Przepisy nie stanowią przeszkody do tego, aby samorząd mógł użyczyć prywatnemu podmiotowi nieruchomość na działalność związaną z zapewnianiem opieki maluchom. Nie mniej lepszym rozwiązaniem byłoby założenie żłobka w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.

Takie stanowisko zajęła Regionalna Izba Obrachunkowa (RIO) w Opolu w odpowiedzi na pytanie skierowane przez jedną z gmin. Dotyczyło ono tego, czy organ wykonawczy, czyli wójt, burmistrz lub prezydent miasta, może użyczyć gminną nieruchomość na okres przekraczający trzy lata na działalność sprowadzającą się do budowy i utrzymania żłobka.

Zdaniem RIO aktualny stan prawny zawarty w ustawie z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2147 ze zm.) co do zasady dopuszcza możliwość użyczenia mienia przez gminę. Artykuł 13 ust. 1 tej ustawy przewiduje bowiem, że nieruchomości należące do zasobu samorządu mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany, zrzeczenia, oddania w użytkowanie wieczyste, najem, dzierżawę lub użyczenie. Jednocześnie nie zostały wprowadzone ograniczenia ustawowe związane z czasem trwania umowy użyczenia.

RIO zastrzega jednak, że użyczenie gruntu na potrzeby żłobka nie jest rekomendowane i powinno zostać wnikliwie rozważone z punktu widzenia ochrony mienia i należytej staranności przy gospodarowaniu nim. Dodatkowo izba wskazuje, że ustawa z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 157 ze zm.), która reguluje zasady tworzenia i prowadzenia żłobków, nie ogranicza możliwości zakładania przez gminę takiej placówki przy udziale partnera prywatnego. Dlatego przedsięwzięcie, którego dotyczyło pytanie samorządu, może zostać zrealizowane przy wykorzystaniu przepisów o partnerstwie publiczno-prywatnym. Ponadto RIO wyjaśniła, że gmina może stosować preferencyjne stawki czynszu dzierżawnego na działalność żłobkową, przy czym sam sposób różnicowania powinien odbywać się z uwzględnieniem m.in. celu, lokalizacji czy powierzchni dzierżawy.