Słaba pozycja polskiego szkolnictwa wyższego w międzynarodowych rankingach, mała liczba profesorów z zagranicy pracująca na naszych uczelniach czy niska mobilność polskich naukowców – te problemy ma rozwiązać Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej.
– Jednym z kluczowych problemów związanych z umiędzynarodowieniem polskich uczelni jest nieefektywny system zarządzania oraz rozmycie odpowiedzialności za decyzje podejmowane w tym obszarze. Dotychczasowe działania w zakresie umiędzynarodowienia szkolnictwa wyższego i nauki są rozproszone i prowadzone w różnych formach przez wiele podmiotów o różnym statusie prawnym – uzasadnia potrzebę zmian Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Dlatego tym zagadnieniem zajmie się jedna NAWA. Resort nauki przedstawił projekt ustawy o tej agencji.
– Czekamy na takie rozwiązania, które pozwolą się lepiej rozwijać polskim uczelniom. Jednak diabeł tkwi w szczegółach. Nie wiemy, co konkretnie zaproponuje NAWA – komentuje dr Ryszard Balicki, pełnomocnik rektora Uniwersytetu Wrocławskiego.
Na razie resort ogólnie określa jej zadania. Należeć do nich będzie inicjowanie i realizowanie programów stypendialnych (dla studentów, doktorantów, pracowników naukowych oraz nauczycieli akademickich). Zajmie się także upowszechnianiem języka polskiego poza granicami RP czy informacji na temat naszego systemu szkolnictwa wyższego. Dodatkowo NAWA będzie odpowiedzialna za współpracę z polskimi i zagranicznymi podmiotami działającymi w tym zakresie oraz przejmie prowadzenie spraw dotyczących uznawalności wykształcenia.
– Wypracuje nowatorskie programy wymiany akademickiej (studentów i uczonych), które pozwolą polskim uczelniom wziąć udział w światowych badaniach i podwyższyć ich miejsca w światowych rankingach. Ponadto stworzy mechanizmy współpracy z obcokrajowcami, którzy ukończyli polskie uczelnie – będzie monitorowała ich kariery zawodowe i naukowe. Będzie też odpowiedzialna za kreowanie silnej marki polskiego szkolnictwa wyższego, dzięki której polska oferta będzie mogła skuteczniej przebić się do świadomości zagranicznych studentów i pracowników – przekonuje MNiSW.
Ostatecznie ministerstwo zadecydowało też o wykreśleniu przepisu, który umożliwia powołanie programu „Studia dla wybitych”, dzięki któremu studenci mieli otrzymywać pieniądze na kształcenie np. na Harvardzie. – Uchylenie tego przepisu jest związane z rezygnacją z realizacji tego programu. Należy wskazać, że środki finansowe zarezerwowane na ten cel w budżecie państwa zostaną przeznaczone na NAWA, która mając lepsze instrumenty wsparcia w łatwiejszy i bardziej efektywny sposób będzie w stanie dotrzeć do studentów z optymalną dla nich ofertą – zapewnia resort.
Przepisy, na podstawie których zostanie powołana agencja, mają wejść w życie 1 października 2017 r. Tylko na jej utrzymanie budżet państwa wyłoży w 2018 r. 7,4 mln zł.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy w trakcie konsultacji