauczyciela będzie miała charakter opisowy i zakończy się stopniem:
● wyróżniającym
● bardzo dobrym
● dobrym
● negatywnym
Nauczycielowi dyplomowanemu legitymującemu się co najmniej trzyletnim okresem pracy w szkole od dnia nadania mu tego stopnia, który otrzyma wyróżniającą oceną pracy, będzie przysługiwał z tego tytułu dodatek. Natomiast uzyskanie kolejnej, niższej oceny pracy oznacza utratę prawa do tego dodatku. Ten składnik pensji nauczyciela został wprowadzony omawianą nowelizacją. Dotychczas przepisy go nie przewidywały.

5. Dodatek do pensji

Nowelizacja przewidziała nowy dodatek do pensji – za wyróżniającą pracę. Ten element pensji będzie otrzymywał tylko nauczyciel dyplomowany, który przepracował co najmniej trzy lata w szkole od dnia nadania tego stopnia oraz legitymujący się wyróżniającą oceną pracy. Szacuje się, że takich pedagogów jest ok. 317 tys. i stanowią oni 92 proc. nauczycieli dyplomowanych.
Dodatek za wyróżniającą pracę nauczyciele dyplomowani będą mogli otrzymać po raz pierwszy od 1 września 2020 r. Nowelizacja zakłada sukcesywne zwiększanie wysokości dodatku, adekwatnie do zaawansowania wdrażania nowego systemu wydłużającego ścieżkę awansu i tym samym uwalniania środków, które w dotychczasowym systemie szybciej były kierowane na podwyższenie wynagrodzenia nauczyciela, w związku z uzyskaniem kolejnych stopni awansu.

Wartość dodatku wynosić będzie od 1 września 2020 r. 3 proc. kwoty bazowej dla nauczycieli, od 1 września 2021 r. 6 proc. kwoty bazowej, od 1 września 2022 r. – 16 proc.