Nawet 40 tys. zł zapłaci sprzedawca, który nie uwidoczni w sposób niebudzący wątpliwości ceny towaru. Nowe przepisy wchodzą w życie już jutro
Nowe obowiązki sprzedawców / Dziennik Gazeta Prawna
Koniec z obowiązkiem metkowania każdego produktu z osobna – to jedna z ważniejszych zmian, jaką wprowadza ustawa o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz.U. z 2014 r. poz. 915). Teraz wystarczające będzie uwidocznienie ceny produktu, np. na półce sklepowej.

Swoboda inspektorów

Wątpliwości branży budzi jednak zmiana systemu nakładania kar. Do 20 tys. będzie groziło za jednorazowe niewykonanie obowiązków informacyjnych przez przedsiębiorcę. Do 40 tys. – za trzykrotne naruszenie. Nakładać je będą pracownicy Inspekcji Handlowej.
– Przedsiębiorcy będą karani za brak lub nieprawidłowe uwidocznienie ceny, tj. uwidocznienie w sposób niejednoznaczny, budzący wątpliwości oraz uniemożliwiający porównanie cen. Wyżej wymienione przesłanki zostały określone bardzo ogólnie, co daje inspektorom dużą swobodę przy nakładaniu kar – ostrzega Magdalena Osińska, dyrektor ds. prawnych z Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji.
Wysokość sankcji ma być ustalana przy uwzględnieniu przychodów przedsiębiorcy, a także stopienia naruszenia czy dotychczasowej działalności. To jednak nie uspokaja handlowców.
– W przypadku mniejszych sklepów tak wysokie kary będą zabójcze i mogą doprowadzić do zamykania placówek np. za przypadkowe błędne oznaczenie ceny – zaznacza Joanna Chilicka z Polskiej Izby Handlu.
Niepokojące jest też to, że ustawa nie przewiduje możliwości odstąpienia od wymierzenia kary. Nawet w przypadku nieistotnego naruszenia. Do tej pory kary wynosiły od 1 do 5 tys. euro i były nakładane wyłącznie za uporczywe uchylanie się od obowiązków.
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zapowiedział wydanie wytycznych dla inspekcji handlowych. Dariusz Łomowski, zastępca dyrektora departamentu inspekcji handlowej UOKiK, tłumaczy, że przygotowywany właśnie dokument będzie stanowić wskazówkę w interpretacji nowych przepisów.
Urząd zapowiada też, że będzie bacznie przyglądał się pracy inspektorów IH.

Konsument zdecyduje

Regulacja zakłada znaczne uprzywilejowanie klienta. Jeśli pojawią się wątpliwości lub rozbieżności co do ceny, to będzie mógł on żądać sprzedaży towaru po takiej, która będzie dla niego najkorzystniejsza.
– Z jednej strony wprowadza się przepisy ułatwiające przedsiębiorcom prowadzenie działalności, znosząc obowiązek metkowania każdego produktu. Z drugiej nakłada wysokie kary, co może spowodować, że ci i tak będą opatrywali każdy produkt ceną, gdyż będą obawiać się np. celowego lub nieświadomego przekładania towarów przez klientów – podkreśla Chilicka.
Nowela ponadto wprowadza obowiązek podania przyczyny obniżki ceny towaru. Nie ma tutaj żadnych wyjątków, co w praktyce spowoduje, że taka informacja będzie musiała pojawić się np. przy promocjach, czy wyprzedażach.
– Podawanie przyczyn obniżki towaru jest zasadne, gdy jest to spowodowane wadą produktu czy zbliżającym się terminem przydatności do spożycia. W większości przypadków promocyjne ceny wynikają jednak z taktyki marketingowej danych firm. Konieczność informowania o tym może naruszać tajemnicę handlową przedsiębiorstw – ostrzega Chilicka.

Brak rozporządzenia

Wejście w życie nowej regulacji wymusza także zmianę przepisów wykonawczych. Jak informuje Ministerstwo Gospodarki, rozporządzenie do ustawy jest na etapie formułowania. Resort ma na to czas do 31 grudnia 2015 r.
– Długi termin na wydanie rozporządzenia wynika z konieczności dokonania wielu uzgodnień technicznych zarówno z branżą, jak i UOKiK – tłumaczy Jerzy Molak z departamentu handlu i usług w Ministerstwie Gospodarki.
Dla przedsiębiorców może to jednak stanowić pewien problem. Wszystko dlatego, że w przepisach przejściowych zdecydowano, że do czasu wydania nowego aktu wykonawczego obowiązywać będzie rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania cen towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz.U. z 2002 r. nr 99, poz. 894). Przedsiębiorca nie dowie się jednak z niego, w jaki sposób powinien wykonywać nowy obowiązek uwidaczniania cen na półkach, znajdzie za to informacje na temat znoszonego obowiązku metkowania towarów.
– Do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych handlowcy pozostaną w stanie zawieszenia i niepewności. Takie ukształtowanie przepisów przejściowych wydaje się niezgodne z zasadami dobrej legislacji i może spowodować uzasadnione wątpliwości interpretacyjne – argumentuje Osińska.

W momencie wejścia w życie nowej regulacji traci moc dotychczasowa ustawa o cenach (Dz.U. z 2001 r. nr 97, poz. 1050 ze zm.).

Etap legislacyjny
Ustawa wchodzi w życie 25 lipca 2014 r.